Καθώς οι λίστες για τα καλύτερα της χρονιάς είναι παντού, εδώ θα ρίξουμε μια ματιά στη χρονιά που τελειώνει αλλά κοιτάζοντας προς τα πίσω, γιατί ναι μεν το ουσιαστικό ενδιαφέρον είναι πάντα για το παρόν και το μέλλον που προαναγγέλλει αλλά μόνο η βαθιά γνώση του παρελθόντος βοηθάει πραγματικά να προχωρήσουν τα πράγματα μπροστά. Για να αμφισβητήσεις το παρελθόν πρέπει να το γνωρίζεις.
Επανεκδόσεις, επανακυκλοφορίες, επετειακές κυκλοφορίες, box-set, κασετίνες, χαμένα άλμπουμ, τα τελευταία χρόνια το παρελθόν επανέρχεται διαρκώς και με πολλούς τρόπους. Άλλωστε η μουσική βιομηχανία και η ποπ κουλτούρα γενικότερα, έχουν αναγάγει σε τέχνη την ανακύκλωση της πραμάτειας τους.
Κανένα άλμπουμ δεν μένει πιά για πολύ ξεχασμένο ή παροπλισμένο. Το «ένδοξο παρελθόν» βρίσκει πάντα τρόπο να είναι παρόν καθώς η νοσταλγία έχει πάντα δυναμική αλλά και οι νεότερες γενιές θέλουν να εξερευνήσουν μουσικές που ίσως κάποτε περιφρόνησαν.
Είχαμε και φέτος πάνω από 500 (παντός είδους) επανακυκλοφορίες και επανεκδόσεις κι απ’ αυτές επιλέγουμε box-set και άλμπουμ που αξίζει να μνημονεύσουμε και -κατά τη γνώμη μου- να αναζητήσουν όσοι δεν τα άκουσαν όταν πρωτοκυκλοφόρησαν ή τα άκουσαν τότε, τα «έχασαν στην μετακόμιση» και τώρα τα νοσταλγούν μαζί με τα νιάτα τους που πέρασαν.
Laura Nyro – Hear My Song: The Collection 1966-1995
Ολόκληρο το μουσικό σύμπαν της πολύ καλής τραγουδοποιού από το Μπρονξ που πρόλαβε να αφήσει πίσω της μερικά θαυμάσια άλμπουμ αλλά και να δώσει τραγούδια της σε σπουδαία ονόματα όπως: Peter, Paul & Mary, Carole King, Blood, Sweet & Tears, 5th Dimension, Barbra Streisand. Ο πρόωρος θάνατος της ενίσχυσε ακόμη περισσότερο την μυθολογία της και στις επόμενες γενιές. Για όποιους θέλουν να την εξερευνήσουν έχουμε εδώ 19 cd με τους δίσκους της, live ηχογραφήσεις από συναυλίες, ακυκλοφόρητο υλικό και ένα χορταστικό coffee-table βιβλίο με κάθε απαραίτητη πληροφορία και φωτογραφία.
Wilco – A Ghost Is Born
Επανέκδοση ενός από τα πιο εμβληματικά άλμπουμ του συγκροτήματος και του Jeff Tweedy που ζοριζόταν με προβλήματα υγείας. Μαζί με το Yankee Hotel Foxtrot (που είναι της ίδιας περιόδου και φανερώνει πως το γκρουπ βρισκόταν σε έντονα δημιουργική φάση), είναι οι δύο δίσκοι των Wilco που πρέπει να έχεις ακούσει. Η επανέκδοση συνοδεύεται -ως είθισται- με το απαραίτητο επί πλέον υλικό στην deluxe έκδοση που περιλαμβάνει 9 cd με demos, live κι ένα βιβλίο 48 σελίδων με οπτικό υλικό.
Terry Riley – Shri Camel
Χαρακτηριστικός δίσκος του θρυλικού μινιμαλιστή και στοχαστή της μουσικής που τον «ενσωμάτωσε» η ποπ κουλτούρα εξ ου και οι συνεργασίες του με τον John Cale ή τον Don Cherry και -όπως και ο La Monte Young- περνάνε από γενιά σε γενιά παραμένοντας γοητευτικοί και πρωτοπόροι. Το άλμπουμ πρωτοκυκλοφόρησε το 1980, όταν είχε αρχίσει να εμβαθύνει στις μουσικές του κόσμου και ιδιαίτερα στην ινδική μουσική παράδοση και στην βινυλιακή εκδοχή του περιλαμβάνει 2 μεγάλες συνθέσεις από κάθε πλευρά που χρειάζονται πολλές και κατ’ ιδίαν ακροάσεις.
Yo La Tengo – Old Joy
Το εξαιρετικό σάουντρακ μιας πολύ καλής αμερικάνικης ταινίας του 2006, ενός road movie χαμηλού κόστους που κέρδισε τις εντυπώσεις όταν παίχτηκε στις αίθουσες. Σκηνοθετημένο από την Kelly Reichardt, βασισμένο σε μια ιστορία του Jonathan Raymond και με τους Will Oldham (που θα μπορούσε κάλλιστα να έχει γράψει και την μουσική) και Daniel London να είναι οι δύο περιπλανώμενοι φίλοι. Οι ήχοι των Yo La Tengo φέρνουν στο νου το Παρίσι-Τέξας και το Dead Man (χωρίς να μοιάζουν) και θεωρώ πως και το σάουντρακ και η ταινία αξίζουν τον κόπο.
The God Machine – Scenes From The Second Storey / One Last Laugh In A Place Of Dying
Εδώ δεν θα μπορούσαμε να έχουμε ακριβώς ένα box-set αφού το αγγλικό γκρουπ -αλλά με μέλη που έρχονταν από το Σαν Ντιέγκο- πρόλαβε να κυκλοφορήσει μόνο 2 άλμπουμ στον βραχύ του βίο. Έτσι έχουμε τα άπαντα των God Machine αλλά στην ουσία ένα 2ιπλό δίσκο που μας υπενθυμίζει ότι πριν από 30 χρόνια κατέθεσαν έναν indie/alternative/industrial/noisy ήχο που συνεχίζει να έχει ενδιαφέρον.
Xmal Deutschland – Gift: The 4AD Years
Η καλύτερη φάση του συγκροτήματος από το Αμβούργο ήταν τα 2 άλμπουμ που κυκλοφόρησαν με την 4AD στις αρχές της δεκαετίας του 80. Με επιδράσεις από το punk, από το kraut rock και τον industrial ήχο, ήταν από τα συγκροτήματα που συνέβαλαν ουσιαστικά στην δημιουργία του gothic. Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει 3LP ή 2CD με επί πλέον υλικό κι ένα booklet 24 σελίδων.
Royal Trux – Providence: The Demo Tape
Αν είσαι γκρουπάρα ακόμη και τα demos αξίζουν πραγματικά. Ένα ντουέτο που έζησε στ’ αλήθεια το «ροκ παραμύθι» και το υποστήριξε με πάθος ως το τέλος, άφησε πίσω του μια σειρά από πρόχειρες ηχογραφήσεις που για χρόνια κυκλοφορούσαν από δω κι από κει σε κασέτες, στο youtube και σε παράνομα bootleg δισκάκια. Πριν από μερικούς μήνες συγκεντρώθηκαν σε ένα κανονικό άλμπουμ βινυλίου σε περιορισμένη έκδοση για την Record Store Day. Είναι απίστευτο πως ο Neil Hagerty και η Jennifer Herrema με τα βασικά υλικά κάνουν τόσο πειστικό, αληθινό και αιώνιο rock/blues/punk.
Small Faces – The Autumn Stone
Ένα σχήμα που κατάφερε τόσα πολλά μέσα σε μόλις 4 χρόνια, από το ’65 ως το ’69, αφήνοντας πίσω του μια παρακαταθήκη μοναδική για την power pop, την ψυχεδέλεια, το mod. Όταν διαλύθηκαν σε 2 κομμάτια (Humble Pie και Faces) η εταιρία τους κυκλοφόρησε μια συλλογή με όλα τα τραγούδια που έγραψαν ιστορία και τους έκαναν ένα από τα πιο επιδραστικά γκρουπ της αγγλικής μουσικής πραγματικότητας: "Here Come The Nice", "The Autumn Stone", "All Or Nothing", "Red Balloon", "Lazy Sunday", "Call It Something Nice", "I Can't Make It", "Afterglow (Of Your Love)", "Sha-La-La-La-Lee", "The Universal", "Tin Soldier", "Itchycoo Park", "Whatcha Gonna Do About It" και πολλά άλλα ενώ στην τωρινή επανέκδοση 2πλου βινυλίου υπάρχει και επιπλέον υλικό.
The Beta Band – The Three EPs
Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα σχήματα που βγήκαν από τη Σκωτία στα 90’ς και κατά μία έννοια αδικημένα από την αποδοχή που είχαν αλλά καθώς αδίκησαν και οι ίδιοι τον εαυτό τους, οδηγήθηκαν στην διάλυση το 2004 για να επανασυνδεθούν πρόσφατα. Ίσως το πιο χαρακτηριστικό δείγμα της παρακαταθήκης τους είναι αυτός ο δίσκος του 1998 που φανερώνει την φαντασία και την δημιουργικότητα στις οποίες βασίστηκαν για να πουν την δική τους άποψη για το post punk της εποχής.
Joni Mitchell – Joni’s Jazz
Το φλερτ της Joni Mitchell με την jazz ήταν διαρκές και συχνά έντονο και κατέχει μια εξέχουσα θέση στη δισκογραφία της. Με δική της επιμέλεια συγκεντρώθηκαν 61 τραγούδια (σε 4 cd) που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο ακουμπάνε στην jazz αισθητική. Άλλωστε οι συνεργασίες της με σπουδαίους τζαζίστες όπως οι: Charls Mingus, Wayne Shorter, Herbie Hancock, Jaco Pastorius αποδεικνύουν ότι αυτό το φλερτ όχι μόνο δεν ήταν τυχαίο αλλά απέδωσε σπουδαίους καρπούς.
Brigitte Fontaine – Brigitte Fontaine Est… Folle
Ο τίτλος του δίσκου «Η Μπριζίτ Φονταιν είναι…τρελή» πάντα την ενοχλούσε και δικαίως αλλά το 1968 ήταν ένα μικρό κορίτσι που μόλις ξεκινούσε… Όταν όμως πρόσφατα ανακαλύφθηκαν οι demo ηχογραφήσεις αυτού του άλμπουμ, συμφώνησε να κυκλοφορήσουν αλλά με τον τίτλο: “Brigitte Fontaine Est...Non Folle"». Τελικά επανακυκλοφόρησε το αρχικό άλμπουμ ως είχε περιλαμβάνοντας και τα demos. Η Brigitte Fontaine είναι μια από τις πιο ενδιαφέρουσες cult φυσιογνωμίες της γαλλικής καλλιτεχνικής πραγματικότητας καθώς εκτός από μουσική έγραψε πολλά βιβλία και έστησε αρκετές θεατρικές παραστάσεις και ανορθόδοξα σόου. Με το πέρασμα των χρόνων την ανακάλυψαν και συνεργάστηκαν μαζί της μουσικοί και συγκροτήματα όπως: Sonic Youth, Archie Shepp, Stereolab, Gotan Project, The Art Ensemble of Chicago, Noir Desir, Arno, Areski, και πολλοί άλλοι.
Αν σκεφτούμε ότι αυτός ο δίσκος κυκλοφόρησε σε μια εποχή που στο μυαλό μας η γαλλική γυναικεία παρουσία ήταν η Francoise Hardy, η Jane Birkin και η France Gall, η «ανορθόδοξη» ποπ με θεατρικά στοιχεία και ανατρεπτική διάθεση της Brigitte Fontaine προκαλεί το ενδιαφέρον ακόμη και σήμερα.
Bruce Springsteen – Nebraska: Expanded Edition
Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά και ιδιαίτερα άλμπουμ του «αφεντικού» επανακυκλοφόρησε συνοδευόμενο από κάθε άλλη εκδοχή του. Στο 4πλό βινύλιο περιλαμβάνονται εκτός του αυθεντικού Nebraska (σε νέα ηχητική επεξεργασία), η εκδοχή: Nebraska Outtakes με ηχογραφήσεις άλλων τραγουδιών του που έγιναν την ίδια εποχή, η εκδοχή: Electric Nebraska με ηχογραφήσεις τραγουδιών του δίσκου με την βοήθεια και των Stevie Van Zandt, Danny Federici, Garry Tallent, Roy Bittan και Max Weinberg καθώς και ένα live άλμπουμ από πρόσφατη συναυλία του Springsteen βασισμένη στο Nebraska. Έχοντας πιά το Όλον διαθέσιμο, μπορεί κάποιος να κατανοήσει καλύτερα το μέρος.
William Basinski – The Disintegration Loops
Συγκεντρωμένο σε 4cd ή 8LP το υλικό του σπουδαίου αμερικάνου συνθέτη/μινιμαλιστή/πειραματιστή/ambient που περιλαμβάνει παλιότερες ηχογραφήσεις του. Η συλλογή αυτή, που τον έκανε και ευρύτερα γνωστό, πρωτοκυκλοφόρησε το 2002 και ακολούθησε μια επανέκδοση το 2012. Υλικό διάρκειας 5 ωρών, επηρεασμένο από συνθέτες όπως ο Brian Eno ή ο Steve Reich αποτυπώνουν την ευαισθησία, την μελαγχολία (κατά την διάρκεια της επεξεργασίας του υλικού είδε από το παράθυρο του την επίθεση στους Δίδυμους Πύργους κι αυτό αποτυπώνεται και στο εξώφυλλο), την μελωδική του ικανότητα και την δυνατότητα του να δημιουργεί όμορφες εικόνες με λιτά υλικά και λούπες. Οι ηχογραφήσεις αυτές παρ’ ότι μετράνε πάνω από 40 χρόνια ζωής διατηρούν ακέραια την δυνατότητα να σε συνδέσουν με το σύμπαν.
Lou Reed – Metal Machine Music
Μετά από 50 χρόνια και ο θόρυβος που τόλμησε τότε να παράξει ο Lou Reed ακόμη ενοχλεί, προκαλεί και δημιουργεί αντιδράσεις. Όπως και η «μπανάνα» όταν κυκλοφόρησε αντιμετωπίστηκε επιφυλακτικά από τους κριτικούς, έτσι και το Metal Machine Music θάφτηκε κυριολεκτικά, όπως άλλωστε και η συνεργασία με τους Metallica για το περίφημο θεατρικό Lulu. Τρία στα τρία δηλαδή για τον Lou Reed αλλά στο τέλος πάντα δικαιώνεται (όπως κάθε σπουδαίος δημιουργός). Με τα χρόνια το Metal Machine Music πήρε αυτό που του αξίζει.
Patti Smith – Horses
Πέρασαν 50 χρόνια αλλά η φθορά του χρόνου δεν τα ‘χει καταφέρει με αυτό το άλμπουμ που θα μας συνδέει πάντα με το κορίτσι του εξωφύλλου και θα μας κάνει να ονειρευόμαστε ότι θα θέλαμε να είμαστε παρέα της όταν έφτασε στη Νέα Υόρκη και να νταραβεριζόμαστε με τον Robert Mapplethorpe, τον Tom Verlaine, τον Sam Shepard και τον John Cale και να αράζουμε στο CBGB. Η επανέκδοση (διπλό CD ή LP) περιλαμβάνει επί πλέον υλικό με demos και διαφορετικές εκτελέσεις. Ακούστε το άλμπουμ, διαβάστε το Just Kids και όλα θα έρθουν στη θέση τους.
