Η λέξη Καρναβάλι προέρχεται, πιθανότατα, από τις λατινικές λέξεις «carrus cavalis», οι οποίες σημαίνουν ναυτικό αμαξίδιο. Η αιτία γι’ αυτό είναι το ότι στις πομπές που λαμβάνανε χώρα κατά την διάρκεια των Ελευσίνιων – που μαζί με τα Διονύσια αποτελούν τους προγόνους του σημερινού Καρναβαλιού – για να μεταφερθεί το πέπλο της θεάς Αθηνάς στον Παρθενώνα, παρήλαυνε μέσω της Ιεράς Οδού και μια μικρογραφία Ιερού Πλοίου, όπως αυτή της Πάραλου από την Δήλο ή της Σαλαμινίας. Στις μέρες μας είναι ευρέως γνωστό πως το Καρναβάλι είναι μια από τις γιορτές που έχουνε καθιερώσει οι άνθρωποι κατά την οποία μπορούν να γλεντούν ελεύθερα, χωρίς κανέναν περιορισμό. Παρ’ όλα αυτά το έθιμο των μεταμφιέσεων είχε ξεκινήσει ήδη από το 2000 π.Χ. στην Ασία και πιο συγκεκριμένα στη Βαβυλώνα. Από κείμενα που έχουνε διασωθεί μαθαίνουμε ότι οι στρατιώτες και οι φτωχοί μεταμφιέζονταν σε άρχοντες, οι άντρες σε γυναίκες, οι γυναίκες σε άντρες και πολλοί ακόμα και σε ζώα, ενώ πείραζαν τους περαστικούς κάνοντας χοντρά αστεία.
Η Ιστορία λέει ότι ακόμα και η Μαρία Αντουανέτα, η οποία θεωρητικά τα είχε όλα, παρίστανε στις βόλτες τις στους κήπους των Βερσαλιών ότι είναι μια φτωχή χωριατοπούλα. Κάπως έτσι γεννιέται το ερώτημα, τι είναι αυτό το οποίο επικρατεί στην φύση του ανθρώπου και κάνει δημοφιλέστατα, όχι μόνον έθιμα όπως αυτό του μασκαρέματος κατά τη διάρκεια των Αποκριών, αλλά και απολαύσεις όπως η ανάγνωση ενός βιβλίου ή η παρακολούθηση μιας θεατρικής παράστασης; Και από πού τελικά πηγάζει αυτή η ακατανίκητη επιθυμία των ανθρώπων να ταυτίζονται και να παριστάνουνε, έστω και για λίγες μόνο ώρες, κάτι που δεν είναι στην πραγματικότητα;
Αν και τα παραπάνω ερωτήματα έχουνε αρκετές διαφορετικές προεκτάσεις και μπορούν να αναλυθούν σε πολλές περισσότερες παραγράφους από αυτές εδώ, νομίζω πως η έννοια του ανικανοποίητου, την οποία κουβαλάμε οι πιο πολλοί από εμάς σε μεγάλη δόση μέσα μας, είναι ο πυρήνας γύρω από τον οποίο «περιστρέφεται» η ανάγκη αυτή εδώ και χιλιάδες χρόνια. Νομίζω, όμως, ότι σήμερα δεν έχει πλέον να κάνει με τη στέρηση, την οποία βίωναν κάποια κοινωνικά στρώματα τα περασμένα χρόνια, αλλά με τις αμέτρητες επιλογές που έχουμε - τόσες πολλές που στο τέλος δεν μας αφήνουνε να δούμε καθαρά ποιοι είμαστε και τι θέλουμε απ’ όλα πιο πολύ. Είναι κάτι σαν το αιώνιο πρόβλημα των γυναικών, που χρειαζόμαστε ώρες για να διαλέξουμε ρούχα ακριβώς επειδή έχουμε τόσα πολλά. Ενώ αν είχαμε 2-3 δεν θα μας έπαιρνε παραπάνω από λίγα λεπτά. Το αρνητικό σε όλο αυτό είναι το ότι έξω από τις γιορτές και τα πανηγύρια, όλη αυτή η αίσθηση του ανικανοποίητου αφήνει σε πολλούς από εμάς μια μόνιμη πίκρα, μια συνεχή δυστυχία που γίνεται εμπόδιο στο να ευχαριστιόμαστε αυτά τα οποία έχουμε – όσο πολλά ή λίγα κι αν είναι αυτά. Και οδηγεί ακόμα και όσους από εμάς αγαπήσαμε βαθειά τον Oscar Wilde να ξεχνάμε ότι, όπως είπε, ευτυχία δεν είναι να έχεις αυτά που θέλεις, αλλά να θέλεις αυτά που έχεις.
Αναστασία Τουρούτογλου
