Υπάρχουν εκείνοι που σκύβουν πάνω απ’ την παράδοση ολίγον ακαδημαϊκά, με «ευγενείς» φιλοδοξίες ανανέωσής της στα στενά πλαίσια μιας ηχογράφησης. Υπάρχουν και κάποιοι, όπως οι εκ Κύπρου ορμώμενοι Monsieur Doumani, που τη χρησιμοποιούν (άραγε γιατί έχει ευτελιστεί το ρήμα;), αγκαλιάζοντας με τους όρους τους τη λαϊκότητά της (άλλος παρεξηγημένος όρος). Εκ των Αντώνη Αντωνίου, Άγγελου Ιωνά & Δημήτρη Γιασεμίδη, μας τα λέει ο πρώτος στα ελλαδίτικα...
Ταιριάζουν τα γαλλικά δίπλα στα ντουμάνια;
Γιατί όχι; Όλα μπορούν να ταιριάξουν μεταξύ τους, όταν ξέρεις πώς να τα ταιριάξεις.
Τελευταία δεν έχει πολύ πέραση αυτό το στυλ μεταξύ ντάγκλας, χιπισμού, διεθνισμού και «επανάστασης»;
Δεν ξέρουμε. Έχει; Ό,τι και να συμβαίνει, εμείς δεν κάνουμε αυτό που κάνουμε ούτε για να έχουμε πέραση, ούτε για να συμπεριληφθούμε σε κάποιο στυλ. Πιστεύουμε σε ό,τι δημιουργούμε και τα πράγματα βγαίνουν πολλές φορές αυθόρμητα μέσα από τον χρόνο τον οποίον περνάμε μαζί• μέσα από τη φιλία μας και βέβαια μέσα από τους χαρακτήρες μας.
Πάνω σε ποια βάση γίνατε «σάρκα μία», καθώς –κατά δήλωσή σας– προέρχεστε από διαφορετικά μουσικά περιβάλλοντα;
Στο ενδιαφέρον και των τριών για την παραδοσιακή μουσική και γενικά για το φολκλόρ της Κύπρου. Μια αναλαμπή, ίσως και ανάγκη προς εξερεύνηση των ριζών μας. Παίζαμε και ακούγαμε μουσικές από άλλες χώρες και άλλες ηπείρους. Θέλαμε να δούμε τι υπάρχει στον δικό μας τόπο κι αν αυτό που υπάρχει είναι κάτι που αξίζει να βρούμε τον τρόπο να το φέρουμε στα μέτρα μας.
Δημοτικά όπως “Η Βράκα” δεν καταρρίπτουν με την εξέλιξη της χρήσης τους κάθε πολιτικά ορθή κατηγοριοποίηση; Τις βράκες σας τις πλένετε αλήθεια μόνοι σας;
Με την εξέλιξη της χρήσης τους, η δυναμική τέτοιων τραγουδιών αλλάζει –και αλλάζει όπως λες και η κατηγοριοποίηση σε σχέση με το πολιτικά ορθό. Εάν στην τότε εποχή ο άντρας έκρινε μια γυναίκα από το πόσο καλά πλένει και σιδερώνει τη βράκα του, στην εποχή που ζούμε κάτι τέτοιο μπορεί να μην ισχύει στον ίδιο βαθμό, εντούτοις παρατηρούμε πως, με κάποιον παράλληλο τρόπο, διαιωνίζεται. Πάντως, τις δικές μας βράκες τις πλένει το πλυντήριο!
Πόσο εφικτό είναι για τέτοιες μουσικές να περάσουν στην απτή καθημερινότητα του ελληνόφωνου ακροατή και να μην καταχωρηθούν στο (α)συνειδητό, ως ευγενείς προσπάθειες ανανέωσης της παράδοσης;
Κάποια κομμάτια είναι καταδικασμένα να καταχωρηθούν στη δεύτερη κατηγορία, κυρίως λόγω των στίχων• στίχων που αντικατοπτρίζουν τις εποχές κατά τις οποίες διαμορφώθηκαν και που είναι σχεδόν αδύνατον να αγγίξουν τον σημερινό άνθρωπο, παρά μόνο σε ένα νοσταλγικό επίπεδο. Η απλότητα όμως του στίχου και της μουσικής, η αμεσότητα που χαρακτηρίζει αυτά τα τραγούδια, μπορεί να αποτελέσει ολόκληρο μάθημα στην πολυπλοκότητα και στην ασυνεννοησία της δικής μας εποχής.
Άλλα κομμάτια, όπως για παράδειγμα “Το Σύστημαν” (το οποίο διασκευάσαμε), μένουν πάντοτε επίκαιρα, ειδικά στους σημερινούς καιρούς. Επίσης, τα ορχηστρικά κομμάτια που συνόδευαν τους χορούς μπορούν εύκολα να ακουστούν και στις μέρες μας, μπορούν να ξεκλειδωθούν χρησιμοποιώντας μουσικά κλειδιά της εποχής μας. Εμείς τώρα, εκτός από τις διασκευές, γράφουμε και τα δικά μας κομμάτια –σε κυπριακή διάλεκτο– χρησιμοποιώντας είτε λίγο, είτε πολύ και επιτηδευμένα, μουσικές φόρμες οι οποίες ήδη υπάρχουν στην κυπριακή παραδοσιακή μουσική. Θέλουμε δηλαδή να γράψουμε σύγχρονη κυπριακή μουσική που να περνάει, όπως λες, στην απτή καθημερινότητα του ελληνόφωνου ακροατή. Και, πιστέψτε μας, υπάρχουν πολλά θέματα στην κυπριακή κοινωνία για τα οποία χρειάζεται να γραφτούν τραγούδια. Ειδικά αυτόν τον καιρό!
Υφίστανται ακόμα συναισθηματικοί ή και ιδεολογικοί διαχωρισμοί μεταξύ των απλουστευτικών σχημάτων «Δύση» και «Ανατολή»;
Η δική μου εμπειρία απαντά μάλλον θετικά, αν και οι τάσεις μοιάζουν μειούμενες: ακόμα και σήμερα, εκείνοι που διαθέτουν έντονα ποπ/ροκ βιώματα συνήθως δεν τα πάνε και πολύ καλά με ό,τι λέμε παραδοσιακή μουσική. Και τούμπαλιν βεβαίως...
Ναι, φαίνεται να έχεις δίκιο, αν και παρατηρούμε όλο και περισσότερο κόσμο να ανακαλύπτει τρόπους να συμφιλιώνει τα δύο. Ειδικά στην περίπτωσή μας, λόγω γεωγραφικής θέσης και λόγω επίσης της τεχνολογικής εξέλιξης, αυτά τα δύο έχουν δέσει με έναν οργανικό τρόπο. Η σύγκρουση θα λέγαμε δεν είναι τόσο μεγάλη, όσο είναι σε καθαρά δυτικούς ή καθαρά ανατολικούς τόπους. Αυτοί ίσως να είναι δεκτικοί προς το «άλλο» σε ένα κάπως εξωτικό επίπεδο. Ακολουθώντας έναν τέτοιον συνειρμό, θα μπορούσαμε ίσως να συμπεράνουμε ότι βρίσκεται περισσότερο νόημα στη δημιουργία μουσικών αμαλγαμάτων στα σημεία διασταυρώσεων. Και όπως λέμε και πιο πάνω, η Κύπρος και η Ελλάδα είναι σίγουρα τέτοια σημεία.
Εάν ισχύει κάτι τέτοιο, ποιοι σας ακούνε;
Μας ακούει κόσμος που δεν γούσταρε ποτέ την παραδοσιακή μουσική και εξακολουθεί να μην τη γουστάρει. Μας ακούει κόσμος που γουστάρει την παραδοσιακή μουσική, και που εκπλήσσεται (με κακό η καλό τρόπο) με την προσέγγισή μας. Μας ακούει ο ντόπιος πληθυσμός σαν μια φωνή η οποία βγήκε από τον τόπο και μιλάει για τον τόπο. Μας ακούνε ξένοι που δεν καταλαβαίνουν γρι τι λένε τα τραγούδια και απλά γουστάρουν το ενορχηστρωτικό παιχνίδι και το μουσικό χιούμορ. Και ξένοι οι οποίοι ονειρεύονται εξωτικές παραλίες, ήλιο και καλοπέραση.
Μήπως στην «αγορά» της Δύσης υπάρχει πιο πρόσφορο έδαφος;
Πιο πρόσφορο έδαφος για να κάνεις καριέρα και να βγάλεις χρήμα, πολύ πιθανόν. Αλλά το συγκεκριμένο πρότζεκτ διαθέτει συγκεκριμένη ταυτότητα, η οποία έχει σε πρώτο πλάνο την κυπριακή πραγματικότητα. Η μουσική μας απευθύνεται πρώτα στον Κύπριο και μετά στους υπόλοιπους –άρα έχει άμεση ανάγκη να εδραιωθεί και να αναδειχθεί εδώ πρώτα από όλα.
Πώς προχωράτε; Ενέχει δημιουργικές δυσκολίες/περιορισμούς η κατά κανόνα χρήση παραδοσιακού υλικού ως αφετηρία;
Προχωράμε εμπρός, ολοταχώς, με δικά μας κυπριακά κομμάτια. Το παραδοσιακό υλικό είναι όπως λες η αφετηρία, από εκεί και πέρα έχουμε πολλές ιδέες και δημιουργική διάθεση και θέλουμε να το πάμε ένα βήμα παρακάτω. Αυτός είναι ο στόχος. Δεν κολλάμε. Εμείς χαράσσουμε την πορεία μας.
Στα μέρη μας θα σας δούμε; Και πότε;
Ας ελπίσουμε σύντομα. Κάτι φαίνεται να ψήνεται για Θεσσαλονίκη μέσα Οκτωβρίου!
{youtube}IDmYXmfws1A{/youtube}
