Οι Maruja με το Pain to Power, που κυκλοφορεί από την ανεξάρτητη Music for Nations, δηλώνουν επιθετικά παρόντες. Με ένα άλμπουμ σωματικό, ελεύθερο, χαοτικό, παραδίδουν ένα πολυαναμένο ντεμπούτο που επιδιώκει να μετουσιώσει τον πόνο σε δύναμη.
Το κουαρτέτο από το Manchester, βέβαια, έχει ήδη μία δεκαετία στην πλάτη του, με EPs τα οποία χαίρουν κριτικής αναγνώρισης και sold-out συναυλίες ανά τον κόσμο (συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, στην οποία έχουν βρεθεί κιόλας τρεις φορές). Είναι εντυπωσιακό, βέβαια, ο ακαριαίος τρόπος με τον οποίο κατέκτησαν κοινή γνώμη και σκηνές, σε κάθε περίπτωση επάξια. Οι ζωντανές εμφανίσεις τους έχουν τελετουργική διάσταση, πηγαία ενέργεια, συγκλονιστικό δυναμισμό και, φυσικά, την θεατρικότητα των τεσσάρων μελών του σχήματος Harry Wilkinson (φωνή, κιθάρα), Matt Buonaccorsi (μπάσο) Joe Carroll (σαξόφωνο, φωνητικά) και Jacob Hayes (τύμπανα), που κάνουν τα πάντα για να μην παίρνεις τα μάτια σου από πάνω τους.
Αυτή την ατμόσφαιρα φαίνεται να προσπαθούν να αποτυπώσουν στο Pain to Power, το οποίο ξεκινά με το παροξυσμικό “Bloodspot”, που θυμίζει ξεκάθαρα Rage Against the Machine, όπως και το πρώτο μέρος του δεκάλεπτου “Look down on us” – και τα δύο, χωρίς να ακούγονται ως αντιγραφές, αλλά ως αναπόφευκτη αναφορά στην παράδοση του πολιτικοποιημένου, σωματικού rock που λειτουργεί ως συλλογική κραυγή παρά απλώς ως τραγούδι. Το “Look Down On Us”, μάλιστα, από τη μέση του και μετά, εισάγει την πιο εσωστρεφή πλευρά των Maruja με τα “Saoirse” και “Break the Tension” να ακολουθούν.
Το “Saoirse”, που στα Ιρλανδικά σημαίνει «ελευθερία» είναι και το πιο αργό, σκοτεινό κομμάτι του δίσκου, με ξεκάθαρη πολιτική στάση, και έχει οπτικοποιηθεί πολύ όμορφα από τους Alex Orosa & Jake Thompson. Στο “Break the tension” που έπεται, έχουμε σταδιακά την επιστροφή στο υβρίδιο rap-metal-jazz με απόκοσμες παραμορφώσεις και το σαξόφωνο να ακούγεται σαν σειρήνα ή κραυγή. Όπως γίνεται σαφές και με το “Trenches” που ακολουθεί, οι Maruja εδώ απομακρύνονται από την ελεύθερη jazz ιδιοσυγκρασία για την οποία τους ξεχωρίσαμε αρχικά και αγκαλιάζουν τη νευρική, εκρηκτική πλευρά τους — αυτήν ακριβώς που έχουμε δει να απογειώνεται στις ζωντανές τους εμφανίσεις.
Σε αυτό ακριβώς το σημείο είναι που η μπάντα μας δίνει το “Zaytoun” ένα καθαρά οργανικό, αυτοσχεδιαστικό κομμάτι, που αντλεί τη δύναμή του όχι από την έκρηξη αλλά από την υποβλητικότητα. Ο τίτλος του —η αραβική λέξη για την ελιά— μοιάζει να μην είναι τυχαίος αλλά, μέσα στο χάος του άλμπουμ, αποτελεί μια σιωπηλή υπενθύμιση αντοχής, μνήμης και συλλογικής ανθρωπιάς.
Το άλμπουμ κλείνει με το “Reconcile”, ένα κομμάτι που λειτουργεί σχεδόν ως επίλογος και σύνοψη. Εδώ, οι Maruja δεν απαρνούνται την ένταση, αλλά τη μετασχηματίζουν με επαναλαμβανόμενες φράσεις, σταδιακές κορυφώσεις και συλλογικό παίξιμο, δίνοντας την αίσθηση ενός μανιφέστου ενότητας.
Σε όλη τη διάρκεια του άλμπουμ οι στίχοι ακούγονται καθαρά και ειπώνονται άλλοτε με συγκλονιστική διαύγεια, άλλοτε με πρωτόγνωρη αγανάκτηση, άλλοτε εκφερόμενοι μελωδικά, άλλοτε ως ραπ ή προφορική ποίηση. Συνολικά, το Pain to Power δεν ενδιαφέρεται απλώς να καταγράψει τον πόνο, ούτε να τον εξορκίσει στιγμιαία. Τον μετατρέπει σε κίνηση, σε σώμα, σε συλλογικό συναίσθημα. Και εδώ ακριβώς γεννιέται και το ερώτημα που μένει ανοιχτό: καταφέρνουν τελικά οι Maruja να μετατρέψουν τον πόνο σε δύναμη ή μένουν —έστω και στιγμιαία— εγκλωβισμένοι στην ίδια την ένταση που τόσο καλά ξέρουν να παράγουν; Η απάντηση δεν είναι μονοσήμαντη. Υπάρχουν στιγμές όπου ο δίσκος μοιάζει να φτάνει πολύ κοντά σε αυτό το πέρασμα, κυρίως όταν αφήνει χώρο στη σιωπή, και άλλες όπου η οργή επαναλαμβάνεται με τέτοια επιμονή, ώστε η μεταμόρφωση να μοιάζει περισσότερο υποσχόμενη παρά πλήρως πραγματοποιημένη.
Το Pain to Power είναι αναμφίβολα ένας δίσκος με σαφή πολιτική πρόθεση και συναισθηματικό βάρος, αλλά δεν καταφέρνει πάντα να ξεφύγει από τη λογική της συσσωρευμένης έντασης. Ενώ η ενέργεια των Maruja λειτουργεί υποδειγματικά στα live, στο στούντιο, σε κάποια σημεία, μοιάζει να περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό της. Η δύναμη που γεννιέται δεν διοχετεύεται πάντα σε νέα κατεύθυνση, αλλά συχνά παραμένει στην ίδια κατάσταση διαρκούς συναγερμού.
Αυτό, βέβαια, δεν αναιρεί τη σημασία του άλμπουμ. Αντίθετα, το τοποθετεί σε μια ενδιαφέρουσα ενδιάμεση ζώνη, ανάμεσα στην καταγραφή μιας εποχής διαρκούς κρίσης και στην αναζήτηση μιας διεξόδου που δεν είναι ακόμα ξεκάθαρη. Οι Maruja δεν προσφέρουν λύσεις, ούτε καθαρτικές απαντήσεις — και ίσως αυτό να είναι και το πιο ειλικρινές στοιχείο του Pain to Power. Η δύναμη εδώ δεν παρουσιάζεται ως κατάκτηση, αλλά ως διαδικασία υπό διαπραγμάτευση, όπως και το πραγματικό άλμα των Maruja, που βρίσκεται ακόμη λίγο πιο μπροστά.
