Το «τελευταίο φιλί» της στην Αθήνα έδωσε η μοναδική Omara Portuondo τη Δευτέρα το βράδυ στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων. Σε μια εμφάνιση γεμάτη ρυθμό αλλά και τρυφερότητα, στα πλαίσια της αποχαιρετιστήριας περιοδείας της με τίτλο «Last Kiss».
Η 88χρονη Κουβανή, γνωστή και ως «Βασίλισσα του Buena Vista Social Club», απέδειξε για ακόμη μία φορά ότι τα χρόνια στα χαρτιά ήσσονος σημασίας είναι, όταν το σώμα και οι μνήμες επιμένουν σε μια ζωή μέσα στον χορό και το τραγούδι. Έτσι, ακόμα κι αν τα πόδια της δεν τη βαστούν, όπως στις εποχές του Cabaret Tropicana ή του Radiocentro, έβρισκε πεισματικά αφορμές να κρατηθεί από το πιάνο του Roberto Fonseca (ο οποίος ήταν συνέχεια στο πλευρό της), για να κουνήσει έστω και για λίγο τους γοφούς της στους ρυθμούς της αγαπημένης της son cubano.
Η ντίβα της κουβανέζικης μουσικής εμφανίστηκε αγκαζέ με τον διάσημο πιανίστα γύρω στις 21:45, καλωσορίζοντας το κοινό της δροσερής Τεχνόπολης με μια χορευτική εκτέλεση του “Drume Negrita” –τραγούδι που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στο άλμπουμ Palabras (1995). Η Portuondo παρουσιάστηκε έτσι γεμάτη σκέρτσο και νάζι στο αθηναϊκό κοινό, με τις κάμποσες κενές θέσεις των καθήμενων έναντί της να φωτίζονται βέβαια κάπως άκομψα, και με τον περισσότερο κόσμο να στοιβάζεται κατά μήκος στα κιγκλιδώματα της «περιφραγμένης» περιοχής. Μετά την παρακολούθηση κάμποσων και διαφορετικών στυλ συναυλιών στην Τεχνόπολη, η αλήθεια είναι ότι ακόμα δεν έχει αποσαφηνιστεί η λειτουργικότητα αυτού του διαχωρισμού καθήμενων και όρθιων σε έναν τέτοιο χώρο στο μυαλό μου. Αν και τα πράγματα ήταν ομολογουμένως πολύ πιο οργανωμένα από τα περιστατικά των μη αριθμημένων θέσεων που καταγγέλθηκαν στη συναυλία του Benjamin Clementine, πριν από 2 μήνες (δείτε εδώ).
Σε αυτό το πάντρεμα λοιπόν της son cubano με τα bolero της ερωτικής Κούβας, η Omara Portuondo πέρασε από τους χορευτικούς ρυθμούς στις ιστορίες του "Adios Felicidad", του "La Ultima Noche" και του "Dos Gardenias", τις οποίες αφηγήθηκε σαν δεξιοτέχνης παραμυθού, με δεκάδες άλλες διηγήσεις να ξεδιπλώνονται πίσω από το βλέμμα και το σπάσιμο της φωνής σε κάθε λέξη. Διότι μπορεί η Portuondo να τραγουδά ακόμα σε ολόκληρο τον κόσμο προκαλώντας τον αμέριστο θαυμασμό, ωστόσο η φωνή της έχει πια γνωρίσει κι εκείνη τα σημάδια του χρόνου –χωρίς φυσικά να της στερεί ούτε στο ελάχιστο από το πάθος, τον ερωτισμό και τη σπιρτάδα που πάντοτε τη χαρακτήριζαν.
Η φλόγα που καίει μέσα σε αυτήν γυναίκα είναι άλλωστε απίθανο να σβήσει ποτέ, όπως προδίδει ο τρόπος με τον οποίον προσκαλεί το κοινό να χορέψει και να τραγουδήσει ή ο θαυμασμός με τον οποίον κοιτούσε τον άπιαστο Fonseca, που συνομιλούσε σε ρόλο μαέστρου με το μπάσο του Yandy Martinez, τα τύμπανα του Ruly Herrera, τα κρουστά του Andres Coayo και τα φωνητικά της Rossio Jimenez.
Σε ένα μικρό μάλιστα διάλειμμα για την ξεκούραση της Portuondo, το οποίο η ίδια αρνήθηκε αρχικά σταυρώνοντας τα χέρια και στυλώνοντας τα πόδια στην καρέκλα σα μικρό παιδί, οι μουσικοί της κέρδισαν επάξια το μερίδιό τους στη σκηνή χωρίς την παρουσία της «ντίβας», με έναν εντυπωσιακό αυτοσχεδιασμό που περνούσε από την τζαζ και έφτανε ως την afro-cuban παράδοση, αναμειγνύοντας ποικιλία μουσικών θεμάτων· με γνωστότερο το “Quizás, Quizás, Quizás”, το οποίο αναγνώρισε και το κοινό, τραγουδώντας το στα «επίμαχα» σημεία.
Μετά τη σύντομη απουσία της, η 88χρονη βασίλισσα επέστρεψε με το “Lagrimas Negras”, στο οποίο προκάλεσε το κοινό λέγοντας πως «δεν ξέρει τους στίχους». Η γαλαρία ωστόσο της έβαλε τα γυαλιά, με τους φανατικούς στα κιγκλιδώματα να τραγουδούν ξανά και ξανά χωρίς σταματημό το ρεφρέν της περίφημης επιτυχίας από το Buena Vista Social Club (1997).
Με τον Fonseca να κουνά με «απόγνωση» το κεφάλι, μη μπορώντας να σταματήσει την Omara Portuondo ώστε να κλείσει το πρόγραμμα της βραδιάς, εκείνη συνέχισε για λίγο ακόμη με τα “Guantanamera”, “Veinte Años” και “Tal Vez”, με το τελευταίο να φέρνει τον κόσμο μπροστά στη σκηνή για χορό ως μέγιστο δείγμα ανταπόδοσης της αγάπης του για την Κουβανή ντίβα και τους μουσικούς της, όπως ακριβώς το ζήτησε ο Fonseca.
Κλείνοντας την τελευταία της εμφάνιση στην Αθήνα, μιας και όπως έχει δηλώσει αποσύρεται από τις μεγάλες περιοδείες –αν και θα συνεχίσει να τραγουδά– η αξιαγάπητη Portuondo καληνύχτισε το κοινό της με μια συγκινητική και ιδιαίτερα φορτισμένη εκτέλεση στο “Bésame Mucho”. Δίνοντάς μας πραγματικά το πιο γλυκό τελευταίο φιλί, αλλά και μια συναυλία για να θυμόμαστε με δέος και τρυφερότητα.
{youtube}cBeoKvoZdYY{/youtube}
