Αν το 2024 ήταν για τους μουσικόφιλους μια τονωτική ένεση πίστης στη μουσική βιομηχανία, το 2025 ήταν τόσο φτωχό σε σπουδαίες κυκλοφορίες, που ενδεχομένως να διεκδικεί τα σκήπτρα από το 2018 ή το 2023 ως η πιο ανιαρή μουσική χρονιά στην πρόσφατη (ή και όχι) μνήμη.
Έτσι, ήταν κάπως ανακουφιστικό το γεγονός ότι φέτος η αρχισυνταξία του Avopolis ζήτησε μόλις 10 δίσκους από κάθε συντάκτη για τις σχετικές λίστες με τα καλύτερα της χρονιάς και όχι 20 ή 30 –που, σε μια χρονιά σαν κι αυτήν, θα ήταν πολύ δύσκολο να βρεθούν χωρίς να «ξεχειλωθεί» η εκάστοτε λίστα και να πληγεί το κύρος της.
Σε ό,τι αφορά την προσωπική μου δεκάδα, πάντως, τα άλμπουμ αυτά πράγματι δικαιολογούν τη θέση τους σε αυτήν. Όλα τους, άλλα λιγότερο και άλλα περισσότερο, άφησαν το αποτύπωμά τους στο 2025. Είναι μια λίστα πολυσυλλεκτική, ιεραρχημένη και αντιπροσωπευτική των τάσεων της χρονιάς, χωρίς να της λείπει και η αναγκαία προσωπική ματιά. Ιδιαίτερα τα άλμπουμ που βρίσκονται στις 5 κορυφαίες θέσεις αναμένεται να συνεχίσουν να έχουν αντίκτυπο και πολύ πέρα από το τέλος της χρονιάς.
CMAT – EURO-COUNTRY (AWAL Recordings)
Πατάς play και πριν προλάβεις να χασμουρηθείς που θα ακούσεις πάλι μια απ’ τα ίδια (τις indie τις κιθάρες τις χιλιοπαιγμένες), κοντοστέκεσαι γιατί το αυτί σου πιάνει κάτι διαφορετικό. Υπάρχει φλόγα εδώ, τα τραγούδια έχουν ιδιοσυγκρασία και οι συνθέσεις ενίοτε φυσάνε. Οι δύο προηγούμενοι δίσκοι της Ciara Mary-Alice Thompson επαινέθηκαν αρκετά, αλλά ο τρίτος αυτός δίσκος είναι ένα σαφές βήμα μπροστά.
aya – hexed! (Hyperdub)
Χρόνο με τον χρόνο, καθώς χωνεύουμε ακόμα την πικρή πραγματικότητα που θέλει τη μουσική στον 21ο αιώνα να εξελίσσεται με διαρκώς επιβραδυνόμενους ρυθμούς, οι δίσκοι που καινοτομούν γίνονται ολοένα και πιο πολύτιμοι. Ο βίαιος industrial πυρετός του οριακού, μα άκρως δημιουργικού hexed! δεν είναι για όλους, όσοι όμως του ανοιχτήκαμε βιώσαμε μια εμπειρία διαφορετική από οτιδήποτε είχαμε ακούσει στο παρελθόν από ανάλογους πειραματικούς δίσκους.
Nourished by Time – The Passionate Ones (XL Recordings)
Στη μετά Frank Ocean εποχή, ο κατά κόσμον Marcus Elliot Brown είναι από τους βασικούς εκπροσώπους της πρωτοκλασάτης, σοφιστικέ R&B, η οποία κλείνει το μάτι στo indie και δανείζεται αβέρτα από το ευρύτερο pop και rock λεξιλόγιο, θυμίζοντας τον Miguel –την εποχή που έβγαζε αξιομνημόνευτους δίσκους, έστω. Δεν έχει φτάσει ακόμα στα όρια των δυνατοτήτων του, αλλά με το The Passionate Ones διανύει δρόμο που λίγοι σύγχρονοί του έχουν καλύψει.
Water From Your Eyes – It’s A Beautiful Place (Matador)
Να θες να ξεπεράσεις τις κιθάρες των 1990s και να μην σε αφήνουν να αγιάσεις. Είτε τους δεις ως art rock μπάντα, είτε ως noise/shoegaze, είτε τους βάλεις απλά κάτω απ’ τη φιλόξενη indie ομπρέλα (για να ξεμπερδεύεις κιόλας), οι αμερικανοί Water From Your Eyes ξέρουν πολύ καλά να γαργαλάνε τις σωστές νευρικές απολήξεις αλλά και να ακούγονται ακαταμάχητα cool, σε μια εποχή που το να κρατάς κιθάρα σχεδόν συνεπάγεται το αντίθετο.
Blood Orange – Essex Honey (Domino)
Τα είχα γράψει αναλυτικότερα και στην κριτική: ακόμα κι αν δεν πλησίασε τα επίπεδα των κορυφαίων του κυκλοφοριών, με το Essex Honey ο Dev Hynes παρέδωσε μια συμπαγή συλλογή κομματιών με στιγμές που ενίοτε (ειδικά στο πρώτο μισό) φλερτάρουν με το σπουδαίο. Πρόκειται για μια καλοδεχούμενη ωρίμανση στον ήχο ενός μουσικού που δεν έχει αναγνωριστεί όσο του αξίζει.
Bad Bunny – DeBĺ TiRAR MáS FOToS (Rimas)
Ίσως ό,τι καλύτερο έχει προκύψει στον χώρο του reggaetón και τις ευρύτερης urban latin μουσικής στην άλλη πλευρά του Ατλάντικού έπειτα από την «επιθετική» κυριαρχία του είδους στην παγκόσμια μουσική σφαίρα το 2017 με το “Despacito”. Ο Bad Bunny εδώ το κάνει με αφοπλιστική σοβαρότητα και αριστεύει, σε βαθμό που επιτρέπει ακόμα και σε ανθρώπους αλλεργικούς στο είδος να τον απολαύσουν. Με δυναμίτες σαν το “DtMF”, το “NUEVAYoL” και το “NAILE INoLVIDABLE” (δικαίως) εκθρόνισε ακόμα και την Taylor Swift.
Oklou – choke enough (Because Music)
Σε μια από τις σπάνιες πλέον εκλάμψεις της γαλλικής σκηνής, το choke enough κυκλοφόρησε αθόρυβα στις αρχές της χρονιάς (περνώντας από τους περισσότερους απαρατήρητο) και μέχρι τον Δεκέμβριο είχε κατακτήσει τον μουσικόφιλο κόσμο. Φουτουρισμός στον κύβο (ήχος, εικόνα και αύρα), λεπτεπίλεπτες μελωδίες, μινιμαλιστικές πλην περίτεχνα χτισμένες αρμονίες και ίσως τα ομορφότερα πλήκτρα της χρονιάς. Η Oklou παρέδωσε αυτό που περιμέναμε από την Grimes της νέας δεκαετίας αλλά δεν ήρθε ποτέ –κομμάτια σαν τα “take me by the hand” και “harvest sky” το αποδεικνύουν.
FKA Twigs – EUSEXUA (Young Recordings)
Ένας ακόμη εξαιρετικός δίσκος στον κατάλογο της FKA Twigs, η οποία μετράει 13 χρόνια δισκογραφίας και δεν έχει κάνει ούτε μισό στραβοπάτημα. Το ομώνυμο κομμάτι είναι ίσως το σπουδαιότερο που έχει υπογράψει μέχρι στιγμής, ενώ τα “Drums of Death”, “Striptease” και “Room Of Fools” μεταξύ άλλων έδειξαν πώς αξιοποιείς την παρακαταθήκη της ηλεκτρονικής μουσικής των 1990s για να κάνεις pop το 2025. Πρόκειται για μεγαθήριο δημιουργικότητας, που στα 37 της χρόνια παραμένει από τα πλέον cutting edge ονόματα του ιδιώματος.
Geese – Getting Killed (Partisan)
Ο Άγγελος Κυρούσης στην κριτική του το αποκάλεσε «indie δίσκο της χρονιάς», εγώ θα συμφωνήσω και μάλιστα θα συμπληρώσω πως ανήκει στους 5 κορυφαίους δίσκους της δεκαετίας δια χειρός indie μπάντας, μέχρι στιγμής. Εκπληκτική μουσικότητα και στιχουργικό περιεχόμενο, άψογα μεταβολισμένες επιρροές και μια χρυσή τομή ανάμεσα στο βάθος και την προσβασιμότητα. Στα χωράφια του art rock οι Geese πλέον περιγράφονται ως το αμερικανικό ισοδύναμο των Black Country, New Road, αλλά ενδεχομένως να είναι ακόμα καλύτεροι.
Rosalía – LUX (Columbia)
Ο αδιαφιλονίκητος δίσκος της χρονιάς μάς προέκυψε στην εκπνοή της. Το LUX δεν είναι απλά ένας υπέροχος pop δίσκος, είναι δίσκος που έχει τη δυναμική να αποτελέσει σημείο καμπής της εξέλιξης του είδους, σε αναλογία με αυτό που έκανε το 808s & Heartbreak για το hip hop το 2008.
Η Rosalía αντλεί επιρροές από τη θρησκεία και τους βίους αγίων και μπολιάζει τον ήχο της με στοιχεία από διάφορες εκφάνσεις κλασικής και συμφωνικής μουσικής, χωρίς να αλλοιώνει τον pop πυρήνα της τραγουδοποιίας της, ούτε να γυρίζει την πλάτη στις flamenco ρίζες της. Όχι μόνο επιχειρεί κάτι που δεν έχει ξαναγίνει ποτέ με τον τρόπο που συμβαίνει στο LUX, αλλά το εκτελεί σχεδόν τέλεια. Οι ερμηνείες της είναι χάρμα, η παραγωγή καταφέρνει να ηχεί απόλυτα σύγχρονη χωρίς να «πλαστικοποιεί» επ’ ουδενί τα πράγματα εκεί όπου πρέπει να ακούγονται κλασικά, ενώ στην πλειονότητά τους οι συνθέσεις είναι άψογες.
Πρόκειται για μια αριστοτεχνική σύγκλιση του χθες με το σήμερα, από μια καλλιτέχνη που έχει το υπόβαθρο για να συνομιλήσει και με τους δύο κόσμους. Είναι ένας δίσκος τολμηρός -καθότι απαιτητικός ίσως για όσους γνώρισαν τη Rosalía μέσα από το MOTOMAMI- που παρά το βραδυφλεγές της φύσης του, έχει ήδη κερδίσει το στοίχημα big time. Και βέβαια, είναι ο ήχος μιας μουσικού που βρίσκεται στο απόγειο της δημιουργικής της διαύγειας. Είναι ο δίσκος της χρονιάς.
