«Θέλαμε να δώσουμε έμφαση στους χαρακτήρες και όχι στη δράση», δήλωσε ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος του X-Men: Ο Μαύρος Φοίνικας Σάιμον Κίνμπεργκ· και το πρώτο πράγμα που σκέφτηκα ήταν ότι η έμφαση στους χαρακτήρες είχε ήδη δοθεί, από την πρώτη ταινία του 2000.
Εκείνη η πρώτη γνωριμία με τους μεταλλαγμένους σούπερ ήρωες μάς είχε αναγκάσει να ερωτευτούμε τον Λόγκαν του Χιου Τζάκμαν, τη Στορμ της Χάλι Μπέρι, τον Σάικλοπς του Τζέιμς Μάρσντεν, τη Ρόουγκ της Άννα Πάκουιν, την Τζιν Γκρέι της Φάμκε Γιάνσεν και να καθηλωθούμε από το ακραίο πινγκ-πονγκ των πρώην φίλων-μετέπειτα εχθρών, Καθηγητή Τσαρλς Ζαβιέ (Πάτρικ Στιούαρτ) και Μαγκνέτο (Ίαν Μακέλεν). Απλά πράγματα: το καστ που σε αναγκάζει να νοιαστείς για τον πόνο και τη μοίρα των ηρώων, είναι ένα καστ ιδανικό· και αμφιβάλλω αν υπάρχει φαν των X-Men που να μην συμφωνεί ότι οι καλές επιλογές προσώπων στην αρχική τριλογία (σκηνοθετημένη, κατά σύμπτωση, από δύο «παιδιά» του Χόλιγουντ, τον Μπράιαν Σίνγκερ και τον Μπρετ Ράτνερ, τα οποία η βιομηχανία κοιτάζει πια με μισό μάτι), αλλά και ο τρόπος που μας συστήθηκαν οι χαρακτήρες του κόμικ της Marvel, συνέβαλλαν τα μάλα στην επιτυχία και μακροημέρευση της κινηματογραφικής σειράς.
Άλμα στον χρόνο και φτάνουμε στο 2019. Έχουν μεσολαβήσει αρκετές X-Men ταινίες, με τον Σίνγκερ να συγκαταλέγεται μεταξύ των σκηνοθετών τους. Όπως κάθε μία από αυτές, έτσι και ο Φοίνικας έπρεπε να σταθεί στο ύψος του μύθου, αλλά και των συναισθηματικών απαιτήσεων των ημερών του. Προφανώς, η διαφορετικότητα και ο διχασμός της προσωπικότητας (συν τη μοναξιά, που αναπόφευκτα τις συνοδεύει) αποτελούσαν ανέκαθεν δομικά στοιχεία της δράσης και της εξέλιξης των χαρακτήρων, ανδρών και γυναικών. Δεν θα μπορούσαν λοιπόν να απουσιάζουν ούτε από την τελευταία τους ταινία. Τώρα, όμως, διανύουμε μια εποχή που φωτίζει το woman power, όπερ σημαίνει ότι το κέντρο βάρους της πλοκής καλό θα ήταν να μετατοπιστεί ξεκάθαρα σε γυναικεία χέρια. Σωστή η σκέψη, καταρχάς· για να αποδώσει, όμως, χρειαζόταν να εκτελεστεί αβίαστα.
Ο Φοίνικας του τίτλου είναι η Τζιν Γκρέι, η οποία στη διάρκεια διαστημικής αποστολής έρχεται σε επαφή με μια κοσμική δύναμη που τη μεταμορφώνει στο ισχυρότερο πλάσμα όχι του πλανήτη, αλλά του γαλαξία ολόκληρου. Το πρόβλημα είναι ότι τη μεταμορφώνει και μέσα της: τραυματικές μνήμες, από τις οποίες ο Καθηγητής έχει παλέψει να την προφυλάξει, αναδύονται στην επιφάνεια και τη μετατρέπουν σε φονικό υπερ-όπλο. Να θυμηθούμε εδώ πως η Τζιν εμφανίζεται ως Σκοτεινός Φοίνικας και στην ταινία του Μπρετ Ράτνερ X-Men: Η Τελική Αναμέτρηση (2006). Αυτό θα επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίον τη βλέπουν οι σύντροφοί της, το πώς η κοινωνία αντιμετωπίζει τους X-Men, αλλά και τις μέχρι τώρα σχέσεις και συμμαχίες μεταξύ των μεταλλαγμένων. Ταυτόχρονα, ξετρυπώνει από τις σκιές μια ύπουλη και απολύτως θανάσιμη καινούρια απειλή, που παραμονεύει να εξολοθρεύσει τους πάντες.
Φυσικά υπάρχει και δράση και πάμπολλα εφέ, τα οποία εννοείται πως δεν μας χαλάνε ποτέ σε τέτοιου είδους υπερπαραγωγές (η ταινία προβάλλεται και σε 3D). Μόνο που, πλέον, δεν αρκούν να χορτάσουν το συνηθισμένο στη θεαματική τεχνολογία μάτι του σύγχρονου θεατή. Το περίφημο συναίσθημα, όμως, που θα μπορούσε να τον κερδίσει για μία ακόμα φορά, εκβιάζεται φανερά μέσα από μια πλοκή χωρίς εκπλήξεις, με αναμενόμενα τσιτάτα, ενώ η μάλλον επίμονη έμφαση στη θηλυκή δύναμη φαντάζει επιτηδευμένη και «φορετή». Οι ξύλινες ερμηνείες των πρωταγωνιστών (ανεξάρτητα αν ο Μάικλ Φασμπέντερ/Magneto γεμίζει την οθόνη μόνο και μόνο με την παρουσία του) αποδεικνύουν ότι ούτε οι ίδιοι δεν πείστηκαν ιδιαίτερα από το όλο εγχείρημα.
Με το X-Men: Ο Μαύρος Φοίνικας, δεν προλαβαίνεις να βαρεθείς. Συμβαίνουν πολλά και με αρκετή ταχύτητα, ώστε να μην εστιάσεις ιδιαίτερα στο ότι όλα τα έχεις κάπου ξαναδεί. Μια χαρά ανώδυνα και συμπαθητικά θα περνούσαν λοιπόν οι 2 ώρες, αν δεν είχαμε απαιτήσεις.
Αλλά είχαμε.
Η.Π.Α. 2019
Σκηνοθεσία: Σάιμον Κίνμπεργκ
Πρωταγωνιστούν: Σόφι Τέρνερ, Τζένιφερ Λόρενς, Τζέσικα Τσαστέιν, Μάικλ Φασμπέντερ,Τζέιμς ΜακΑβόι
Διανομή: Odeon
