Tindersticks - Ypres

H Υπρ δεν υπάρχει πια. 

 

Οι άνθρωποι που ζουν εκεί σήμερα την αποκαλούν Ieper και διάγουν μια μάλλον ήσυχη, τυπικά φλαμανδική ζωή –το μάλλον πάει στο γεγονός ότι σε πρόσφατα χρόνια είδαν έναν δικό τους να γίνεται δύο φορές πρωθυπουργός του Βελγίου (τον Yves Leterme). Η γαλλική ονομασία, Ypres, αναφέρεται ουσιαστικά σε μια πόλη χαμένη· σε ένα σύμβολο, σε ένα οδυνηρό παρελθόν, σε έναν τόπο μαρτυρίου ανεξίτηλα στιγματισμένο από τις συμφορές του πολέμου. Οι Γερμανοί είχαν βλέπετε τα πλάνα τους κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο, και η Ypres έτυχε να βρίσκεται ακριβώς στη μέση. Οι Γάλλοι, οι Βρετανοί και οι Βέλγοι στάθηκαν απέναντί τους. Και επί 4 χρόνια, από τον Οκτώβριο του 1914 ως τον Οκτώβριο του 1918, πολέμησαν με κάθε μέσο για την Υπρ. Όταν ο Μεγάλος Πόλεμος τελείωσε, απέμεινε μια πόλη ισοπεδωμένη, στην ευρύτερη περιοχή της οποίας χάθηκαν πάνω από 850.000 ψυχές.

 

Κατά μία έννοια, ούτε και οι Tindersticks υπάρχουν πια. 

 

Είναι περισσότερο ένα όχημα για τον Stuart Staples (και τον όποιον κάθε φορά βάζει μέσα σε αυτό, εν προκειμένω τον Dan McKinna) και τις δικές του ανησυχίες. Αυτός άλλωστε κλήθηκε ν' αναλάβει την ηχητική επένδυση της μόνιμης έκθεσης του In Flanders Fields World War I μουσείου, το οποίο εδρεύει στην Ieper και αποτελεί τον θεματοφύλακα της παραπάνω ιστορίας. Παράγοντας ένα soundtrack που είναι και δεν είναι Tindersticks, παρότι φέρει το όνομά τους. 

 

Το Ypres δεν περιέχει ούτε ένα τραγούδι, κάτι που το απομακρύνει αισθητά απ' ό,τι οι περισσότεροι μάθαμε να συσχετίζουμε με το όνομα Tindersticks. Επίσης, είναι μια δουλειά προσανατολισμένη στην κλασική μουσική, από την οποία απουσιάζουν τα ποπ/ροκ στοιχεία, ενώ περισσεύουν τα βιολιά. Από την άλλη, πάντα υπήρχε κι αυτή η υφέρπουσα, παράλληλη διαδρομή στα «υπόγεια» του Tindersticks υλικού και δεν είναι η πρώτη φορά που βρίσκουμε τον Staples να χάνεται σε τέτοιες εξερευνήσεις –θυμηθείτε λ.χ. τις νεοκλάσικαλ διαδρομές του Trouble Every Day (2001).

 

Σε πλήρη σύμπνοια με την ιστορία της Ypres που καλείται να αποτυπώσει, το άλμπουμ έχει τόνο θρηνητικό και τόνους πικρής μελαγχολίας. Η θλίψη στοιβάζεται μονοκόμματη σαν γαλατικό μενίρ, χωρίς διαβαθμίσεις, και είναι η αδιαφιλονίκητη πρωταγωνίστρια των 6 συνολικά συνθέσεων των Staples & McKinna. Δυστυχώς, το μονοκόμματο δεν έχει πάντα τις πρέπουσες αποστάσεις από το μονότονο. Κι ενώ ας πούμε τα εναρκτήρια 12 λεπτά του τριμερούς "Whispering Guns" αρθρώνουν μια επιβλητική γοτθική ατμόσφαιρα –φιλοτεχνημένη με κλασικά στοιχεία και με μια επίμονη, πένθιμη καμπάνα– τέτοιες πινελιές χάνονται στη συνέχεια, χάριν μιας ομοιομορφίας μάλλον ισοπεδωτικής, η οποία οδηγεί στο να μην ξεχωρίζεις εύκολα πού τελειώνει το ένα κομμάτι και πού αρχίζει το άλλο. Κοντά δε σ' αυτήν υπάρχει και μια φλύαρη χρήση των εγχόρδων: το παραπήξαμε στο βιολί, για να το πω έτσι κοινώς, χωρίς όμως ν' ακούμε κάποιο μελωδικό μοτίβο που πραγματικά να κάνει τη διαφορά. 

 

Ενδεχομένως βέβαια η μουσική που ακούμε στο Ypres να στέκει πολύ περισσότερο ως κομμάτι της συνολικής οπτικοακουστικής εμπειρίας που προσφέρεται στους επισκέπτες του In Flanders Fields WWI μουσείου. Έξω ωστόσο από αυτήν, ως άκουσμα αυτόνομο που παίζεις στο σπίτι σου, είναι μια προσεγμένη δουλειά δίχως εκπλήξεις, κορυφώσεις ή κάτι το πραγματικά ιδιαίτερο, βασισμένη σε μια δεδομένη ποιότητα γραφής και κανα-δυο δραματικές οργανικές αναλαμπές, σε τόνους μελανούς.