Τι εισαγωγή να φτιάξω μιλώντας για τον Γιώργο Νταλάρα; Το ότι είμαι οπαδός της τέχνης του το έχω δηλώσει πολλαπλώς, ακόμα και όταν δεν αρέσκομαι στο 100% κάποιου δίσκου του ή της ενίοτε ζωντανής του εμφάνισης. Του θέσαμε λοιπόν μερικές ερωτήσεις ειδικώς και γενικώς, με αφορμή τόσο τη νέα του δισκογραφική παρουσία (το άλμπουμ Τι Θα Πει Έτσι Είναι), όσο και τις επερχόμενες εμφανίσεις του στο PassPort με τον Νίκο Αντύπα (αυτή την Παρασκευή 11 και το Σάββατο 12 του μήνα)…
Κύριε Νταλάρα, στον καινούριο σας δίσκο μπήκατε μαζί με τον Νίκο Αντύπα σε κάποιες ηχητικές περιπέτειες, τραγουδώντας εκ νέου πάνω σε ποπ/ροκ ή λατινογενείς φόρμες. Θα έλεγε κανείς ότι σχεδόν κυνηγάτε τέτοιες προκλήσεις. Ποια είναι τα όποια προβλήματα/ζητήματα που αντιμετωπίσατε απέναντι στις φόρμες του Τι Θα Πει Έτσι Είναι;
Ο μουσικός, να ξέρετε, αυτές τις περιπέτειες κυνηγάει για να κάνει τη δουλειά του συναρπαστική και ενδιαφέρουσα. Το κάνω ξανά, όπως σωστά λέτε, γιατί με ενδιαφέρει το κομμάτι της διαφορετικότητας στην ερμηνεία, της προσαρμοστικότητας και της διερεύνησης των δυνατοτήτων ερμηνείας. Αυτή είναι η χαρά και το στοίχημα για έναν μουσικό και τραγουδιστή: να εξερευνεί νέους δρόμους. Εδώ δεν πρέπει να παραλείψω τη συμβολή του Νίκου Αντύπα, ο οποίος κατεξοχήν ευνοεί αυτές τις προκλήσεις. Προέρχεται από τη ροκ μουσική, αλλά εκτιμάει και αγαπάει βαθιά και τις εθνικές μουσικές –το ρεμπέτικο, το φλαμένκο, το λάτιν. Και από την αρχή της συνεργασίας μας με ώθησε στη διαφοροποίηση της ερμηνείας σε κάποια τραγούδια.
Σε τουλάχιστον δύο τραγούδια της νέας σας δουλειάς ("Ξέχνα Τις Αναμνήσεις" και "Αριστερόχειρη") ακούμε στίχους καταπιανόμενους με ιστορίες της καθημερινότητας. Είναι πιο δύσκολο να τραγουδήσει κανείς για κάτι που κατευθείαν δημιουργεί εικόνες, από το να άδει με αόριστους λυρικούς στίχους περί κάποιας χαμένης αγάπης ή κάποιου άϋλου παρελθόντος;
Έχετε δίκιο. Το ίδιο συμβαίνει και στο "Τσάμικο" του Γκανά. Ασφαλώς είναι πιο δύσκολη η ερμηνεία τέτοιων τραγουδιών, αλλά είναι και πιο ελκυστική και, τουλάχιστον σε μένα προσωπικά, ταιριάζει πάρα πολύ. Κάθε τραγούδι το θεωρώ ένα μονόπρακτο, το οποίο, πέρα από την καλή και σωστή ερμηνεία, χρειάζεται πλήρη αντίληψη και απόδοση της ποιότητας του λόγου. Ξέρετε, εγώ έχω και μια εμμονή στους στίχους που καταπιάνονται, όπως λέτε, με ιστορίες της καθημερινότητας, επειδή δεν είχα την τύχη να είμαι τραγουδοποιός και μου άρεσαν πολύ αυτά τα τραγούδια που εκφράζουν με έναν υψηλής αισθητικής τρόπο τη μοναξιά, τ’ ανθρώπινα συναισθήματα και τις μοναχικές ιστορίες. Και βεβαίως η ποιότητα του λόγου είναι που κάνει τη διαφορά. Ας πούμε, είχα την τύχη να πω δυο τραγούδια για χαμένη αγάπη, και τα δύο του Λαυρέντη (Μαχαιρίτσα), το "Ιπτάμενο Χαλί" του φίλου μας Άλκη Αλκαίου που μας άφησε τόσο γρήγορα και τον "Παλιό Στρατιώτη" του Ισαάκ Σούση. Ερωτικά τραγούδια και αυτά, αλλά τι τραγούδια.
Ποιο είναι το στοιχείο που αποκομίζει ο καλλιτέχνης στο τέλος μιας συναυλίας; Πέρα δηλαδή από το χειροκρότημα και την αναγνώριση του κόπου του, τι τον ωθεί στην περαιτέρω εξερεύνηση;
Τα είπατε σχεδόν όλα. Υπάρχει όμως κάτι ακόμα: τα πιθανά λάθη ή παραλείψεις. Μιας και πάτε τόσο βαθιά, θα σας πω ότι ακούω μετά την παράσταση το υλικό κάθε συναυλίας. Επειδή τίποτε δεν είναι τέλειο. Το τέλειο είναι φαντασίωση, είναι καλό να κυνηγάς τις φαντασιώσεις σου. Μετά, όταν ξανακούω τις εκτελέσεις, μου έρχονται και κάποιες ιδέες για αλλαγές. Ξέρετε υπάρχει κι ένα κομμάτι του κοινού που το παρακολουθεί στενά αυτό, τις διασκευές ή τις διαφορετικές εκτελέσεις.
Το τελευταίο πράγμα το οποίο θα μπορούσε κάποιος να προσάψει στον Γιώργο Νταλάρα είναι η στασιμότητα. Όλα αυτά τα χρόνια είναι συνεχής η αναζήτησή σας (στη σκηνή αλλά και στο στούντιο) για νέους συνεργάτες. Τι σας ωθεί να προτείνετε σε κάποιον να μοιραστεί μαζί σας τη δημιουργία;
Το ταλέντο και το κίνητρο του κάθε μουσικού ή τραγουδιστή. Είναι κυρίως το ταλέντο, αλλά πρέπει να γνωρίζω και να συμφωνώ και με την αισθητική του ανθρώπου με τον οποίο θα επιλέξω να συνεργαστώ.
Ποιοι συνθέτες έχουν αυτή την εποχή την ξεχωριστή τους θέση στις προσωπικές σας ακροάσεις; Υπάρχουν δημιουργοί το έργο των οποίων ανακαλύπτετε ξανά ή νέοι καλλιτέχνες που σας έχουν τραβήξει την προσοχή;
Εγώ από μικρός έψαχνα νέα μονοπάτια, αλλά ξαναγύριζα συχνά στον τόπο της χαράς, που είναι για μένα η μουσική που θαύμασα, η μουσική που με μεγάλωσε. Ακούω πάντα με ευγνωμοσύνη ένα τραγούδι του Χατζιδάκι ή του Ξαρχάκου, ανακαλύπτω ακόμα τα τραγούδια των Κατσιμιχαίων, του Μάλαμα, του Περίδη, του Λαυρέντη (Μαχαιρίτσα). Το έχω ξαναπεί, μ’ αρέσουν πολύ οι καλές λαϊκές φωνές. Πρόσφατα μάλιστα συνεργάστηκα με τον Δημήτρη Μπάση, είναι πραγματικά ένας πολύ καλός λαϊκός τραγουδιστής. Ο Γιώργος Σαμπάνης, παρ’ ότι κάνει πιο ποπ τραγούδια, είναι καλός ερμηνευτής και μουσικός. Τελευταία είχα και την ευκαιρία να συνεργαστώ με τον Νίκο Πλατύραχο, έναν εξαιρετικό συνθέτη και μουσικό. Ο Ανδρέας Κατσιγιάννης γράφει πάντα πολύ ωραία τραγούδια. Μ’ αρέσει ιδιαίτερα ο τρόπος που παίζει και ερμηνεύει ο Γιάννης Χαρούλης. Ο Βασίλης Φλώρος, του οποίου επίσης πρόσφατα τραγούδησα κάποια τραγούδια, είναι ένας αξιόλογος και αισθητικότατος μουσικός. Έχω ακούσει και καινούργια ενδιαφέροντα πράγματα στο ραδιόφωνο, λίγα δυστυχώς –προωθείται ακόμα αυτό το εύκολο τραγούδι. Από τους πολύ καινούργιους, μου άρεσε ο Λεωνίδας Μπαλάφας.
Είναι γνωστή η αφοσίωσή σας στη μουσική, καθώς και η εργατικότητά σας. Είσαστε όμως καθημερινώς σε ζύμωση με το ζήτημα μουσική;
Σχεδόν καθημερινά. Όσο μεγαλώνεις και ωριμάζεις, αποστασιοποιείσαι από αυτό που λέμε «πορεία» και συνέχεια και ψάχνεις πιο έντονα για καινούργια πράγματα. Καινούργιες μουσικές, νέους στιχουργούς, καινούργιους συνεργάτες…
Ο καλλιτέχνης προχωρά μέσα στον χρόνο και σαφώς μαθαίνει, αλλά και αναθεωρεί παλαιότερες θέσεις του πάνω στη μουσική και στην αισθητική. Πόσο δύσκολο είναι κατά τη γνώμη σας να κρατάει κάποιος «σωστό λογαριασμό» για την πορεία του;
Επειδή τίποτα δεν είναι στατικό και όλα κινούνται, κινείσαι κι εσύ μαζί τους διατηρώντας κάποιες αρχές μη αναθεωρήσιμες. Έτσι μόνο προοδεύεις. Αλλιώς αδυνατείς να παρακολουθείς την εξέλιξη. Υπάρχουν βέβαια άνθρωποι που, εγκλωβισμένοι στην επιτυχία, αδυνατούν ν’ ακολουθήσουν αυτή την κίνηση και παραμένουν σε στάση. Αυτού του είδους η τακτική δεν με ενδιέφερε ποτέ.
{youtube}1lZe1pxJPCA{/youtube}
