Το 2024 ήταν η χρονιά με τους περισσότερους πολέμους από την εποχή του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου. Με 56 ενεργά πολεμικά μέτωπα, 92 εμπλεκόμενες χώρες -άμεσα ή έμμεσα- και με εκατομμύρια πρόσφυγες ή εκτοπισμένους, δεν είναι υπερβολή να πούμε πως ο πλανήτης φλέγεται κυριολεκτικά. Και για το 2025 οι προβλέψεις είναι ακόμη χειρότερες, με την απειλή χρήσης ατομικών βομβών να είναι κάθε μέρα στο τραπέζι. Παρανοϊκοί ηγέτες με το δάχτυλο στο κουμπί, δεν φαίνεται να έχουν καμμία ενσυναίσθηση για το τι θα προκαλέσουν αν το πατήσουν. Ο μεγαλοϊδεατισμός, η προσωπική τους επιβίωση, η παράνοια της κυριαρχίας, οι γεωπολιτικές τεκτονικές συγκρούσεις, δεν κάνουν καθόλου απίθανο να αρχίσουν να περνάνε ατομικές βόμβες πάνω απ' τα κεφάλια μας και να μεταλλαχθούμε όλοι στα τέρατα που θέλουν να μας κάνουν.
Συχνά η μουσική κατηγορείται πως μένει αμέτοχη μπροστά σε αυτή την ατέλειωτη φρίκη των πολέμων και της ανθρώπινης δυστυχίας αλλά αυτό είναι εντελώς λάθος. Η μουσική είναι πάντα παρούσα και δίνει τη δική της μάχη ενάντια στις εξουσίες και στις αυθαιρεσίες τους και παίρνει θέση για τον πόλεμο, για την καταπίεση, για τα ανθρώπινα δικαιώματα, για την ελευθερία, για τις πυρηνικές βόμβες, για την καταστροφή του περιβάλλοντος. Από τη δεκαετία του '60 ως τις μέρες μας έχει μιλήσει για όλα και μάλιστα έγκαιρα, έχει πάρει θέση κι έχει δημιουργήσει ένα σάουντρακ αγώνων και διεκδικήσεων.
Πρόσφατη είναι η κόντρα του Bruce Springsteen με τον Donald Trump στην οποία πήραν αμέσως θέση από τον Neil Young ως τον Eddie Vedder και πολλούς ακόμη που βλέπουν την Αμερική να ολισθαίνει προς τον αυταρχισμό και την ακροδεξιά ρητορική.
Απόδειξη του ότι η μουσική δεν σιωπά είναι η πραγματικά τεράστια λίστα από τα -λεγόμενα- "Τραγούδια Διαμαρτυρίας", τραγούδια που κάνουν ακριβώς αυτό: Παίρνουν θέση για τους πολέμους, για την αδικία, για την αυθαιρεσία της εξουσίας, για τα νέα παιδιά που σκοτώνονται άδοξα σε μια μάχη που δεν επέλεξαν, χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από το σπίτι τους αλλά και τα δεκάδες προβλήματα που βιώνουν όταν επιστρέψουν σακατεμένα ψυχικά και σωματικά.
Κι όχι μόνο η μουσική πέρνει θέση αλλά συχνά τα συγκροτήματα πληρώνουν βαρύ τίμημα γιατί τολμούν να πουν τη γνώμη τους. Να θυμίσω μόνο τι τράβηξαν μέλη των Massive Attack επειδή αντιτάχθηκαν στον πόλεμο των Bush και Blair στο Ιρακ, που προσπάθησαν ψευδώς να τους εμπλέξουν σε κύκλωμα παιδεραστίας ή πρόσφατα με την δική μέλους των Kneecap που κατηγορείται για "τρομοκρατία" επειδή ύψωσε την σημαία της Χαμάς. Ο εκδικητικός Trump διέταξε έρευνα σε βάθος για το Springsteen, τον Bono, την Beyonce και άλλους μόνο και μόνο επειδή υποστήριξαν την Kamala Harris στις εκλογές. Τα παραδείγματα πάμπολλα, αποδεικνύουν ότι η μουσική δεν σιωπά, είναι παρούσα και συχνά πληρώνει το τίμημα.
Και για να μην ξεχνιόμαστε και κυρίως για να μην ξεχνάμε ακολουθεί με ενδεικτική λίστα αντιπολεμικών τραγουδιών που μπορεί να μην κατόρθωσαν να σταματήσουν τους πολέμους, δίνουν όμως φωνή σε όσους θέλουν να αντιδράσουν στην παράνοια του, τώρα που οι σφαίρες σφυρίζουν πάλι πάνω απ' τα κεφάλια μας.
--
