Δύο κυκλοφορίες της χρονιάς αυτής από γυναίκες δημιουργούς της εγχώριας σκηνής φανερώνουν πόσο διαφορετικά –και ταυτόχρονα συγγενικά– μπορεί να είναι τα μονοπάτια της σύγχρονης μουσικής έκφρασης. Η Σίσσυ Δουτσίου με την Προσβολή Δημοσίας Αιδούς (Inner Ear) βουτάει στα υπόγεια της πόλης, σε spoken word και ηλεκτρονικούς ρυθμούς που αγγίζουν την πολιτική καταγγελία με το σώμα ως κεντρικό πεδίο μάχης. Η Σεμέλη Ταγαρά, από την άλλη, με το InsaneSane (Fine! Records) ανοίγει ένα αγγλόφωνο, εσωτερικό τοπίο, όπου η τρέλα και η λογική, η επιθυμία και η περισυλλογή χορεύουν πάνω σε ηλεκτρονικές φόρμες, jazz πνευστά και αισθησιακά φωνητικά.
Sissy Doutsiou – Προσβολή Δημοσίας Αιδούς (Inner Ear)
Η πρώτη εντύπωση από το άλμπουμ Προσβολή Δημοσίας Αιδούς της Σίσσυς Δουτσίου είναι το ροζ-γαλάζιο εξώφυλλο με τα μπουμπούκια κερασιάς, κι η δική της ήρεμη, ασπρόμαυρη παρουσία. Κι ίσως γι’ αυτό δεν μου τράβηξε εύκολα την προσοχή, με την ανοιξιάτικη γλύκα του.
Το περιεχόμενο του, όμως, είναι κάθε άλλο παρά γλυκερό. Ο δίσκος, μια spoken word συλλογή σε αστικό ηλεκτρονικό φόντο, που κυκλοφόρησε τον περασμένο Μάιο από την Inner Ear Records, μιλάει με βρωμιά και ομορφιά μαζί, με ένταση, με σώμα, με αντιθέσεις. Δεν είναι “εύκολος”, μα υπενθυμίζει κομμάτι στο κομμάτι πως η τέχνη μπορεί να είναι αιχμηρή, οτι η ποίηση μπορεί να γίνει beat, και πώς ο έρωτας ενίοτε μετατρέπεται σε πολιτική καταγγελία.
Πιο συγκεκριμένα, το άλμπουμ ανοίγει με το “Νέκταρ”, ένα κομμάτι στο οποίο η ηδονή, άλλοτε θεϊκό κι άλλοτε σωματικό υγρό, συντονίζεται με ρυθμό που θυμίζει νευρικό βηματισμό στην πόλη. Η “Αθήνα” που ακολουθεί, μυρίζει μπαρούτι, αποτσίγαρα και ιδρώτα μεσονυχτίου. Η πόλη γίνεται ερωτική, αλλά και εχθρική, με τη φωνή της Δουτσίου να ακούγεται σαν να βγαίνει από υπόγειο μπαρ των Εξαρχείων, γεμάτη ειρωνεία και αγωνία. Κατά κάποιο τρόπο, πάνω στις τέκνο μελωδίες του Δημήτρη Κουφουδάκη, βρίσκουμε πιο “ελληνικό” κομμάτι του δίσκου, στο νόημα και στη βαρύτητα.
Το κομμάτι “Ω! Κράτος”, που εκφέρεται με γρέζι που σε σημεία θυμίζει το προκλητικό έργο Hard Rock του Michael Gira και της Lydia Lunch, είναι καταγγελτικό όσο φαντάζεσαι, με την ατμοσφαιρική μουσική κορύφωση να ισορροπεί απαραίτητα τις σκληρές λέξεις. Το “Άνευ Ορίων – Άνευ Όρων” είναι το μανιφέστο της ηδονής, διακηρύσσοντας μέσα από industrial επαναλήψεις ότι «Το σώμα απόλαυσε, απολαμβάνει και θα απολαμβάνει για πάντα».
Έπειτα από κάτι που μου φαίνεται σαν μια στιγμιαία σιωπή για ανάσα, προσγειωνόμαστε στο post-punk dancefloor του “Θέλω να μάθω να σε αγαπώ”, στο οποίο τα αισθήματα διαμοιράζονται μέσω του ερεθισμένου μυαλού και σώματος.
Στην “Ηρωίνη” ξεχωρίζουν τα χαρακτηριστικά synths του Blakaut, που μαζί με τα λόγια δημιουργούν ένα καθηλωτικό αφήγημα, ενώ το “Ισόβια” δεν αφορά μόνο τον εγκλεισμό, αλλά τη δέσμευση, την κοινωνία, τις σχέσεις, ακόμα και τον ίδιο μας τον εαυτό. Σκοτεινό, με σπασμένα beats, δημιουργεί την αίσθηση εγκλωβισμού σε έναν ρυθμό από τον οποίο δεν μπορείς να διαφύγεις, κλείνοντας ταυτόχρονα το μάτι στους στίχους της Κατερίνας Γώγου.
Το αμφιθυμικό “Προσβολή Δημοσίας Αιδούς” κλείνει το δίσκο συνοψίζοντας όλα τα θέματα του : σώμα, γλώσσα, έρωτας, βία, πολιτική. Είναι ωμό, επιθετικό, με την παραμορφωμένη φωνή της Δουτσίου και τους πολύσημους αναστεναγμούς της να κατηγορούν και να προκαλούν ταυτόχρονα.
Συνολικά, η Προσβολή Δημοσίας Αιδούς είναι ένας δίσκος που φέρνει τη γλώσσα στα άκρα της, τη βάζει να ιδρώσει, να τρέμει, να σπάσει. Χωρίς στολίδια, υιοθετεί μια ωμή ειλικρίνεια που ακουμπάει τον έρωτα, τη βία, την εξουσία και τα σώματα σαν να είναι πεδίο μάχης. Η φωνή της Δουτσίου σε πετάει από το υπόγειο μπαρ στο rave και πίσω στο άδειο δωμάτιο, δείχνοντας πως η τέχνη μπορεί να είναι προκλητική, βρώμικη, άβολη, όμορφη και σκληρή μαζί, αναγκάζοντάς σε να βιώσεις την εμπειρία της με όλες σου τις αισθήσεις.
Βαθμολογία : 8.5
Semeli Tagara – InsaneSane (Fine! Records)
Η εκ Θεσσαλονίκης ορμώμενη Σεμέλη Ταγαρά, σε αντίθεση με την Σίσσυ Δουτσίου, στο εξώφυλλο του φετινού της άλμπουμ InsaneSane που κυκλοφορεί από την Fine! Records μας προϊδεάζει για το εκλεπτυσμένο, ελαφρώς σκοτεινό, ηλεκτρονικό της δημιούργημα. Που βέβαια, από την πρώτη ακρόαση αναγνωρίζεις πολλά περισσότερα στοιχεία σε αυτό, από τα jazz πνευστά, ως και την πικάντικη επίγευση από την χαρακτηριστική εκφορά της Gitane Demone στα φωνητικά.
Η Ταγαρά στο αγγλόφωνο InsaneSane μας συστήνει έναν κόσμο εσωτερικό, αισθησιακό και ταυτόχρονα υπαρξιακά ανήσυχο. Ο τίτλος του δίσκου, μισός “insane” και μισός “sane”, μοιάζει να κρύβει μέσα του όλη τη διαδρομή των τραγουδιών, την πάλη ανάμεσα στο σκοτάδι και το φως, την τρέλα και την ηρεμία, την ακατέργαστη επιθυμία και την περισυλλογή.
Το άλμπουμ, από το εναρκτήριο “Future Idea” κιόλας, κάνει σαφές ότι διατρέχεται από ακριβώς αυτή την κίνηση μεταξύ εσωτερικής φασαρία και την επαναφορά μέσω αναπνοής, αγάπης, χορού και θάρρους. Στο συγκεκριμένο κομμάτι, δε, το να αντικρίσεις και να αντικριστείς λειτουργεί ως είσοδος σε έναν χώρο αλήθειας, όπου το ψέμα ή η αμφιβολία δεν μπορούν να κρυφτούν. Στο “The One” και το “Totkito” η ανάγκη για εγγύτητα κορυφώνεται. Εδώ η αγάπη δεν είναι αφηρημένη, είναι σωματική, σχεδόν εκστατική, με στίχους που μιλούν για διάλυση μέσα στον άλλο. Αντιθέτως, το “Just Breathe”, με τις χαρακτηριστικές παύσεις του, σταματά τον ρυθμό για να προτείνει επιστροφή στην αναπνοή, στην απλότητα της ύπαρξης πριν τα “what ifs” και τα όρια.
Το μελαγχολικό “Brave”, που κλίνει περισσότερο προς την jazz παρά την σκοτεινή ηλεκτρονική πτυχή του δίσκου, είναι ίσως το πιο ευθύ τραγούδι του, μια εξομολόγηση φόβου και μια ταυτόχρονη έκκληση για θάρρος, με τις “καρδιές που μπορούν να είναι γενναίες” να υψώνονται απέναντι στους εσωτερικούς δαίμονες. Tο “1,2,3” μοιάζει με σκοτεινό, μεθυστικό κάλεσμα, απειλητικό και άκρως ερωτικό, ενώ το “Saxes” στους περιεκτικούς στίχους και τα αργόσυρτα σαξόφωνα συμπυκνώνει τα δίπολα επιθυμίας και ανάγκης, πράξης και ύπαρξης.
Η κορύφωση έρχεται στο σχεδόν lounge “Absolute Grace”, όπου ο ήχος γίνεται χορός και το χάος μετατρέπεται σε έκσταση. Και παρ’ όλο που το “Something 2” κλείνει με αμφιθυμία, επαναλαμβάνοντας ερωτήματα ταυτότητας και σχέσης, αφήνει τελικά μια σπίθα ελπίδας με τον στίχο “There’s a Light that really wants to be here”.
Το άλμπουμ ολοκληρώνεται με το σινεματικό “Twister”, παραδόξως κάπως άγαρμπα, σαν ένα βιαστικό fade out ή μια αμήχανη υπόκλιση, πράγμα που προσωπικά αισθάνομαι πως «έκλεψε» λιγάκι από την συνολική εμπειρία ακρόασης, χωρίς όμως να στερεί από το InsaneSane όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που τον κάνουν ένα ξεχωριστό δίσκο – την fusion τόλμη, τα ωραία παιχνίδια με τα στιχουργικά μοτίβα, την ανεπιτήδευτη καλαισθησία, δίνοντας μας συνολικά μία από τις ενδιαφέρουσες κυκλοφορίες της χρονιάς.
Βαθμολογία: 8
