Με «ιδεολογικό όργανο» το περιδικό Cahiers du Cinema, το «νέο κύμα» και οι κορυφαίοι δημιουργοί του (Jean-Luc Godard, François Truffaut, Louis Malle, Eric Romer, Jeanne-Pierre Melville) όχι μόνο ανανέωσαν, αλλά ριζοσπαστικοποίησαν τον γαλλικό κινηματογράφο από τα τέλη της δεκαετίας του 1950. Σκοπός όμως αυτού του κειμένου δεν είναι να αξιολογήσει τους σκηνοθέτες ή τις ταινίες αυτές καθεαυτές, αλλά να περάσει σε πρώτο πλάνο τη μουσική τους. Χωρίς να είναι περιοριστικό, η nouvelle vague συνδέθηκε ως έναν βαθμό με την jazz. Το γεγονός αυτό οφείλεται τόσο στις επιλογές των ίδιων των auteurs, όσο και στην παρουσία εκείνη την εποχή στο Παρίσι δεκάδων πρωτοκλασάτων Αμερικανών, κυρίως Αφροαμερικανών, που εξαιτίας των φυλετικών διακρίσεων και της απαξίας τους στις ΗΠΑ, βρήκαν φιλόξενο έδαφος στη γαλλική πρωτεύουσα – όπου ήδη ανθούσε μια τοπική jazz σκηνή.

Επιλέχθηκαν 10 χαρακτηριστικά scores και με μεγάλο ζόρι περιορίστηκαν σε μόλις δύο οι ταινίες του Godard που φιγουράρουν στη λίστα.

 

Sait-on Jamais – The Modern Jazz Quartet (1957)

sait-on-jamais

Στα μέσα περίπου της δεκαετίας του 1950, εμφανίστηκε το λεγόμενο «τρίτο ρεύμα» της jazz. Αποτέλεσε μια προσπάθεια συγκερασμού της jazz με την μοντέρνα κλασική μουσική ή, αλλιώς, τη δημιουργία μιας «jazz δωματίου». Από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της ήταν το Modern Jazz Quartet, δηλ. ο John Lewis (πιάνο), ο Percy Heath (διπλό μπάσο), ο Milt Jackson (βιμπράφωνο) και ο Connie Kay (τύμπανα). Χαρακτηριστικό δείγμα της τεχνοτροπίας τους αποτέλεσε η μουσική που έγραψαν για το ρομαντικό θρίλερ του Roger Vadim, που εκτυλίσσεται στη Βενετία (εξάλλου η ταινία είναι ευρέως γνωστή με τον αγγλικό της τίτλο No Sun In Venice), μια μουσική που κινείται στα όρια του ατμοσφαιρικού μπαρόκ.  

 

 

Ascenseur pour l'échafaud (Ασανσέρ για δολοφόνους) – Miles Davis (1958)

ascenseur-pour-lechaufaud

Το αποκορύφωμα της παρισινής περιόδου του Miles. Κορυφαία άσκηση ύφους πάνω στη δημιουργία μιας ατμοσφαίρας παγωμένης, τόσο ταιριαστής με το ύφος της ταινίας του Louis Malle, με την επίμονη μελωδία της τρομπέτας του να στοχεύει διαρκώς το φαταλιστικό βλέμμα της Jeanne Moreau.  

  

 

Des Femmes Disparaissent (Δύο Εξαφανισμένες Γυναίκες) -  Art Blakey & The Jazz Messengers (1958)

des-femmes-disparaissent

Οι Jazz Messengers είχαν τη δική τους παρισινή περιπέτεια. Σ’αυτή τη φάση, στη μπάντα του Art Blakey (τύμπανα) συμμετείχαν ακόμα οι Benny Golson (τενόρο σαξόφωνο), Bobby Timmons (πιάνο), Lee Morgan (τρομπέτα), Jimmy Merritt (διπλό μπάσο), ενώ στο σχήμα μπαινόβγαινε και ο πιανίστας Duke Jordan – που όπως θα δούμε μέλλει να παίξει σημαντικό ρόλο. Τη μουσική σύνθεση εδώ ανέλαβε κυρίως ο Golson, ο οποίος έντυσε με ένα πυρετώδες ορχηστικό blues το νουάρ-δράμα του σκηνοθέτη Edouard Molinaro (κάτι σαν τη «Λόλα» α λα γαλλικά).

 

 

À bout de souffle (Με Κομμένη την Ανάσα) – Martial Solal (1959)

a-bout-de-souffle

Νευρώδες, επίμονο, με συγκοπτόμενο, σχεδόν εκτροχιαστικό ρυθμό – πώς αλλιώς θα μπορούσε να είναι η μουσική που σπιντάρει σε σημεία για να ακολουθήσει το ανθρωποκυνηγητό της Jean Seberg και του Jean-Paul Belmondo από τον νόμο; Ο Γαλλοαλγερινός πιανίστας Martial Solal είναι γενικά πολύ σημαντικό κεφάλαιο για τη γαλλική jazz και έχει συνεργαστεί με τον Django Reinhardt, τον Sidney Bechet, τον Don Byas και τον Lee Konitz.   

 

 

Un témoin dans la ville (Μάρτυρας στην πόλη) – Barney Willen (1959)

un-temoin-dans-la-ville

Άλλο ένα παραγνωρισμένο νουάρ του Edouard Molinaro με πρωταγωνιστή εδώ τον Lino Ventura. Η μπάντα των Αμερικανών εμιγκρέδων περιλαμβάνει τον Kenny Dorham (τρομπέτα), τον Duke Jordan (πιάνο), τον Kenny Clarke (τύμπανα) και τον Barney Willen (τενόρο και σοπράνο σαξόφωνο). Ο τελευταίος υπογράφει τις 11 συνθέσεις, που στις πιο δυναμικές τους στιγμές, είναι καθαρό be bop.

 

Les quatre cents coups (Τα 400 Χτυπήματα) - Jean Constantin (1959)

les-400-coups

Γνωστός κυρίως από το “Mon manège à moi” που τραγούδησε η  Édith Piaf, ο Jean Constantin έντυσε με μίνιμαλ, διακριτικά ηχοχρώματα το αριστούργημα του François Truffaut, με μικρά σε διάρκεια θέματα που το καθένα τους λειτουργεί εισαγωγικά σε κάθε επισόδειο στη ζωή του νεαρού πρωταγωνιστή Jean-Pierre Léaud.

 

 

Les Liaisons Dangereuses (Επικίνδυνες Σχέσεις) – Art Blakey & The Jazz Messengers (1960)

les-liaisons-dangereuses

Δεύτερη παρουσία των Jazz Messengers και εδώ η μουσική είναι γραμμένη από τον πιανίστα Duke Jordan. Τo τραγούδι των τίτλων της ερωτικής ταινίας του Roger Vadim παρουσιάζεται σε τρεις παραλλαγές σε afro-cuban, με τον Blakey να δίνει τα ρέστα του στα τύμπανα, σαν ν’ ακούς πρώιμο drum ‘n’ bass (με εμβόλιμο πιάνο).

 

 

Pierrot le fou (Ο Τρελός Πιερό) - Antoine Duhamel (1965)

pierrot-le-fou-2

Ο συνθέτης και διεθυντής ορχήστρας Antoine Duhamel φτιάχνει ένα score γεμάτο υπόγεια ένταση και ξαφνικές ανατινάξεις, όμοιο με τα εκρηκτικά που είναι ζωσμένος ο Belmondo στη μοναχική πορεία του προς την αυτοκαταστροφή. Ο ίδιος συνθέτης έχει γράψει τη μουσική και για το Weekend του Lean-Luc Godard.

 

 

Le Samouraï (Ο Δολοφόνος με το Αγγελικό Πρόσωπο) - François de Roubaix (1967)

le-samourai

Αυτοδίδακτος πολυοργανίστας που ξεκίνησε από την jazz, ο πρόωρα χαμένος (1975) François de Roubaix υπήρξε από τους πρωτοπόρους στη χρήση electronics. Για το κλασικό νουάρ του Jean-Pierre Melville επέλεξε ένα αφαιρετικό, «ψυχρό» ηχόχρωμα, για να πλαισιώσει την επιβλητική παρουσία του σχεδόν αμίλητου δολοφονικού Alain Delon.  

 

 

Anna - Serge Gainsbourg ‎(1967)

anna-koralnik

Τυπικά, η ταινία του σκηνοθέτη Pierre Koralnik δεν συγκαταλέγεται στη nouvelle vague, αλλά αντίθετα, υπήρξε η πρώτη έγχρωμη παραγωγή της γαλλικής τηλεόρασης. Τη συμπεριλάβαμε όμως αφενός επειδή πρωταγωνιστεί η μούσα του Godard, Anna Karina (μαζί με τον Jean-Claude Brialy και τη Marianne Faithfull), αφετέρου επειδή το jazzy score είναι μια από τις καλύτερες δουλειές του Serge Gainsbourg.

 

 

Ακολούθησε το Avopolis Network στο Google News

 

Διαβάστε Ακόμα

Featured