Η εποχή που φορούσε την ιατρική μπλούζα στην βραβευμένη τηλεοπτική σειρά «Στην Εντατική», όπου τον πρωτογνωρίσαμε, μοιάζει σαν μακρινό, αχνό όνειρο για τον Τζορτζ Κλούνι. Σταδιακά, ο 57χρονος, σήμερα, Αμερικανός κατόρθωσε να επιβληθεί και στη μεγάλη οθόνη ως ηθοποιός, να μεταμορφωθεί σε σταρ πολλών μεγατόνων (χωρίς, μάλιστα, να χάσει ίχνος από το χιούμορ, την ευθύτητα και την κριτική σκέψη του), να προσθέσει στο βιογραφικό του τους τίτλους του παραγωγού, σεναριογράφου, ακτιβιστή και φιλάνθρωπου, και, το σημαντικότερο, να θεωρείται, εδώ και χρόνια, ένας από τους πιο ενδιαφέροντες κινηματογραφικούς σκηνοθέτες.
Η πιο πρόσφατη ταινία του πάλαι ποτέ «πιο περιζήτητου εργένη του Χόλιγουντ» ήταν το «Suburbicon», μία ακόμα από τις πολλές, αξιόλογες κινηματογραφικές προτάσεις που προβάλλει η Nova σε Α' τηλεοπτική προβολή.
Ήταν η πρώτη φορά που δεν πρωταγωνίστησε σε φιλμ που σκηνοθέτησε. Και του άρεσε. «Είναι αλλόκοτο να μοιράζεσαι μια σκηνή με κάποιον, ως ηθοποιός, και μετά να του δίνεις οδηγίες πώς να τη βελτιώσει ή να την αλλάξει», είπε πρόσφατα με την ειλικρίνεια που τον διακρίνει. «Είναι σαν να διαλύεις την εμπιστοσύνη μεταξύ δύο ηθοποιών. Πάντα με κάνει να νιώθω άβολα αυτό».
Κι έτσι στο«Suburbicon, την έκτη του ταινία, το σενάριο της οποίας συν-υπέγραψε με τους αδελφούς Κοέν, ο Κλούνι κάθισε χωρίς ενοχές στην καρέκλα του σκηνοθέτη και άφησε την ευθύνη της υποκριτικής στους πρωταγωνιστές του, Ματ Ντέιμον και Τζουλιάν Μουρ. Και είναι μια καρέκλα που του ταιριάζει απόλυτα, αν κρίνουμε όχι μόνο από τις διακρίσεις που έχουν αποσπάσει οι σκηνοθετικές δουλειές του, αλλά και από τους επαίνους των διάσημων συναδέλφων του. «Ξέρει ακριβώς τι θέλει να πει με τις ταινίες του και το πώς να επικοινωνήσει το όραμά του σε εκείνους που εργάζονται γι΄αυτόν», λέει η Μουρ. «Πάντα κάνω ο,τιδήποτε μού ζητήσει, αλλά συνήθως δεν με πειράζει επειδή έχει καλό γούστο», ήταν το κομπλιμέντο του Ντέιμον, ενώ η Κέιτ Μπλάνσετ (που έπαιξε στο «Monuments of Men») εκτιμά την έλλειψη επιτήδευσης και το fun που κυριαρχεί στα γυρίσματα των ταινιών του- κάτι που «βγαίνει και στην οθόνη, αφού ο Τζορτζ είναι τόσο έξυπνος». Ο Ράιαν Γκόσλινγκ, πάλι, πρωταγωνιστής στο «The Ides of March», τον παρομοίασε με τον Μάικλ Τζάκσον: όπως κι εκείνος, έτσι και ο Κλούνι εξηγεί τέλεια στους άλλους το «τραγούδι» που έχει στο κεφάλι του.
Η πολιτική, η δημοσιογραφία, η Ιστορία, ο αθλητισμός και τα σκοτάδια της ανθρώπινης ύπαρξης είναι τα τοπία που προτιμά να εξερευνά ο Τζορτζ Κλούνι- και ιδού οι έξι φορές που αναμετρήθηκε σκηνοθετικά με αυτά τα θέματα.
«Εξομολογήσεις ενός επικίνδυνου μυαλού» (Confessions of A Dangerous Mind, 2002)
Στο σκηνοθετικό του ντεμπούτο, που βασίστηκε στην αυτοβιογραφία του κεντρικού του χαρακτήρα αλλά και στο σενάριο του ευφυούς Τσάρλι Κάουφμαν («Στο μυαλό του Τζον Μάλκοβιτς»), ο Κλούνι ασχολήθηκε με τη (φημολογούμενη) διπλή ταυτότητα του Τσακ Μπάρις, ενός αστέρα της αμερικανικής trash TV των ΄60’ς και των ΄70’ς, ο οποίος, κάποια στιγμή, στρατολογήθηκε από τη CIA ως εκτελεστής- ο Κλούνι υποδύθηκε τον άντρα που τον στρατολόγησε. Το σταδιακό γλίστρημα του Μπάρις στην παράνοια γοήτευσε τον Κλούνι και του έδωσε το έναυσμα για ένα μίγμα δράματος και θρίλερ με αστραφτερό καστ, για ενδιαφέρουσες σκηνοθετικές γωνίες και παιχνίδια με την κάμερα, για μια διεισδυτική ματιά στην pop αμερικανική τηλεόραση, αλλά και για έναν αναπάντεχο, όχι και τόσο συμπαθή ήρωα, που σιχαίνεται και ο ίδιος τον εαυτό του. Ο πρωταγωνιστής Σαμ Ρόκγουελ τα πήγε περίφημα και κέρδισε Αργυρή Άρκτο Ερμηνείας στο Βερολίνο, ενώ η Ένωση Κριτικών του Σικάγο έχρισε τον Κλούνι υποψήφιο στην κατηγορία «Πολλά Υποσχόμενος Σκηνοθέτης». Ήταν μια καλή αρχή.
Πρωταγωνιστούν: Σαμ Ρόκγουελ, Τζούλια Ρόμπερτς, Ντρου Μπάριμορ, Τζορτζ Κλούνι, Ρούτγκερ Χάουερ, Μάγκι Τζίλενχαλ
«Καληνύχτα και καλή τύχη» (Good Night, and Good Luck, 2005)
Η πολιτική πάντα τον ενδιέφερε -κατά καιρούς, μάλιστα, ο Τζορτζ Κλούνι δημιούργησε άθελά του προσδοκίες ότι μπορεί και να πολιτευτεί. Το ίδιο τον σαγηνεύουν και οι αληθινές ιστορίες. Η αντιπαράθεση, λοιπόν, μεταξύ του βετεράνου δημοσιογράφου τηλεόρασης και ραδιοφώνου Έντουαρντ Μόροου και του αντικομμουνιστή γερουσιαστή Τζόζεφ Μακάρθυ κίνησε το ενδιαφέρον του και τον οδήγησε να γράψει το σενάριο του βιογραφικού πολιτικού δράματος «Καληνύχτα και καλή τύχη», μαζί με τον Γκραντ Χέσλοβ, να το σκηνοθετήσει και να πρωταγωνιστήσει σ’ αυτό. Δίπλα του, οι Ντέιβιντ Στράθερν, Πατρίσια Κλάρκσον Τζεφ Ντάνιελς και Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ. Τα σκοτεινά αμερικανικά ΄50’ς του ρατσισμού, των απαγορεύσεων και της θρυλικής μαύρης λίστας απεικονίζονται ασπρόμαυρα-αν και το φιλμ γυρίστηκε έγχρωμο και μετατράπηκε στη συνέχεια-ενώ ταυτόχρονα ο Κλούνι αναπαριστά με πειστικό τρόπο τη στιγμή που η τηλεόραση ανακάλυψε τον εμπορικό εαυτό της. Ο ίδιος, και ως σκηνοθέτης και ως σεναριογράφος, όπως και η ταινία του, απέσπασαν οσκαρικές υποψηφιότητες και πολλές άλλες διακρίσεις.
Πρωταγωνιστούν: Ντέιβιντ Στράθερν, Πατρίσια Κλάρκσον, Τζορτζ Κλούνι, Τζεφ Ντάνιελς, Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ, Φρανκ Λανγκέλα
«Leatherheads», 2008
Μία ακόμα επιστροφή στο παρελθόν και συγκεκριμένα στο 1925, μέσα από μια ανάλαφρη ταινία στην οποία ο ωραίος Τζορτζ κρατά για τον εαυτό του τον κεντρικό ρόλο: είναι ένας βετεράνος του αμερικανικου φούτμπολ, αποφασισμένος να οδηγήσει την ομάδα του στα μεγάλα σαλόνια αλλά και να ανακινήσει το ενδιαφέρον του κοινού για το άθλημα. Το ταξίδι στο χτες αποδίδεται πειστικά, μέσα από τη σκηνοθεσία, τη φωτογραφία, τα κοστούμια αλλά και τη μουσική του Ράντι Νιούμαν, και μάλλον αυτός ήταν και ο βασικός στόχος του Κλούνι που, χωρίς ίσως να το έχει πλήρως συνειδητοποιήσει, είχε ήδη αναλάβει το δύσκολο έργο να θυμίσει στους Αμερικανούς την Ιστορία τους. Ακόμα και την αθλητική. Το αποτέλεσμα είναι διασκεδαστικό-στα συν και η χημεία του με τη Ρενέ Ζελβέγκερ- αλλά λείπουν οι σεναριακές «γωνίες» και έτσι το ματς, τελικώς, δεν απογείωσε τα πλήθη.
Πρωταγωνιστούν: Τζορτζ Κλούνι, Ρενέ Ζελβέγκερ, Τζον Κρασίνσκι
« Αι Ειδοί του Μαρτίου» (The Ides of March, 2011)
Τρία χρόνια μετά τις αθλοπαιδιές, ο Τζορτζ Κλούνι επιστρέφει δυναμικά στο πολιτικό τοπίο, συν-γράφοντας και σκηνοθετώντας στιβαρά ένα αξιόλογο δραματικό θρίλερ, με φόντο τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ και ήρωες έναν υποψήφιο των Δημοκρατικών (τον υποδύεται ο ίδιος) και έναν εκπρόσωπο τύπου (Ράιαν Γκόσλινγκ). Οι ίντριγκες, η φιλοδοξία, ο ανταγωνισμός, τα ύπουλα παιχνίδια και η προδοσία χρωματίζουν μια ιστορία που παραμένει απαράλλακτη από την αρχαιότητα (οι Ειδοί του Μαρτίου ήταν η ημερομηνία του τέλους για τον Ιούλιο Καίσαρα, που αγνόησε τον οιωνό) μέχρι τις μέρες μας, αποδεικνύοντας για μία ακόμα φορά ότι η δίψα για εξουσία δεν συμβιβάζεται εύκολα με τον ιδεαλισμό και η πολιτική είναι, σχεδόν πάντα, συνώνυμη των ηθικών εκπτώσεων. Καμία νέα πληροφορία, εννοείται, όμως η αφήγηση είναι ευφυής, σύνθετη και συναρπαστική (το σενάριο ήταν υποψήφιο για Όσκαρ) και οι ερμηνείες εκπληκτικές. Μεταξύ άλλων, το καστ κοσμούν οι Φίλιπ Σίμουρ Χόφμαν και Πολ Τζιαμάτι, ενώ τη διεύθυνση φωτογραφίας υπογράφει ο Φαίδων Παπαμιχαήλ και τη μουσική ο Αλεξάντερ Ντεσπλά.
Πρωταγωνιστούν: Ράιαν Γκόσλινγκ, Τζορτζ Κλούνι, Φίλιπ Σίμουρ Χόφμαν, Πολ Τζιαμάτι, Μαρίσα Τομέι
«Μνημείων άνδρες» (The Monuments Men, 2014)
Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος και μια ομάδα επιλέκτων έχει σταλεί από τον Ρούζβελτ στη Γερμανία για να σώσει κλεμμένους πολιτιστικούς θησαυρούς από τα καταστροφικά νύχια των Ναζί. Το πρόβλημα είναι ότι αυτοί οι στρατιώτες είναι πιο σχετικοί με τα έργα τέχνης παρά με τα όπλα. Βασισμένος σε βιβλίο και σε γεγονότα (συμμετείχε, για μία ακόμα φορά, στο σενάριο), ο Τζορτζ Κλούνι καρύκευσε τη δράση με ανάλαφρους τόνους στοχεύοντας σε μια πολιτική σάτιρα κι έναν ύμνο προς την πολιτιστική κληρονομιά της ανθρωπότητας. Παρόλο, όμως, που επιστράτευσε, μεταξύ άλλων, τον Ματ Ντέιμον αλλά και τους Παπαμιχαήλ (φωτογραφία) και Ντεσπλά (μουσική), παρά τη σαγηνευτική παρουσία της Κέιτ Μπλάνσετ και παρά τις αναμφισβήτητα καλές του προθέσεις, το γλυκό δεν έδεσε τόσο καλά και το αποτέλεσμα είναι μάλλον αμήχανο.
Πρωταγωνιστούν: Ματ Ντέιμον, Τζορτζ Κλούνι, Μπιλ Μάρεϊ, Τζον Γκούνμαν, Κέιτ Μπλάνσετ
«Suburbicon», 2017
Μία ακόμα επιστροφή στη δεκαετία του '50, η οποία προσφέρει στον προοδευτικό Τζορτζ Κλούνι μια καλή αφορμή για να σχολιάσει εμμέσως τη θυμωμένη διχασμένη σύγχρονη Αμερική, και να αποκαλύψει το σκοτάδι που σχεδόν πάντα παραμονεύει κάτω από τις υπερβολικά καλογυαλισμένες επιφάνειες. Μια οικογένεια μαύρων μετακομίζει στην ειδυλλιακή, χαμογελαστή και ολόλευκη κοινότητα του Suburbicon, ταράζοντάς την σε επικίνδυνο βαθμό. Παράλληλα, ένα λευκό γειτονικό ζευγάρι (Ματ Ντέιμον και Τζουλιάν Μουρ) αντιμετωπίζει μια εισβολή και έναν θάνατο. Ο μικρός γιος τους προσπαθεί να βρει τις απαντήσεις στα ερωτήματα που τον κυκλώνουν, την ώρα που το ρατσιστικό χάος μαίνεται έξω από την πόρτα. Για άλλη μια φορά η ιστορία στηρίζεται σε πραγματικά περιστατικά, ενώ η αρχική ιδέα του σεναρίου ανήκει στους Τζόελ και Ίθαν Κοέν, που συνεργάστηκαν με τον σκηνοθέτη και φίλο τους (και με τον Γκραντ Χέσλοβ) και άφησαν το χαρακτηριστικό, σαρκαστικό τους αποτύπωμα στην αφήγηση. Το «Suburbicon» είναι μία από τις πολλές συναρπαστικές κινηματογραφικές επιλογές που προσφέρει η Nova σε ολόκληρη την οικογένεια, μαζί με διάσημες σειρές, βραβευμένα ντοκιμαντέρ και αξιόλογα παιδικά προγράμματα.
«Υπάρχει ένα μαύρο σύννεφο πάνω από τη χώρα μας αυτή τη στιγμή», είπε στην πρεμιέρα της ταινίας του στο Φεστιβάλ Βενετίας ο Κλούνι, αναφερόμενος στην οργή που επικρατεί στη χώρα του. «Αυτή, όμως, δεν είναι μια ταινία για τον Ντόναλντ Τραμπ. Είναι μια ταινία που μας υπενθυμίζει πως δεν λύσαμε ποτέ τα θέματα του ρατσισμού που υπάρχουν στην Αμερική».
