Μοναχική, αυτάρκης, υπνωτική. Μια φιγούρα που κινείται ανάμεσα στη φαντασία και στην καθημερινότητα, φτιάχνοντας τραγούδια που μοιάζουν με νυχτερινές επιστολές σε έναν άγνωστο παραλήπτη. Στις 23 και 25 Οκτωβρίου, η Molly Nilsson επιστρέφει στο Death Disco, έναν χώρο που ταιριάζει απόλυτα στην αισθητική της: σκοτάδι, νέον, κι ένα κοινό που ακούει με την καρδιά.
Η Nilsson είναι ένα ολόκληρο «εργοστάσιο» από μόνη της: γράφει, κάνει παραγωγή, σχεδιάζει και εκδίδει τη μουσική της μόνη της, χωρίς μάνατζερ, χωρίς μηχανισμούς. Οι συναυλίες της είναι λιτές, σχεδόν μινιμαλιστικές, αλλά μαγνητικές: ένα φως, ένα μικρόφωνο, και μια φωνή που διαπερνά την παγωμένη νύχτα σαν εξομολόγηση. Από το ντεμπούτο της These Things Take Time (Dark Skies Association, 2008) μέχρι το Twenty-Twenty (Dark Skies Association, 2018) και το Un-American Activities (Dark Skies Association, 2024), η Σουηδή τραγουδοποιός έχει χτίσει έναν κόσμο όπου η μελαγχολία συναντά τη δύναμη, και η μοναξιά μεταμορφώνεται σε δημιουργία.
Για τη Nilsson, η μοναξιά δεν είναι κενό, αλλά τόπος ελευθερίας. Είναι η στιγμή που σταματάς να «παράγεις» και αρχίζεις να ονειρεύεσαι. Στο Βερολίνο, την πόλη όπου έζησε δουλεύοντας για χρόνια στο γκαρνταρόμπα του Berghain, έμαθε πως το να είσαι μόνη δεν σημαίνει απομόνωση, αλλά αυτονομία. Από τότε, η ίδια διαμορφώνει τη ζωή της σαν έργο τέχνης: από τα τραγούδια της μέχρι το πρωινό της.
Οι στίχοι της μιλούν για έρωτα, πολιτική, χρήμα, αποξένωση και όνειρα. Για την ανάγκη να βρεις ομορφιά μέσα στο χάος του καπιταλισμού, να ανακαλύψεις κάτι μαγικό μέσα στο καθημερινό. Είναι η pop που δεν προσπαθεί να διαφύγει, αλλά να κοιτάξει κατάματα την εποχή της, με τρυφερότητα και ειρωνεία μαζί.
Και τώρα, καθώς επιστρέφει στο Death Disco, η Nilsson κουβαλά μαζί της όλα αυτά τα χρόνια σιωπής, παρατήρησης και ηλεκτρονικών ονείρων. «Ο κόσμος έχει γυρίσει πολλές φορές ανάποδα από τότε». λέει. «Υπάρχουν ακόμα τόσα πολλά να πούμε και να τραγουδήσουμε».
Αθήνα, ετοιμάσου: η Molly Nilsson έρχεται ξανά να σου ψιθυρίσει πως η μοναξιά δεν είναι εχθρός, είναι το πιο ανθρώπινο πράγμα που έχουμε.
- Η μουσική σου έχει πάντα αυτή την παράξενη ισορροπία: βαθιά μελαγχολική, κι όμως με έναν τρόπο ενδυναμωτική. Γράφεις από ένα σκοτεινό, προσωπικό σημείο ή χρησιμοποιείς τη μελαγχολία ως φακό για να δεις τον κόσμο;
Δεν θα έλεγα πως βλέπω τη μουσική μου ως μελαγχολική. Αυτό που αναζητώ είναι ένα αίσθημα βαθιάς, σχεδόν ριζικής ευτυχίας και ίσως τελικά αυτό να είναι η μελαγχολία. Στην πραγματικότητα, ίσως η μελαγχολία να είναι ο πιο καθαρός τρόπος να βιώσεις τη χαρά, όταν ξέρεις πως είναι εύθραυστη, κι όμως την αφήνεις να σε διαπεράσει ολόκληρο.
- Υπάρχει κάτι διαχρονικό στη μουσική σου· σαν τα τραγούδια σου να θα μπορούσαν να ανήκουν εξίσου στο 1985 ή στο 2085. Σκέφτεσαι ποτέ τη μουσική σου ως κάτι έξω από τον χρόνο;
Πάντα ήθελα να γράφω τραγούδια που να αντέχουν στο χρόνο. Μου αρέσει να πιστεύω πως η μουσική που φτιάχνω θα επιβιώσει πέρα από τις τάσεις, τα ρεύματα, και τις εποχές.
- Έχεις παραμείνει ανεξάρτητη· κυκλοφορείς μόνη σου τη μουσική σου, φτιάχνεις τα δικά σου βίντεο, τα εξώφυλλα. Σε μια εποχή που όλα δείχνουν ανατεθειμένα ή φτιαγμένα από A.I., τι σημαίνει η ανεξαρτησία για εσένα σήμερα;
Απολαμβάνω κάθε πλευρά της δουλειάς μου, κάθε ρόλος με ικανοποιεί με διαφορετικό τρόπο. Το να είμαι καλλιτέχνιδα και να εκδίδω μόνη μου τη μουσική μου με κάνει να νιώθω, ταυτόχρονα, απελευθερωμένη και περιορισμένη. Με κρατά διαρκώς σε εγρήγορση και μου αρέσει αυτό. Μερικές φορές, βέβαια, εύχομαι να είχα περισσότερο χρόνο απλώς για να είμαι καλλιτέχνιδα· να γράφω, να χάνομαι στη μουσική, χωρίς τις πιέσεις και την πρακτική πλευρά των πραγμάτων. Η ανεξαρτησία είναι υπέροχη, αλλά και εξαντλητική, χρειάζεται να είσαι ολόκληρη μέσα της, δημιουργός, παραγωγός, οργανώτρια της ίδιας σου της ζωής.
- Οι πόλεις φαίνεται να παίζουν σημαντικό ρόλο στους δίσκους σου: Βερολίνο, Λονδίνο, Αθήνα... Τι είδους συναισθηματική ή συμβολική σχέση έχεις με τις πόλεις όπου ζεις ή εμφανίζεσαι;
Κάθε πόλη έχει τον δικό της χαρακτήρα, και αυτή η προσωπικότητα “κολλάει” στους ανθρώπους που τη ζουν. Μου αρέσει να εξιδανικεύω την ανωνυμία της ζωής στην πόλη· αυτή την αίσθηση ότι μπορείς να είσαι όποια θέλεις, χωρίς να σε γνωρίζει κανείς. Οι πόλεις, με έναν παράξενο τρόπο, σου προσφέρουν ελευθερία μέσα στο χάος τους. Είναι σαν καθρέφτες που αντανακλούν όχι αυτό που είσαι, αλλά αυτό που θα μπορούσες να γίνεις.
- Αρκετοί fans περιγράφουν τα τραγούδια σου σαν μικρά «γράμματα προς το μέλλον». Νιώθεις ότι γράφεις για το παρόν ή για κάποιον που ίσως σε ακούσει δεκαετίες αργότερα;
Όταν τραγουδώ, συνήθως φαντάζομαι έναν άνθρωπο μπροστά μου. Ίσως, κάποιον που ζει μακριά, σε άλλο τόπο ή σε άλλο χρόνο· ίσως και τον εαυτό μου σε μια διαφορετική ηλικία. Έτσι, κάθε τραγούδι αποκτά έναν δικό του προορισμό, μια δική του ζωή. Εύχομαι με αυτόν τον τρόπο να ζήσουν κι εκείνα περισσότερο από μένα, να ταξιδέψουν, να φτάσουν κάπου όπου δεν θα βρίσκομαι πια, να αγγίξουν κάποιον που δεν γνωρίζω.
- Η pop κουλτούρα σήμερα κινείται απίστευτα γρήγορα, σχεδόν αλγοριθμικά. Πώς αντιστέκεσαι στην πίεση να «παραμείνεις σχετική» ή να παίξεις το παιχνίδι των social media;
Δεν ασχολούμαι με αυτά τα πράγματα. Πιστεύω πως αν επικεντρωθείς στη δουλειά σου και μείνεις πιστή στο όραμά σου και στις αξίες σου, δεν μπορείς να κάνεις λάθος. Ό,τι είναι αληθινό βρίσκει πάντα τον δρόμο του.
- Οι στίχοι σου συχνά μπλέκουν τον ρομαντισμό με την πολιτική. Η αγάπη ως πολιτική πράξη, ή ο χωρισμός ως κοινωνικό σχόλιο. Είναι συνειδητή επιλογή ή απλώς έτσι αντιλαμβάνεσαι τον κόσμο;
Όταν γράφω ένα τραγούδι για κάτι που με ενδιαφέρει, είναι αδύνατο να μην πάρει, με κάποιον τρόπο, και πολιτική διάσταση. Για μένα, κάθε ιστορία έχει τουλάχιστον τρία επίπεδα: το προσωπικό, το εξωτερικό και το κοινωνικό. Προσπαθώ πάντα να τα συνδέω, γιατί πιστεύω πως τίποτα δεν υπάρχει απομονωμένο. Μερικές φορές χρειάζομαι χρόνια για να γράψω ένα τραγούδι· κουβαλώ την ιδέα μέσα μου μέχρι να βρω τη σωστή μορφή, τη σωστή ισορροπία ανάμεσα στο συναίσθημα και τη σκέψη. Αυτή η διαδικασία είναι, νομίζω, το πιο συναρπαστικό κομμάτι της δημιουργίας, να λύνεις αυτόν τον γρίφο, να βρίσκεις πώς το προσωπικό γίνεται καθολικό.
- Αν μπορούσες να συνεργαστείς με τον νεότερο εαυτό σου, τη Molly της εποχής του These Things Take Time (2008), τι θα της έλεγες;
Δεν θα χρειαζόταν να της πω τίποτα· θα έπρεπε να τα βρει μόνη της. Ευτυχώς, τότε είχα ανθρώπους γύρω μου που εμπιστευόμουν, κι αυτοί μού έλεγαν πάντα το ίδιο: «Μην σταματάς, προχώρα παρακάτω».
- Πιστεύεις ότι η pop μουσική μπορεί ακόμη να αλλάξει κάτι ή έχει γίνει απλώς μια μορφή διαφυγής;
Για μένα, η μουσική είναι το πιο δυνατό μέσο που υπάρχει. Ο τρόπος που τραβά την προσοχή μας και εξαπλώνεται είναι μοναδικός. Αν δεν πίστευα ότι έχει τη δύναμη να αλλάξει τον κόσμο (έστω και λίγο, προς το καλύτερο), δεν θα το έκανα.
- Επιστρέφεις στην Αθήνα για μια εμφάνιση στο Death Disco, έναν χώρο που σε έχει φιλοξενήσει ξανά. Τι μπορούμε να περιμένουμε αυτή τη φορά; Υπάρχει κάτι στην ενέργεια αυτού του χώρου ή της πόλης που συνδέεται με τη μουσική σου;
Το Death Disco είναι από τους αγαπημένους μου χώρους· είναι τιμή μου που μπορώ να επιστρέφω ξανά και ξανά. Από την τελευταία φορά που ήμουν εκεί, έχω κυκλοφορήσει δύο νέα άλμπουμ, κι ο κόσμος έχει γυρίσει πολλές φορές ανάποδα. Υπάρχουν ακόμη τόσα να ειπωθούν και να τραγουδηθούν, και είναι πιο σημαντικό από ποτέ να βρισκόμαστε μαζί. Ανυπομονώ να ξανασυναντήσω το αθηναϊκό κοινό, υπάρχει πάντα κάτι το ιδιαίτερο σε αυτή τη συνάντηση.
ΙΝΦΟ για το σκονάκι σου: Molly Nilsson Live at Death Disco
