Ο Bruce Springsteen αποκάλυψε πρόσφατα ότι η E Street Band δεν είχε ιδέα τι επρόκειτο να πει, όταν εκείνο το βράδυ στο Μάντσεστερ ξεστόμισε τον πλέον διάσημο – και φλογερά αντι-Τραμπικό – μονόλογό του. Ήταν η πρώτη βραδιά της περιοδείας Land of Hope and Dreams, και κανείς από τους μουσικούς του δεν ήταν προετοιμασμένος.
Ο ίδιος είχε δώσει μόνο ένα ασαφές προειδοποιητικό σήμα πριν βγουν στη σκηνή: «Μπορεί να γίνει λίγο βαρύ το κλίμα σήμερα το βράδυ». Κανείς όμως δεν ήξερε τι είχε στο μυαλό του. Ο σαξοφωνίστας Jake Clemons θυμάται: «Μας είπε ότι θα έκανε έναν μονόλογο. Δεν ξέραμε τι θα ήταν, μέχρι τη στιγμή που βρεθήκαμε πάνω στη σκηνή».
Σύμφωνα με τον Springsteen, μόνο δύο άνθρωποι γνώριζαν το περιεχόμενο της ομιλίας: ο μακροχρόνιος μάνατζέρ του, Jon Landau, που την είχε εγκρίνει, και ο χειριστής του teleprompter.
Κι έπειτα ήρθε η στιγμή. Μπροστά στο κοινό, ο Springsteen είπε: «Η Αμερική που αγαπώ βρίσκεται αυτή τη στιγμή στα χέρια μιας διεφθαρμένης, ανίκανης και προδοτικής κυβέρνησης. Συμβαίνουν πολύ περίεργα, παράξενα και επικίνδυνα πράγματα εκεί έξω. Στην Αμερική, διώκουν ανθρώπους επειδή χρησιμοποιούν το δικαίωμά τους στην ελευθερία του λόγου, επειδή υψώνουν φωνή διαμαρτυρίας. Αυτό συμβαίνει τώρα.
«Στην Αμερική, οι πλουσιότεροι άντρες αντλούν ικανοποίηση εγκαταλείποντας τα πιο φτωχά παιδιά του κόσμου στην αρρώστια και στον θάνατο. Αυτό συμβαίνει τώρα».
Ήταν μια στιγμή που πάγωσε τον χρόνο: ένας ροκ σταρ που άφησε τη μουσική για λίγο πίσω και έστησε έναν καθρέφτη μπροστά σε ολόκληρο το ακροατήριο, μιλώντας όχι μόνο ως καλλιτέχνης αλλά ως πολίτης.
«Ξηλώνουν ιστορικές νομοθεσίες για τα πολιτικά δικαιώματα που οδήγησαν σε μια πιο δίκαιη και πλουραλιστική κοινωνία. Εγκαταλείπουν τους μεγάλους μας συμμάχους και συντάσσονται με δικτάτορες απέναντι σε όσους παλεύουν για την ελευθερία τους. Στερούν χρηματοδότηση από αμερικανικά πανεπιστήμια που δεν σκύβουν στο ιδεολογικό τους δόγμα. Η Αμερική για την οποία σας τραγουδάω εδώ και πενήντα χρόνια είναι πραγματική και, παρά τα ελαττώματά της, είναι μια σπουδαία χώρα με σπουδαίους ανθρώπους. Θα επιβιώσουμε κι αυτή τη στιγμή».
Ο Ντόναλντ Τραμπ απάντησε στην ομιλία αποκαλώντας τον Springsteen «ξεραμένο δαμάσκηνο της ροκ» και «μη ταλαντούχο τύπο», αλλά ο τραγουδιστής έδειξε να μένει ατάραχος απέναντι σε τέτοια σχόλια.
«Δεν με νοιάζει ούτε στο ελάχιστο τι σκέφτεται για μένα», είπε στο Time. «Είναι η ζωντανή προσωποποίηση του γιατί υπάρχει η 25η Τροπολογία και γιατί γίνονται οι διαδικασίες αποπομπής. Αν το Κογκρέσο είχε έστω λίγη τόλμη, θα τον είχε πετάξει από καιρό στη χωματερή της Ιστορίας».
Ο Springsteen δεν χαρίστηκε ούτε στους Δημοκρατικούς, τονίζοντας: «Χρειαζόμαστε απεγνωσμένα ένα πραγματικά αποτελεσματικό εναλλακτικό κόμμα — ή, αν όχι, το ίδιο το Δημοκρατικό Κόμμα πρέπει να βρει επιτέλους κάποιον που να μπορεί να μιλήσει στην πλειοψηφία του έθνους».
Στο μεταξύ, νωρίτερα αυτόν τον μήνα, κυκλοφόρησε επιτέλους η πολυαναμενόμενη "Nebraska version" του παρεξηγημένου ύμνου του "Born In The U.S.A.". Το κομμάτι περιλαμβάνεται στη διευρυμένη έκδοση του θρυλικού άλμπουμ Nebraska, η οποία φέρνει στο φως ένα ολοκαίνουργιο remaster της αρχικής ηχογράφησης του 1982, οκτώ κομμάτια από τις Electric Nebraska Sessions, εννέα ακυκλοφόρητες λήψεις από την ίδια περίοδο, καθώς και μια ζωντανή σόλο ακουστική εκτέλεση του άλμπουμ, ηχογραφημένη φέτος στο Count Basie Theatre του Red Bank, NJ.
Σε εποχές όπου η πολιτική μοιάζει περισσότερο με φθορά παρά με ελπίδα, καλλιτέχνες σαν τον Springsteen θυμίζουν ότι το τραγούδι δεν είναι μόνο διασκέδαση αλλά και μια πράξη αντίστασης. Η φωνή τους, κουρασμένη ίσως από δεκαετίες, παραμένει πιο καθαρή και αιχμηρή από τα σύντομα συνθήματα των καιρών. Και ίσως εκεί να κρύβεται η αληθινή τους δύναμη: όχι στο ότι μας παρηγορούν, αλλά στο ότι μας υποχρεώνουν να κοιτάξουμε την πραγματικότητα κατάματα. Ο σεβασμός σε τέτοιες μορφές δεν μπορεί να είναι ούτε μνημειακός ούτε τυπικός, παρά μόνο μια αναγνώριση πως, μέσα στη φθορά των θεσμών, υπάρχουν ακόμη φωνές που ξέρουν να στέκονται όρθιες.
