Ο Ντίνος Σαδίκης είναι από εκείνες τις σπάνιες περιπτώσεις καλλιτεχνών που δεν χρειάστηκε ποτέ να κυνηγήσουν την επικαιρότητα. Αντίθετα, η επικαιρότητα τον βρίσκει πάντα στον δικό του ρυθμό. Από τα χρόνια των Εν Πλω, του συγκροτήματος-μύθου που το 1989 άφησε έναν και μοναδικό δίσκο να στοιχειώνει την ελληνική ροκ, μέχρι την προσωπική του πορεία με τις Μολυβένιες Ιστορίες (1995), το Γέλιο των Πολλών (2005, και εκ νέου το 2015), και το πιο πρόσφατο Πίσω από τη Σκιά (2024), ο Σαδίκης ακολουθεί μια διαδρομή χαμηλών τόνων αλλά μεγάλης εμβέλειας.
Αυτοδίδακτος, με έδρα πλέον τη Θεσσαλονίκη εδώ και τρεις δεκαετίες, έχει υπάρξει διευθυντής προγράμματος και παραγωγός του ραδιοφωνικού σταθμού του Club Μύλος, Ράδιο-88μισό, αλλά και συνοδοιπόρος του Γιάννη Αγγελάκα για περισσότερα από δώδεκα χρόνια σε δίσκους και συναυλίες. Σήμερα συνεχίζει να γράφει και να εμφανίζεται σπάνια αλλά ουσιαστικά, πλαισιωμένος από τους σταθερούς συνεργάτες του Πάνο Παπάζογλου, Χρήστο Παππά και Λάζαρο Πλιάμπα.
Στις 26 Σεπτεμβρίου θα εμφανιστεί στην Αθήνα, στο Αγοραφοβικό Φεστιβάλ, κουβαλώντας μαζί του τις ιστορίες των Εν Πλω και τις προσωπικές του καταθέσεις, από τα πρώτα χρόνια μέχρι το σήμερα. Με αφορμή το live του αυτό μίλησε στην Εύη Παπαγιάννη για την πορεία, τις παρέες, τις ανασφάλειες που έγιναν δύναμη και τις νέες γενιές που τον εμπνέουν.
- Tο Αγοραφοβικό φεστιβάλ χαρακτηρίζεται από την πολυποικιλότητα του. Ποικιλία μουσικών ειδών, δεκαετιών, ανθρώπων, χώρος για όλα τα άτομα που αγαπούν τη μουσική και έρχονται στο Πλύφα είτε για να παρακολουθήσουν, είτε να ερμηνεύσουν, είτε να παίξουν μουσική. Κι εσείς έρχεστε με μια μεγάλη εμπειρία στα μουσικά τεκταινόμενα της χώρας, είστε ουσιαστικά ένα ζωντανό κομμάτι της μουσικής ιστορίας της. Σε ένα προσωπικό επίπεδο, ως Ντίνος, τι θα απαντούσατε πως "φέρνετε" στο φεστιβάλ αυτό;
Φέρνω ένα μεγάλο μέρος από την μουσική ιστορία των Εν Πλω μαζί με μια επιλογή από την προσωπική μου πορεία τα τελευταία τριάντα χρόνια. Δηλαδή από τις Μολυβένιες Ιστορίες του 1995 μέχρι και το Πίσω Από Τη Σκιά του 2024.
- Αν σκεφθείτε την πρώτη φορά που ανεβήκατε σε μια σκηνή και τη σημερινή σας παρουσία σε φεστιβάλ όπως το Αγοραφοβικό, ποιο είναι το αίσθημα που παραμένει ίδιο και ποιο έχει αλλάξει ριζικά;
Σίγουρα το αίσθημα που παραμένει ίδιο είναι η λαχτάρα και η αγωνία του να μοιραστείς κάτι δικό σου με το κοινό μιας συναυλίας. Αυτό που έχει αλλάξει ριζικά έχει να κάνει με τις ανασφάλειές μου. Αισθάνομαι πλέον πιο ασφαλής στη σκηνή. Πιο προστατευμένος. Κι αυτό πιστεύω ότι οφείλεται κυρίως στις σχέσεις που έχτισα τόσα χρόνια με τους ίδιους φίλους μουσικούς να με συνοδεύουν πάντα στις καλές αλλά και στις δύσκολες καταστάσεις που έχουμε ζήσει. Είναι κάτι σαν το δίχτυ ασφαλείας μου.
- Μιλώντας για αλλαγές - η ελληνική εναλλακτική σκηνή έχει φαίνεται πως έχει αλλάξει σημαντικά από τα ‘80s μέχρι σήμερα. Ποια είναι, κατά τη γνώμη σας, η πιο ουσιαστική μεταβολή; Την εντοπίζετε, για παράδειγμα, στο κοινό, στη μουσική ή στον τρόπο που λειτουργεί η σκηνή;
Οι μουσικές και το κοινό έτσι κι αλλιώς αλλάζουν στο χρόνο. Κι ευτυχώς δηλαδή που συμβαίνει αυτό. Η πιο ουσιαστική όμως μεταβολή πιστεύω ότι βρίσκεται στον τρόπο που λειτουργεί η εναλλακτική σκηνή. Πίσω στα ‘80s τα πράγματα ήταν πιο χαλαρά, πιο συντροφικά. Παίζαμε μουσική για την ψυχή μας και μερικούς φίλους. Και βέβαια ούτε κατά διάνοια περνούσε απ’ το μυαλό μας η σκέψη ότι μπορεί κάποτε να ασχοληθούν μαζί μας, να ενδιαφερθούν δισκογραφικές, παραγωγοί και μάνατζερ. Αυτοί στις δουλειές τους κι εμείς ωραίοι, ξεχασμένοι και αγνοούμενοι στα στουντιάκια μας, να παίζουμε χωρίς αύριο τις μουσικές που γουστάραμε. Ούτε σκέψη για καριέρες και επιβίωση από τη μουσική. Να φανταστείς στον δίσκο των Εν Πλω δεν υπάρχουν τα ονόματά μας. Σήμερα τα πράγματα γίνονται πλέον πιο επαγγελματικά. Και μάλιστα από τα πρώτα βήματα κιόλας. Και πιο απρόσωπα θα έλεγα. Ας μην ξεχνάμε και τον βασικό ρόλο που παίζουν πλέον τα socialσε όλο αυτό το σκηνικό. Ίσως όμως είναι και για καλό όλο αυτό που συμβαίνει. Δεν ξέρω.
- Οι Εν Πλω έχουν περάσει στη συλλογική μνήμη ως κάτι σχεδόν μυθικό. Εσείς σήμερα, πώς κουβαλάτε μέσα σας αυτή την εμπειρία; Τη νιώθετε ως βάρος, ως ελευθερία ή ως μια παλιά φωνή που σας συνοδεύει;
Οι Εν Πλω μέσα μου υπάρχουν περισσότερο σαν πρόσωπα, καταστάσεις και γεγονότα που συνέβαιναν τότε στη ζωή μου παρά σαν μουσική, η οποία έτσι κι αλλιώς αποτελούσε το soundtrackτης καθημερινότητάς μας. Κάποιοι φίλοι έφυγαν για πάντα. Κάποιοι άλλοι κουράστηκαν κι άλλαξαν ζωή. Άλλοι χάθηκαν σε περίεργα μονοπάτια που φτιάχνει ο νους. Ακόμα δεν ξέρω αν βγήκε κάποιος σώος απ’ όλη αυτή την ιστορία. Και μάλλον δεν θα το μάθω ποτέ. Ο χρόνος γλυκαίνει τις αναμνήσεις κι εγώ όταν τραγουδάω σήμερα Εν Πλω νοιώθω ευγνωμοσύνη για ότι μου χαρίστηκε και βρίσκομαι ακόμα εδώ.
- Έχετε υπάρξει και παραμένετε σημείο αναφοράς για νεότερους μουσικούς. Υπάρχει κάποιο σχήμα ή δημιουργός που έχει αναδυθεί τα τελευταία χρόνια που έχετε ξεχωρίσει και που σας έχει εκπλήξει;
Οι Underwater Chess. Ένα ηλεκτροακουστικό ντουέτο με τον Μιχάλη Βρέττα στο βιολί και τον Πάνο Παπάζογλου στην ηλεκτρική κιθάρα. Επίσης από Θεσσαλονίκη οι Yvridio και ο Τhodoris Cortes.
- Πιστεύετε ότι οι συνεργασίες είναι στιγμές που απλώς "συμβαίνουν" ή απαιτούν μια εσωτερική συγγένεια; Και σήμερα, τι σας κινεί για να πείτε ‘ναι’ σε μια συνεργασία;
Εννοείται ότι προαπαιτούμενο είναι η εσωτερική συγγένεια. Όπως επίσης το να κοιτάς με τον άλλον προς την ίδια κατεύθυνση. Όμως ελκυστικό για να πεις το ναι σε μια συνεργασία είναι για μένα και η δημιουργική περιέργεια για το διαφορετικό. Αυτό που σε πρώτη εικόνα νομίζεις ότι δεν σε αφορά αλλά στην πορεία εξελίσσεται σε κάτι αναπάντεχα ωραίο. Έτσι κι αλλιώς έμαθα να παίζω μουσική μέσα από παρέες. Οπότε είμαι πάντα ανοιχτός σε κάτι που θα μου κάνει κλικ. Από όποιον χώρο κι αν προέρχεται.
- Ποιο από τα τραγούδια σας αισθάνεστε ότι "μιλά" διαφορετικά στο κοινό τώρα απ’ ό,τι όταν το γράψατε; Και τι σας λέει αυτό για τον χρόνο;
Νομίζω ότι το "Απαισιόδοξο Τραγουδάκι" είναι μια τέτοια περίπτωση. Ήταν έτοιμο όταν κάναμε τον δίσκο των Εν Πλω το 1989 αλλά το αφήσαμε έξω γιατί θεωρήσαμε ότι τέτοιο τραγούδι δεν έχει θέση στην ψυχεδελική δυναμική του δίσκου. Μπορεί να είχαμε και δίκιο για τότε. Εξ’ άλλου και στα λίγα live που κάναμε, πριν το δίσκο, περνούσε αδιάφορα στον κόσμο. Το ηχογράφησα τέσσερα χρόνια μετά για τον πρώτο προσωπικό μου δίσκο τις Μολυβένιες Ιστορίες. Και πάλι όμως χρειάστηκε να μπεί σε μια συλλογή του Αργύρη Ζήλου για το περιοδικό Audio τον Μάρτιο του 1996 για να τραβήξει την προσοχή του κοινού. Τώρα πλέον δεν υπάρχει περίπτωση να μείνει εκτός playlist οποιασδήποτε συναυλίας μου. Και γιατί συνέβη όλο αυτό? Δεν ξέρω και για να σου πω την αλήθεια δεν με νοιάζει να μάθω. Ο χρόνος έτσι είναι. Παίζει μυστήρια παιχνίδια κι εμείς καλά θα κάνουμε να τον αφήσουμε στην ησυχία του.
- Η σχέση σας με τον λόγο είναι πάντοτε αιχμηρή. Σήμερα, σε μια εποχή όπου οι λέξεις καταναλώνονται γρήγορα και συχνά επιφανειακά, θεωρείτε ότι η στιχουργία εξακολουθεί να έχει την ίδια δύναμη;
Έχω παρατηρήσει ότι εδώ και χρόνια οι νέοι μιλάνε πιο γρήγορα και πιο κοφτά. Σχεδόν ρομποτικά θα έλεγα. Αυτή είναι όμως η εποχή μας σήμερα κι αυτό δεν σημαίνει ότι η στιχουργία είναι επιφανειακή. Η πυκνοδομημένη και γρήγορη εκφορά του λόγου στην στιχουργία ενός ΛΕΞ, ενός Bloody Hawk ή του Thodori Cortes δεν στερεί σε τίποτα την δυναμική της ουσίας του στίχου. Το αντίθετο μάλιστα. Πιστεύω ότι η στιχουργία σήμερα, τουλάχιστον των προαναφερθέντων, έχει μεγαλύτερη δύναμη από την αντίστοιχη ροκ της γενιάς μου. Εικόνες, καταστάσεις, έννοιες και συναισθήματα σε πυροβολούν ανελέητα. Και καλά κάνουν! Κι εγώ μένω με την απορία και τον θαυμασμό μαζί, πως ρε παιδί μου θυμούνται όλους αυτούς τους στίχους όταν τραγουδούν; Και δεν μιλάμε για δυο-τρία τραγούδια. Εδώ μιλάμε για δύο ώρες και βάλε συναυλίας. Κι από κάτω να τραγουδούν μαζί τους μερικές χιλιάδες κόσμος. Έπος! Τι να πω! Άλλα μηχανάκια. Πιο εξελιγμένα.
- «Πίσω απ’ τη σκιά κρύβουν τη φωτιά», λέτε στο τραγούδι σας "Εμμονή" από τον τελευταίο σας, περσινό δίσκο Πίσω από τη σκιά που κυκλοφόρησε σε 200 αριθμημένα αντίτυπα βινυλίου από την Labyrinth of Thoughts. Θα λέγατε πως, διαχρονικά, το σκιώδες, πειραματικό σας ροκ, κρύβει μέσα του κάποιου είδους φωτιές;
Δεν ξέρω αν κρύβει και τι κρύβει μέσα της η μουσική μου. Αυτή είναι δουλειά των ψυχιάτρων. Και δεν είμαστε τώρα για να μπλέκουμε!
