Το συγκρότημα είναι μεν παλιό (ιδρύθηκαν το 1991) αλλά στους παλιούς και σε όλους όσοι έχουν αναπτύξει τις προτιμήσεις των παλιών δεν χαίρει και μεγάλης εκτίμησης. Ε, όσο να 'ναι ακούγεται λίγο κάλπικη η αγριάδα τους, υπέρ άγαν θεατρική και αηδιαστικά γυαλισμένη.
Τέλος πάντων, στο θέμα μας τώρα: Αν η black metal σκηνή μπορούσε να κάνει διαγωνισμό ριάλιτι, οι Cradle of Filth θα κέρδιζαν το πρώτο βραβείο. Το καλοκαίρι του 2025, καθώς η μπάντα περιόδευε κάπου στη Νότια Αμερική η Zoe Marie Federoff, πλήκτρα και backing vocals της μπάντας, ανακοίνωσε την αποχώρησή της στη μέση της περιοδείας.
Μαζί της, λίγο πιο διακριτικά, ετοιμαζόταν να αποχωρήσει και ο σύζυγός της, Marek «Ashok» Šmerda, κιθαρίστας του γκρουπ. Είχε προγραμματίσει να μείνει μέχρι το τέλος της περιοδείας και να φύγει αξιοπρεπώς χωρίς πολλά ταρατατζούμ. Όμως, ο frontman Dani Filth είχε άλλα σχέδια: τον απέλυσε επιτόπου.
Και κάπου εκεί, άνοιξαν οι πύλες της Κολάσεως. Αλλά όχι με blast beats αλλά με αποκαλύψεις για συμβόλαια αποικιοκρατικού τύπου και εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.
Η Zoe, απηυδισμένη από το άθλιο κλίμα που επικρατούσε στο συγκρότημα έκανε κάτι που δεν έχει ξαναγίνει στο metal ή σε οποιοδήποτε άλλο μουσικό είδος: αποφάσισε να δημοσιεύσει το συμβόλαιο που της είχε προταθεί. Το σκάναρε και το μόστραρε στο διαδίκτυο. Όποιος το είδε και δεν είχε πείρα από τον ευγενή χώρο της μουσικής βιομηχανίας σοκαρίστηκε. Οι όροι που περιλάμβανε θα έκανε ακόμα και συμβόλαια της Apple να φαίνονται σαν ερωτικά γράμματα. Αν το διάβαζες ανάποδα, μπορεί και να περιλάμβανε επίκληση σε κάποιον δαίμονα της φιλαργυρίας.
Το συμβόλαιο προέβλεπε, μεταξύ άλλων: 200 λίρες τη μέρα για εμφανίσεις, 150 για τις μέρες ταξιδιού, ρήτρα πρόωρης αποχώρησης με πρόστιμο έως και 1.000.000 λίρες, και απαιτούσε την αποκλειστική σου παρουσία για ό,τι χρειαζόταν η μπάντα. Εν ολίγοις: πλήρης απασχόληση, χωρίς πλήρη αμοιβή, με τιμωρία αν τολμήσεις να κάνεις κάτι άλλο για να μπορείς να γεμίσεις το αδειανό πιάτο στο τραπέζι σου.
Και σαν να μην έφτανε αυτό, η Federoff αποκάλυψε ότι υπέστη αποβολή κατά τη διάρκεια της περιοδείας, εξαιτίας του άγχους και της εξάντλησης. Ε, ναι, γιατί τι πιο black metal από το να χάνεις ένα παιδί, ενώ παίζεις μπροστά σε μεθυσμένους νεαρούς με corpsepaint της πυρκαγιάς για να κονομήσει ο ξεζουμίδης μάνατζερ και ο τάχα ανήξερος για το «έγκλημα» τραγουδιστής;
Η απάντηση του Dani Filth δόθηκε με στόμφο εκπροσώπου τύπου υπουργείου (αλλά με περισσότερο eyeliner). Ισχυρίστηκε πως το συμβόλαιο δεν είχε σταλεί για υπογραφή όπως ήταν, αλλά ήταν απλώς ένα «πρότυπο», μια πρόταση συζήτησης, μια «πρόχειρη σκιαγράφηση». Μια παρεξήγηση, δηλαδή. Κάτι σαν να σου φέρνουν το προγαμιαίο σύμφωνο και να γράφει: «Θα πλένεις τα πιάτα, θα μένεις σπίτι, θα μου λες πάντα ‘ναι’ και θα πληρώνεις κι από πάνω. Αλλά μωρό μου, μη δίνεις σημασία, είναι απλώς... προσχέδιο».
Ο ίδιος πρόσθεσε πως η μπάντα δεν περιοδεύει όλον τον χρόνο, άρα οι μουσικοί μπορούν, θεωρητικά, να έχουν άλλα projects. Το «θεωρητικά», βέβαια, είναι μια λέξη που στα συμβόλαια έχει περίπου τη βαρύτητα του «σε αγαπώ» στις επιχειρήσεις του αγοραίου έρωτα στην οδό Φυλής. Επίσης πέταξε κι ένα υπονοούμενο πως οι αποχωρούντες δεν ήταν τόσο επαγγελματίες όσο ήθελαν να φαίνονται, με αναφορές σε κατανάλωση αλκοόλ και άλλες συμπεριφορές. Ήτοι, η Zoe γινόταν ντίρλα την περίοδο που εγκυμονούσε, καυγάδιζε με τον Marek και έκαναν ρόμπα το συγκρότημα.
Το θέμα εδώ ξεπερνάει τους Cradle of Filth. Οι αποκαλύψεις αυτές έδειξαν πώς αντιμετωπίζονται οι session μουσικοί σε μεγάλες ή ακόμα και μικρομεσαίες μπάντες.
Είναι κοινό μυστικό στον χώρο ότι πολλά συγκροτήματα λειτουργούν με ένα ή δύο κεντρικά πρόσωπα, ενώ οι υπόλοιποι είναι μουσικοί... νοικιάρικοι. Όχι μέλη. Όχι συνδημιουργοί. Απλώς υπάλληλοι. Και όχι υπάλληλοι με ΙΚΑ αλλά υπάλληλοι τύπου Uber: εσύ πληρώνεις τα πάντα, και η εταιρεία σου λέει «ευχαριστούμε που υπάρχεις, τώρα μη μιλάς και όσα παίρνεις, πολλά σου είναι».
Οι όροι που περιλαμβάνουν αποκλειστικότητα, χαμηλές αμοιβές, παραχώρηση δικαιωμάτων εικόνας, και ρήτρες εκατομμυρίων για ανθρώπους που βγάζουν το μήνα όσο κάνει ένα σακάκι του Filth, είναι ακριβώς το πρόβλημα. Δεν είναι απλώς «σφιχτοί όροι». Είναι αρμοί σε δομές εξουσίας που παραπέμπουν σε αποικιοκρατία του χειρίστου είδους. Οι μουσικοί καλούνται να υπογράψουν συμφωνίες που δεν μπορούν να διαπραγματευτούν, γιατί «η θέση είναι χρυσή και υπάρχουν πολλοί στην ουρά που περιμένουν», και μετά παγιδεύονται σε εργασιακές σχέσεις όπου η δουλειά είναι περισσότερη απ’ την ανταμοιβή και η ανάδειξή τους μηδαμινή.
Κι όλα αυτά για να παίξουν το "Her Ghost in the Fog" σε μια σκηνή που μυρίζει ιδρώτα και να κάνουν τους κομπάρσους του Dani Filth.
Η Zoe με τη δημοσιοποίηση του συμβολαίου, έκανε μια μικρή επανάσταση. Όχι μόνο αποκάλυψε τι γίνεται στα παρασκήνια των τάχα λαμπερών ονομάτων, αλλά άνοιξε και τη συζήτηση για κάτι πολύ βασικό: τι σημαίνει να εργάζεσαι ως καλλιτέχνης σε μια βιομηχανία που θέλει να είσαι αναλώσιμος, σιωπηλός και φτηνός.
Στις 29 Σεπτεμβρίου η Zoe κατέθεσε αγωγή (βλ. εικόνα) στα δικαστήρια της Αριζόνα εναντίον της Oracle Management, Inc., της εταιρείας που μανατζάρει τους Cradle of Filth αλλά και εναντίον του Daniel Lloyd Davey, γνωστού ως Dani Filth. Το έγγραφο είναι «φωτιά» διότι συνοδεύεται από πλούσιο φωτογραφικό υλικό με αποδείξεις για όσα ισχυρίζεται το ζευγάρι των μουσικών, που έφυγαν κακήν κακώς από τους Cradle of Filth. Αξίζει να το διαβάσετε…
Ίσως ήρθε η ώρα να ξανασκεφτούμε τι σημαίνει «μπάντα» και τι σημαίνει εταιρεία που προσλαμβάνει μουσικούς. Γιατί άλλο το να φτιάχνεις μουσική με μια ομάδα, κι άλλο να είσαι session μουσικός που παίζει με μπάντα για να βγάλεις ψίχουλα, ενώ το merch με τη μούρη σου πουλιέται 40 και 50 ευρώ το κομμάτι.
Αν, πάντως, κάτι χαρακτηρίζει αυτή την ιστορία, δεν είναι οι καπνοί και τα corpsepaint, αλλά η πιο σκληρή αλήθεια της μουσικής βιομηχανίας: το πιο μεταλλικό πράγμα που μπορείς να κάνεις σήμερα δεν είναι να ουρλιάζεις για τον Ξαποδώ, αλλά να φωνάξεις για τα εργασιακά σου δικαιώματα.
