Βύρων Κριτζάς

Υπήρξε ντράμερ των θρυλικών Μουσικών Ταξιαρχιών και σήμερα είναι ντράμερ των Ελελεύ. Πέρασε από πολλούς ραδιοφωνικούς σταθμούς, σήμερα όμως βρίσκεται Στο Κόκκινο 105,5, ως διευθυντής προγράμματος και με δική του μεσημεριανή εκπομπή. Ήταν ο ιδιοκτήτης του συναυλιακού χώρου Χύμα και τώρα του νέου πολυχώρου Μύγα στου Ψυρρή. Aν μη τι άλλο, αυτός ο πολυμήχανος τύπος έχει πολλά να μας πει… 
 
 
Ποιος είναι ο πρώτος δίσκος που αγόρασες;
 
Ήταν το πρώτο σόλο άλμπουμ που έκανε ο Μακάρτνει μετά τη διάλυση των Beatles, το McCartney. Είναι εξαιρετικό, μ’ αρέσει ακόμα. Αλλά το σημαντικό είναι ότι οι δύο επόμενοι δίσκοι ήταν το In Rock των Deep Purple και το ΙΙ των Led Zeppelin. Ήμουν 14 χρονών τότε. Όπως καταλαβαίνεις, ήταν σοκαριστικό. Το In Rock το αγόρασα επειδή μου άρεσε το εξώφυλλο, δεν υπήρχε καμιά πληροφόρηση τότε – ειδικά για έναν 14χρονο. Τα περιοδικά τότε ασχολούνταν με τον Δάκη και τέτοια πράγματα. Εγώ ήμουν τυχερός γιατί ταξίδευε ο πατέρας μου στο εξωτερικό και τον εκβίαζα και μου έφερνε δίσκους (γέλια). Σιγά-σιγά άρχισα να αγοράζω ξένα περιοδικά για να βλέπω τι παίζει και άκουγα κάποιους σταθμούς που έπαιζαν τέτοια πράγματα, αν και αυτό ήθελε ψάξιμο. Χοντρό ψάξιμο…
 
Ελληνικά πράγματα άκουγες καθόλου τότε;
 
Ναι, οι αρχές της δεκαετίας του 1970 υπήρξαν μια χρυσή περίοδος για την ελληνική μουσική. Τότε βγήκαν τα συγκροτήματα Εξαδάχτυλος, Socrates, Πελόμα Μποκιού. Τα προηγούμενα γκρουπ, όπως οι Olympians για παράδειγμα, μου φαινόταν αστεία. Τα παιδιά βέβαια τα χόρευαν στα πάρτι, αλλά εμένα κάτι δεν μου πήγαινε καλά. Προτιμούσα να πάω να γίνω ορειβάτης, παρά να κάθομαι να ακούω κάτι τέτοιο.
 
Πότε ξεκινάς να παίζεις μουσική;
 
Αυτό έγινε κάπως περίεργα. Από τα 14 μου που ξεκίνησα να ακούω αυτά τα πράγματα ήθελα να παίξω μουσική, αλλά όταν άκουγα τον Ritchie Blackmore να παίζει κιθάρα ή τον Keith Moon να παίζει τύμπανα, έλεγα ότι εγώ αποκλείεται να παίξω έτσι. Έκανα μια απόπειρα να γραφτώ σε ωδείο, όπου μου είπαν ότι στα 15 μου είμαι ήδη αρκετά μεγάλος για να μάθω μουσική. Έπεσα σε μαύρη κατάθλιψη! (γέλια). Αλλά λίγο μετά ξεκίνησα να παίζω φλάουτο. Έγραφα στίχους και τους έβαζα μουσική. Κάποια στιγμή με φώναξαν κάτι φίλοι να μπω σε ένα γκρουπ το οποίο έπαιζε Jethro Tull, μιας και έπαιζα φλάουτο. Κάποια στιγμή ο ντράμερ τους δεν έκανε και τους πρότεινα να παίξω εγώ. Πολύ γρήγορα άρχισα να νιώθω πως το είχα το όργανο. Είχα φτάσει ήδη 18 χρονών βέβαια και άλλοι ντράμερ στην ηλικία μου ήταν ήδη προχωρημένοι. Αλλά εγώ, παρότι σχετικά μεγάλος, κατάφερα να γίνω καλός γιατί άκουγα πάρα πολύ μουσική. Πάνω από 8 ώρες τη μέρα. 
 
Vaggelis
 
Στις Μουσικές Ταξιαρχίες πώς φτάνουμε;
 
Πρώτα έπαιξα σε κάποια άλλα γκρουπ τα οποία είχαν ξένο στίχο, κυρίως μπλουζ. Αφενός τα μπλουζ τα βαριόμουνα και ένιωθα ότι βρίσκονταν έξω από μένα και αφετέρου με ενοχλούσε το θέμα του στίχου. Δηλαδή αναρωτιόμουν, πόσο αληθινή μπορεί να είναι η μουσική που παίζουμε, αν δεν τη ντύνουμε με τη γλώσσα στην οποία μιλάμε; Εκείνη την περίοδο γνώρισα λοιπόν τον Τζίμη τον Πανούση. Μου άρεσαν πολύ οι καυστικοί του στίχοι. Δεν μου άρεσε βέβαια η μουσική που έπαιζε, γιατί ήταν 3,5 ακόρντα. Τα τραγούδια του τότε ήταν κάτι μεταξύ Άσιμου και Κηλαηδόνη. Το συζητήσαμε λοιπόν και είπαμε να τα κάνουμε αλλιώς. Είχα παίξει και με τον Παύλο τον Σιδηρόπουλο ένα διάστημα, με την Εταιρία Καλλιτεχνών. Αλλά με φόβιζαν άλλα πράγματα με το Σιδηρόπουλο. Τον Τζίμη πάλι τον ήξερα από παλιά, ήταν πιο δικός μου άνθρωπος. 
 
Υπό ποιες συνθήκες ηχογραφήθηκε το ιστορικό ομώνυμο ντεμπούτο των Μουσικών Ταξιαρχιών;
 
Πολλή ταλαιπωρία και πολλή βλακεία. Μπαίναμε σε ένα στούντιο και επειδή μας βλέπανε πιτσιρικάδες και μαλλιάδες μας θεωρούσαν ανόητους. Εμείς είχαμε έναν ήχο στο κεφάλι μας κι αυτοί έναν δικό τους. Υπήρχε ένας ηχολήπτης που του έλεγα να μου ανεβάσει τα μπάσα της μπότας και αυτός τα ανέβαζε αφού είχε πατήσει το mute και μου έλεγε: «Εντάξει είναι τώρα;». Το διασκέδαζε κιόλας! Ο πρώτος δίσκος των Μουσικών Ταξιαρχιών, σε σχέση με το πραγματικό συγκρότημα, είναι η μέρα με τη νύχτα. Έχει κάποια καλά στοιχεία, αλλά ο ήχος είναι επίπεδος, πολύ κακή ηχογράφηση.
 
Γιατί είχε τόση απήχηση αυτό το γκρουπ; Τη δεκαετία του 1980 ήταν ίσως το κορυφαίο ελληνόφωνο ροκ γκρουπ της Αθήνας. Αυτό οφειλόταν κυρίως στους στίχους του Πανούση;
 
Δεν ήταν απλά ένα συγκρότημα που έλεγε «κι εγώ σ’ αγαπώ, γαμώ τον Χριστό μου». Ήταν ένα σύνολο πραγμάτων. Όταν παίζαμε στο Skylab, οι 400 άνθρωποι που έρχονταν κάθε βράδυ δεν έρχονταν μόνο για να ακούσουν τους στίχους. Οι μουσικοί πάνω στο πάλκο ήταν εξαιρετικοί. Μάλλον εγώ ήμουν ο χειρότερος, για να καταλάβεις. Ήταν εξαιρετικό το κλίμα που δημιουργούσαμε και ήταν εξαιρετικός ο Τζίμης ως περφόρμερ. Αυτό που έκαναν οι Μουσικές Ταξιαρχίες ήταν ελληνική μουσική παιγμένη σύγχρονα, στην ώρα της. Κάτι πολύ σημαντικό για μια ροκ μπάντα – και επιπλέον ειλικρινές. Παίζαμε ζεϊμπέκικα και τσιφτετέλια, τελείως διαφορετικά απ’ ό,τι τα παίζανε ως τότε οι λαϊκοί. Δες ας πούμε πώς παίξαμε τον “Τεκέ” και πώς παίξαμε το “Μελαχρινάκι”. Με τη διάλυση των Μουσικών Ταξιαρχιών και την επικράτηση του Τζίμη ως περφόρμερ, ή δεν ξέρω τι άλλο θέλει να λέγεται (καλά να ’ναι εκεί που είναι και όπως είναι), καταστράφηκε ό,τι χτίζαμε και αυτό έκανε κακό στην ελληνική μουσική. 
 
Λένε πως μια μπάντα είναι τόσο καλή όσο ο ντράμερ της. Εσύ πριν είπες ότι ήσουν ο χειρότερος μουσικός…
 
Εγώ προσπαθώ να είμαι ταπεινόφρων. Σε άλλα γκρουπ μπορεί να είναι ο πιο βασικός (γέλια). Ναι, πέρα από την πλάκα, νομίζω ότι ο ντράμερ παίζει καθοριστικό ρόλο. Είναι θέμα νεύρου. Αποτελεί την κινητήρια δύναμη. 
 
Πότε έρχεται στη ζωή σου στο ραδιόφωνο;
 
Έκανα μια μπάντα που λεγόταν Dirty, η οποία ατύχησε λόγω προσωπικών μου καταστάσεων και προβλημάτων. Μετά από μια μεγάλη περίοδο παύσης άρχισα να ασχολούμαι με το ραδιόφωνο, που ήρθε στη ζωή μου γιατί δεν ήθελα να γίνω session μουσικός και έπρεπε από κάπου να ζω. Εξάλλου και αισθητικά δεν μου άρεσε η πορεία της ελληνικής μουσικής από ένα σημείο και μετά. Υπήρχε ένας φόβος. Οι Έλληνες μουσικοί φοβούνται να παίξουνε. Τα ντραμς μου εγώ θέλω να τα χτυπάω με όλη μου τη δύναμη. Να βγάζω από αυτά ό,τι έχουν και δεν έχουν.
 
Vaggelis_2
 
Από ποιους ραδιοφωνικούς σταθμούς έχεις περάσει;
 
Ξεκίνησα από την ΕΡΤ, και μετά μου έκαναν πρόταση από τον 902. Ήταν ένας πολύ καλός σταθμός και μπόρεσα να κάνω όσα ήθελα, βγάζοντας και χρήματα. Ύστερα πήγα στον Planet και μετά έφτιαξα τον Εν Λευκώ. Αφού μου φέρθηκαν «εξαιρετικά» εκεί πέρα, τους έκανα δώρο τον σταθμό κι έφυγα. Βρέθηκα κατόπιν στη Hitch Hyke να κάνω παραγωγές και στο Kosmos να κάνω εκπομπές. Σιγά-σιγά κατάλαβα ότι το ραδιόφωνο είναι ένα μέσο που πρέπει να μεταβάλλεται μέρα με τη μέρα. Το περσινό πρόγραμμα ενός ραδιοφωνικού σταθμού μπορεί φέτος να είναι για πέταμα. Έφτιαξα μια πρόταση λοιπόν για έναν σταθμό που θα λέγεται Στο Κόκκινο 105,5. Έγινε δεκτή και τα τελευταία χρόνια τέσσερα χρόνια βρίσκομαι σε αυτόν.
 
Τι σημαίνει ο σταθμός αυτός για σένα ως ακροατή, πέρα από το γεγονός ότι είσαι παραγωγός και διευθυντής του;
 
Είναι το μόνο ραδιόφωνο που μπορώ να ακούσω και με καλύπτει 100%. Όσοι κάνουν εκπομπή εδώ ξέρουν πολύ καλά το αντικείμενό τους και δεν υπόκεινται σε διώξεις. Κανείς δεν τους λέει τι να παίξουν. Επίσης είναι ένα πολιτικό ραδιόφωνο. Άλλωστε για μένα η μουσική αποτελεί πολιτικό θέμα. Δεν υπάρχει μουσική που να μην έχει πολιτικό υπόβαθρο, εκτός από τη σκουπιδοπόπ, η οποία εξυπηρετεί συμφέροντα κατανάλωσης. 
 
Ένας νέος άνθρωπος που θέλει να μπει στο χώρο του ραδιοφώνου τι δυσκολίες θα αντιμετωπίσει;
 
Πρωτ’ απ’ όλα πρέπει να βρει ένα ραδιόφωνο. Υπάρχουν πάρα πολλοί παραγωγοί αυτή τη στιγμή. Αν δεις το καινούργιο μας πρόγραμμα θα διαπιστώσεις ότι κανένας σταθμός δεν απασχολεί τόσους ανθρώπους. Και το κάνουμε αυτό με τα λιγότερα χρήματα, το budget μας είναι πολύ χαμηλό. Αλλά δεν είναι μόνο ποσοτικό το θέμα. Έχουμε μερικούς από τους καλύτερους παραγωγούς της Αθήνας. Σε μια πόλη γκρίζα, οτιδήποτε έγχρωμο μοιάζει παραφωνία. Εμείς εδώ είμαστε έγχρωμοι. Δεν φοβόμαστε κανένα χρώμα. Γι αυτό και όλοι αυτοί οι άνθρωποι βρίσκονται μαζί μας. 
 
Αν είχες την ευκαιρία να φέρεις έναν ξένο καλλιτέχνη στην εκπομπή που κάνεις τρεις φορές την εβδομάδα, ποιον θα επέλεγες;
 
Ένας άνθρωπος που εκτιμώ πολύ είναι ο Robert Plant. Αυτός ο τύπος κάθε τρία-τέσσερα χρόνια βγάζει μια δισκάρα. Που σημαίνει ότι είναι ακόμα ενεργός μουσικά και δεν αναμασάει το ένδοξο παρελθόν του. Μπορεί οι Beatles να ευθύνονται για την πορεία της σύγχρονης μουσικής, αλλά οι Led Zeppelin είναι σε άλλο πλανήτη. Κατά τα άλλα, χάρηκα πολύ που φιλοξένησα πρόσφατα στην εκπομπή μου τον J. Kriste, Master Of Disguise, τον Λευτέρη Μουμτζή. Έκανε φέτος τον καλύτερο δίσκο που έχω ακούσει τον τελευταίο καιρό και είχε και τρόπο να τον στηρίξει στην κουβέντα που είχαμε. Και μπορεί να τραγουδάει στα Αγγλικά, αλλά δεν με ενόχλησε καθόλου, γιατί η μουσική του έχει μιαν ελληνικότητα. Ένας άλλος που εκτιμώ πάρα πολύ είναι ο Αλκίνοος Ιωαννίδης. Πρόκειται για μια εξαιρετική περίπτωση στα μουσικά πράγματα της χώρας μας, μη σου πω μοναδική.
 
Να έρθουμε στην τελευταία σου μπάντα, τους Ελελεύ. Αυτοί πότε ξεκίνησαν;
 
Ξεκίνησαν πριν από πολλά χρόνια, μαζί με τον Χρήστο τον Καψαλάκη, έναν εξαιρετικό μουσικό. Μετά από πολύ παίδεμα βρέθηκε η Μαρία η Πανοσιάν. Ήταν η 23η τραγουδίστρια που δοκιμάσαμε και κάθισε πολύ καλά, γιατί δεν ταίριαξε στο γκρουπ μόνο ως φωνή, αλλά και ως στάση στα πράγματα. Βγάλαμε ένα δίσκο τον οποίο εγώ θεωρώ μέτριο σε σχέση με τα κομμάτια που είχε, γιατί έγινε κάτω από άθλιες συνθήκες. Πηγαίναμε στο στούντιο μετά τις δουλειές μας, χωρίς καθαρό μυαλό. Ωστόσο πιστεύω πως έχω μια από τις καλύτερες μπάντες που είχα ποτέ μου, μαζί με τον Στάθη τον Ιωάννου και τη Ζωή Ζιώγα. Ευχαριστιέμαι πολύ και τις πρόβες και το πάλκο.
 
Σε τι φάση βρίσκεστε αυτό τον καιρό;
 
Η μοναδική συναυλία που κάναμε φέτος το καλοκαίρι ήταν στην Ισπανία, σε ένα φεστιβάλ στη Τζερόνα. Εδώ στην Ελλάδα δεν μας ζητήθηκε τίποτα. Αν ήμασταν αγγλόφωνη μπάντα, ίσως κάτι να γινότανε... Τώρα ανεβάσαμε τέσσερις καινούργιες μας διασκευές στο MySpace μας. Πρόκειται για δύο τραγούδια του Τσιτσάνη, ένα του Ξαρχάκου και ένα του Χατζιδάκι. Αλλά το θέμα είναι να ακούσεις πώς τα έχουμε κάνει.
 
Vaggelis_3
 
Είπες πριν πως δεν σε ενόχλησε που ο J.Kriste τραγουδάει στα αγγλικά. Ωστόσο έχεις κατά καιρούς εκφράσει πολλές φορές την αντίθεσή σου για τα αγγλόφωνα σχήματα…
 
Η Ελλάδα είναι μια χώρα που ενώ βρίσκεται δίπλα σε ένα ατέλειωτο πηγάδι μουσικής, αγοράζει εμφιαλωμένο νερό απ’ έξω. Είναι τεράστιες οι δυνατότητες που έχει η ελληνική μουσική και ακόμα μεγαλύτερες η ελληνική γλώσσα. Εμείς έχουμε ρυθμούς 9/8 και 7/8, επειδή η γλώσσα μας έχει οδηγήσει εκεί. Περισσότερο απεχθάνομαι τα ελληνόφωνα συγκροτήματα που προσπαθούν να παίξουν με ελληνικό στίχο επάνω στα στεγνά 4/4. Εκεί είναι που τρελαίνομαι. Αλλά για τα αγγλόφωνα που με ρωτάς, δεν μπορώ να καταλάβω πώς ένα παιδί που λέει στην κοπέλα του «σ’ αγαπώ» ή σε κάποιον «α γαμήσου», μπορεί και γράφει τραγούδια στα Αγγλικά. Αντιγράφουν ένα ολόκληρο είδος και το παίρνουν όλο μαζί, παίρνουν και τα τσόφλια. Υπάρχουν φωτεινές εξαιρέσεις, αλλά επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Ο δίσκος της Μόνικα είναι εξαιρετικός, δεν μπορώ να το αρνηθώ αυτό. Ούτε μπορώ να αρνηθώ ότι οι Interstellar Overdrive είναι πολύ καλοί. Για να με πείσει κάποιος που γράφει Αγγλικά, θα πρέπει να έχει κάτι να πει μουσικά. Γιατί εγώ στις περισσότερες περιπτώσεις ακούω μια αντιγραφή.
 
Όμως μου ανέφερες τρεις αγγλόφωνους καλλιτέχνες που έχουν ενδιαφέρον και μόνο έναν που τραγουδάει στα ελληνικά. Μήπως δεν έχουν βγει τελευταία πολλά καλά πράγματα με ελληνικούς στίχους τελευταία; 
 
Μου άρεσε πολύ ο τελευταίος δίσκος του Νίκου του Ζιώγαλα, το Πέφτω Ψηλά. Εύχομαι να πάρει αυτό που του αξίζει. Δυστυχώς αυτή η σκηνή των ανθρώπων που σήμερα είναι πάνω-κάτω πενήντα χρονών κάηκε. Γιατί όταν κάνεις υπεραλίευση, κάποια στιγμή δεν έχεις τι να ψαρέψεις. Γενικά σα λαός πέφτουμε με τα μούτρα. Αυτό που γίνεται τώρα με τις αγγλόφωνες μπάντες, είναι το τελείωμά τους. Έτσι όπως έχουν πέσει όλοι πάνω τους, υπάρχει ήδη ένας κορεσμός.
 
Πες μου για το καινούργιο μαγαζί που άνοιξες στου Ψυρρή, τη Μύγα.
 
Εγώ από το 1985 είχα ανοίξει το Χύμα, έναν μεγάλο συναυλιακό χώρο όπου είχαν παίξει γκρουπ από τους Φατμέ μέχρι τους Last Drive και από τον Σιδηρόπουλο μέχρι τους Nick Cave & The Bad Seeds. Ήμουν όμως μουσικός και δεν μπορούσα να αντέξω όλη αυτή την ιστορία, ώσπου βαρέθηκα και το παράτησα. Επειδή λοιπόν τα τελευταία χρόνια με τους Ελελεύ βρήκαμε δυσκολία στο να βρούμε χώρους να παίζουμε, σκέφτηκα να φτιάξω έναν καινούργιο χώρο. Η Μύγα λοιπόν είναι ένα τριώροφο κτήριο στου Ψυρρή, με εξαιρετική υποδομή και ηχητικά. 
 
Πώς σου ήρθε να το βγάλεις Μύγα;
 
Όταν ο Σωκράτης είπε στους δικαστές «εσείς πάτε να ζήσετε κι εγώ πάω να πεθάνω», τους είπε χαρακτηριστικά «κύριοι δικαστές, το μόνο πράγμα που ήθελα είναι να είμαι η μύγα που τσιμπάει το νωθρό και άρρωστο άλογο αυτής της πόλης». Αυτό φιλοδοξεί να κάνει και αυτός ο χώρος. Δεν θέλει ούτε να κάνει συμβατικά πράγματα, ούτε και τον ενδιαφέρει μόνο να βγάλει χρήματα. Ήδη έχουμε μαζέψει ένα προσωπικό εικοσιπέντε ατόμων. Γιατί δεν θα έχουμε μόνο μουσική. Θα έχουμε και θεατρικά, εκθέσεις, νέα τεχνολογία, φωτογραφία, ζωγραφική… Όσον αφορά στο μουσικό κομμάτι, θα παίξουν άνθρωποι από τον Μανώλη Ρασούλη μέχρι τους Last Drive. Θα υπάρχει μια ελευθερία κινήσεων στον χώρο και θα έχουμε το πιο καθαρό ποτό και το πιο φτηνό.
 
Για το τέλος, μπορείς να μου πεις δύο δίσκους που θα έβαζες κάτω από το μαξιλάρι σου και γιατί;
 
Από ελληνικά θα έλεγα το Ελλάς Η Χώρα Των Ονείρων του Χατζιδάκι, γιατί τον Χατζιδάκι τον θεωρώ έναν από τους σπουδαιότερους Έλληνες. Από ξένα θα σου πω το Houses Of The Holy των Led Zeppelin. Έχει μέσα το “Rain Song”, που είναι ανεπανάληπτο. Επίσης, ένα ακόμα είναι το Their Satanic Majesties Request των Rolling Stones. Είναι χύμα, γι' αυτό μ’ αρέσει...  
 

{youtube}0L_MVEGnVnk{/youtube}

 

Ακολούθησε το Avopolis Network στο Google News

 

Διαβάστε Ακόμα

Featured