Υπάρχει μία σαφής διαφορά στις δύο κατηγορίες ανθρώπων που βρίσκονται στην πόλη στις 10 Αυγούστου. Υπάρχουν εκείνα τα άτομα που γύρισαν μαυρισμένα και ξεκούραστα για να απολαύσουν την άδεια Αθήνα, κι είμαστε κι εμείς που στην πραγματικότητα ξεμείναμε εδώ. Φέτος παραδέχομαι πως το παράκανα, με τις διακοπές να ξεκινούν στην εκπνοή του καλοκαιριού, πολύ μετά τη λήξη μιας σεζόν που είχε σωματική και ψυχική εξάντληση σε συλλογικό επίπεδο. Επειδή όμως το ξέρω πως δεν είμαι μόνη, έλα να φτιάξουμε μαζί τη βαλίτσα, είτε φεύγεις τώρα, είτε θα φύγεις κι εσύ όταν οι άλλοι επιστρέφουν.
Αρχικά θα σου πω ότι γοητεύομαι βαθιά από τη θερινή σιωπή, κι έτσι πολλές οθόνες δεν θα πάρω μαζί μου. Στους κινηματογράφους Παναθήναια και Αθηναία παίζει Αλμοδόβαρ (τις ταινίες Γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης και Δέσε με! αντίστοιχα), στη Ριβιέρα μπορείς να δεις τα αριστουργηματικά Καλοκαίρι με τη Μόνικα και 81/2, καθώς επίσης και το Παρίσι, Τέξας του Βιμ Βέντερς που αξίζει να απολαύσεις στο σινεμά, ειδικά αυτή τη στιγμή που η βουή του κόσμου κάπως καταλαγιάζει. Στο Εκράν προβάλλεται το υπέροχο Close Up του Αμπάς Κιαροστάμι. Κι αν θέλεις να μείνεις σπίτι, στάσου για λίγο στο ιρανικό σινεμά και αναζήτησε την ταινία Φύγαμε! του Πανά Παναχί, γιου του καταδικασμένου από την κυβέρνηση ανθρωπιστή σκηνοθέτη Τζαφάρ Παναχί. Θα σε ταξιδέψει σε ένα τρυφερό, μελαγχολικό και βαθιά ανθρώπινο road trip μέσα στην ιρανική έρημο. Αν αναρωτιέσαι, εμένα θα με βρεις απόψε στο θερινό Δάφνη για την αριστουργηματική Η Ώρα του Λύκου του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν.
Ναι, Η Ώρα του Λύκου δεν είναι μια καλοκαιρινή ταινία. Αλλά κι εγώ δεν είμαι καλοκαιρινό κορίτσι. Η φωτιά με τρομάζει και ο άνεμος είναι απρόβλεπτος και ανεξέλεγκτος. Ο ήλιος φωτίζει βίαια όσα θέλουμε να κρατήσουμε δικά μας, και δεν με ξεγελά με τα χάλκινα ηλιοβασιλέματα. Άσε που καίει το δέρμα μου, όσο υψηλός κι αν είναι ο δείκτης προστασίας του αντηλιακού μου.
Τη θάλασσα όμως την αγαπώ πολύ, και το διάβασμα στην άμμο, που σου δίνει την ευκαιρία να σηκώσεις για λίγο το βλέμμα από τις σελίδες και να χαζέψεις το γαλάζιο. Μαζί μου θα πάρω δύο τολμηρές γυναίκες συγγραφείς, την Κλαρίσα Πίνκολα Εστές και την Σίρι Χούσβεντ. Στις Γυναίκες που τρέχουν με τους λύκους η Δρ. Εστές, ως άλλη σαμάνα, εξερευνά τον κόσμο των μύθων γύρω από το αρχέτυπο της Άγριας Γυναίκας, με εικόνες τόσο έντονες και ζωντανές, που σε αναγκάζει να κοιτάξεις με μια νέα ματιά τον κόσμο γύρω σου. Κι αν καταφέρεις να το κατανοήσεις, θα βρεις μια αίσθηση αναζωογόνησης και απελευθέρωσης, γιατί το μήνυμα είναι απλό : μέσα σε κάθε σύγχρονη γυναίκα υπάρχει μία αρχέγονη, ασυμβίβαστη και ελεύθερη δύναμη, που καλεί αιώνια να την ανακαλύψουμε. Από την άλλη, στη συλλογή δοκιμίων A Woman Looking at Men Looking at Women η Χούσβεντ μελετά την κουλτούρα γύρω από την θέση της γυναίκας και του ανδρικού βλέμματος στην τέχνη. Εδώ δεν έχουμε μύθους και παραμύθια, αλλά μια συνδυασμένη σκέψη και ανάλυση για το πως η κοινωνία δημιουργεί, αναπαράγει και καθορίζει τη θέση της γυναίκας, με λόγια τόσο αιχμηρά και κατατοπιστικά που δεν αφήνουν περιθώρια αμφισβήτησης. Και τα δύο, παρά τον όγκο τους, χωρίζονται σε μικρά αυτοτελή μέρη, κατάλληλα για τεμπέλικα μεσημέρια.
Α, και για τη διάρκεια του ταξιδιού, θα «τσιμπήσω» από τη σελίδα των εκδόσεων Οξύ το συλλεκτικό τεύχος του περιοδικού Sonik Σεξ και μουσική, που λείπει από τη συλλογή μου, με ειλικρινή περιέργεια να ανακαλύψω τι μπορεί να έχει αλλάξει σε αυτά τα δέκα χρόνια από την κυκλοφορία του.
Η μουσική μου λίστα, αφού φτάσαμε εδώ, όπως κάθε καλοκαίρι, είναι μια ευκαιρία ανακάλυψης νέων ήχων και νέων συγκινήσεων. Φέτος διάλεξα ιστορίες και genre-bending δίσκους, κάποιοι εκ των οποίων είναι θεματικοί, κάποιοι κλασσικοί, άλλοι εντελώς καινούριοι για τα ακούσματα μου. Ανάμεσα σε αυτούς, το συνθετικό επίτευγμα Pet Sounds των Beach Boys, το νοσταλγικό Something/Anything? του Todd Rundgren, το αξεπέραστο soul κομψοτέχνημα Love Deluxe της Sade, το ευφυές Good Kid, m.A.A.d city του Kendrick Lamar, το ψυχεδιλικά r’n’b Awaken, my love! του Childish Gambino, τις indie ανάσες στο Diving for a prize των Sea Lemon, το αφηγηματικό Illinoise του Sufjan Stevens, το Feel Beneath the Moon του King Krule ως προετοιμασία της επικείμενης ζωντανής εμφάνισής του στην Αθήνα, το κλασσικό trip hop Mezzanine των Massive Attack, το φανταστικό, ολόφρεσκο r’n’b ντεμπούτο Tether της Annahstasia.
Στα highlight μου όμως, βρίσκονται το Negro Swan του Blood Orange και το Event 2 των Deltron 3030. Τα δύο αυτά άλμπουμ που κυκλοφόρησαν το 2018 και το 2013 αντίστοιχα, είναι λυρικά, και παρά την αισθητή διαφορά τους (με το μεν να είναι εσωστρεφές και μελωδικό και το δε εξωστρεφές και δυναμικό), μοιράζονται μια κοινή δέσμευση στον κοινωνικό σχολιασμό και την εξερεύνηση θεμάτων ταυτότητας, καταπίεσης και αντίστασης που συνδυάζει βάθος, πολιτική συνείδηση και συναισθηματική ένταση.
Κι επειδή δεν θα μπορούσε να λείπει κάτι εγχώριο από τα ακουστικά μου, σε επανάληψη θα ακούω τα κομμάτια "Δολίνη" της Vassilina και του Tsolimon, το "Θα σε βρω" των The Noodles, το "Να πω πως άνθισα" από τη Ραστώνη κι όπως κάθε καλοκαίρι, ξανά και ξανά, Κωνσταντίνο Βήτα.