Κάποιοι άνθρωποι δεν χρειάζονται φώτα για να λάμψουν. Δεν χρειάζονται σπόνσορες, streams ή storylines. Χρειάζονται απλώς ένα μικρόφωνο, μια γωνία στο στούντιο, και λέξεις που χτυπάνε σαν χαστούκι ή σε σκεπάζουν σαν κουβέρτα. Ο 3D —ή Τρισδιάστατος ή Three Dee— ήταν ακριβώς τέτοιος. Χαμηλόφωνος αλλά πάντα αιχμηρός. Underground, αλλά παντού. Ένας O.G. του ελληνικού χιπ χοπ που έφυγε από τη ζωή αφήνοντας πίσω του μια γενιά που έμαθε να γράφει και να ζει με γωνίες.
Από τα τέλη των 90s μέχρι τα 00s, ο 3D αποτέλεσε κεντρική φιγούρα σε δύο από τα πιο επιδραστικά σχήματα της σκηνής: τους Άλυτους Γρίφους και το σχήμα ΒΟΡεια.ΑΣτέρια. Μαζί με crews όπως οι Βήτα Πεις και οι Στίχοιμα, κουβάλησαν στις πλάτες τους τα λεγόμενα "πέτρινα χρόνια" του ελληνικού ραπ, όταν η λέξη "χιπ χοπ" δεν ήταν ακόμη εμπορεύσιμη, όταν οι ρίμες σκάβανε αυλάκια μέσα στην άσφαλτο της αλήθειας.
Ο 3D ξεχώρισε για το καυστικό του χιούμορ, τα δυνατά punchlines και μια ιδιαίτερη, προσωπική σκηνική παρουσία. Ήταν ο ράπερ που μπορούσε να γελάσει με τον πόνο, να φτύσει στίχο χωρίς να φτύσει άνθρωπο. Μα πάνω απ’ όλα, ήταν ένας connector: στα 2010s, αποχωρώντας από τα παλιά του σχήματα, εντάχθηκε στο ξεκίνημα της Capital Music, μαζί με τον Υποχθόνιο, τον Skive και τον Billy Sio, και συνέβαλε ουσιαστικά στη γέφυρα ανάμεσα στο παλιό ελληνικό underground και τη νέα, trap εποχή.
Ήταν από τους πρώτους που ένιωσαν τη βαρύτητα του νότιου ήχου της Αμερικής, όχι ως μόδα, αλλά ως γλώσσα. Δεν προσπάθησε να αντιγράψει, αλλά να μεταφράσει. Και τελικά, να συμμετάσχει σε κάτι που έμελλε να αλλάξει τον χάρτη του ελληνικού ραπ.
Ο θάνατός του, ξαφνικός, πικρός, βουβός, σκόρπισε θλίψη σε όσους τον γνώρισαν και σε όσους τον είχαν ακούσει και κατάλαβαν. Γιατί ο 3D μπορεί να μην έγινε εξώφυλλο, αλλά έγινε ουλή. Και όποιος έχει ζήσει το χιπ χοπ πέρα από τα charts, το ξέρει.
Από το πρωί, οι τοίχοι του ελληνικού ραπ γεμίζουν με αποχαιρετισμούς. Ο ΛΕΞ, λιτά και ουσιαστικά, τίμησε τη μνήμη του. Άλλοι έγραψαν στίχους, άλλοι έψαξαν παλιές κασέτες, άλλοι απλώς σώπασαν. Όλοι όμως ένιωσαν το ίδιο κενό. Γιατί ένας Τρισδιάστατος έδωσε βάθος σε έναν ήχο που πολύ συχνά κινδυνεύει να γίνει επίπεδος.
Rest in Power, 3D. Γιατί μερικές φωνές δεν σβήνουν. Απλώς περνάνε σε άλλη διάσταση.
