Στους δίσκους του Fantastic Negrito μπορεί ν’ ακούσει κάποιος απόηχους του Sly Stone, του Prince και του Jimi Hendrix, πασπαλισμένους με τον μακάβριο τσαμπουκά του Screamin' Jay Hawkins∙ παρόλες τις κλασικές ή και παλιομοδίτικες αναφορές, οι παραγωγές ωστόσο αποπνέουν τον ήχο του σήμερα: πρόκειται για τα blues του 21ου αιώνα, που μοιραία φιλτράρονται μέσα από τον μεταβιομηχανικό και ηλεκτρονικό θόρυβο. Με τρία Grammy στο ενεργητικό του, στην κατηγορία «καλύτερο άλμπουμ σύγχρονου μπλουζ», μια σπάνια έγκριση από έναν συνήθως συντηρητικό οργανισμό για μια μουσική που δείχνει να ωθεί το είδος στα όριά του, ο Fantastic Negrito εκπληρώνει τις προσδοκίες που δεν κατόρθωσαν πριν από αυτόν μουσικοί όπως ο Lenny Kravitz ή ο Keziah Jones, τους οποίους τελικά απορρόφησε το star system.Το τελευταίο του άλμπουμ Son of a Broken Man (που κυκλοφόρησε στις 18 Οκτωβρίου του 2024 και θα εξετάσουμε διεξοδικά πιο κάτω) αποτελεί την κορύφωση της μέχρι τώρα διαδρομής του.
Ο Xavier Amin Dphrepaulezz, όπως είναι το πραγματικό του όνομα (Ντφρεπόλεζ), γεννήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 1968 στο δυτική Μασαχουσέτη. Ήταν το όγδοο παιδί μιας δεκαπενταμελούς οικογένειας. Ο πατέρας του, ένας βαθιά θρησκευόμενος Σομαλός μουσουλμάνος, είχε γεννηθεί στις Μπαχάμες. Όταν ο Xavier ήταν 12 ετών, η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στο Όκλαντ της Καλιφόρνια – την πόλη όπου ιδρύθηκαν οι Μαύροι Πάνθηρες το 1966. Αν και εξέλαβε αυστηρή, θρησκευτική ανατροφή, ο ίδιος παραδέχεται ότι έφηβος ακόμα άρχισε να πουλάει ναρκωτικά στους δρόμους του Όκλαντ. Δήλωσε στον Guardian: «Όλοι πουλούσαμε ναρκωτικά. Όλοι κουβαλούσαμε πιστόλια. Υπήρχε μια επιδημία κρακ. [...] Ήμουν το είδος του παιδιού που πουλούσε ψεύτικη κάνναβη [...]». Του ήρθε επιφοίτηση να μάθει μόνος του πώς να παίζει μουσική αφού άκουσε το καυτό funk στο Dirty Mind του Prince και έμαθε ότι ο τελευταίος ήταν αυτοδίδακτος. Δεν έκανε επισήμως μαθήματα μουσικής. Συνήθιζε να τρυπώνει κρυφά σε τάξεις μουσικής στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ, παρά το γεγονός ότι δεν ήταν φοιτητής.
Ο Dphrepaulezz υπέγραψε ένα πρώιμο δισκογραφικό συμβόλαιο με τον πρώην μάνατζερ του Prince. Το 1993, υπέγραψε με την Interscope Records. Στις 9 Ιανουαρίου 1996, κυκλοφόρησε το πρώτο του άλμπουμ, The X Factor, με το ψευδώνυμο Xavier. Το 1999 είχε ένα σχεδόν θανατηφόρο αυτοκινητιστικό δυστύχημα, το οποίο τον άφησε σε κώμα για τρεις εβδομάδες. Ακολούθως η Interscope τερμάτισε το συμβόλαιό τους, και ο Xavier μετά το οποίο ίδρυσε ένα παράνομο νυχτερινό κέντρο διασκέδασης στο γκέτο του South-Central LA (ιδιαίτερης πατρίδας του Ice-T και των NWA).
Μεσολάβησε ένα κενό περίπου εφτά χρόνων από τα μουσικά δρώμενα. Το 2014 ο Dphrepaulezz σκηνοθέτησε εκ νέου τον εαυτό του, υιοθέτησε το παρανόμι Fantastic Negrito και άρχισε να αναπτύσσει ένα πιο «ολιστικό» στυλ μαύρης μουσικής, που ο ίδιος αποκαλεί «μαύρη μουσική για όλους». Το 2016, το άλμπουμ του The Last Days of Oakland κυκλοφόρησε από την δισκογραφική εταιρεία Blackball Universe και του απέφερε το πρώτο του Grammy.
Ακολούθησε το δεύτερο Grammy το 2019 με το άλμπουμ Please Don't Be Dead του 2019 και το καλό τρίτωσε το 2021 για το άλμπουμ Have You Lost Your Mind Yet? Το τελευταίο συνέπεσε με την έκρηξη του κινήματος του Black Lives Matter – και οι στίχοι του Fantastic Negrito που περιστρέφονται γύρω από την καταδίκη της κοινωνικής αδικίας και του ρατσισμού που συνεχίζει να μαστίζει την αμερικανική κοινωνία, συνταίριαξαν με τα βασικά αιτήματα του κινήματος.
Το πέμπτο άλμπουμ του με τον τίτλο White Jesus Black Problems, κυκλοφόρησε το 2022. Μαζί με το ακουστικό του ταίρι, με τίτλο Grandfather Courage, ήταν δύο δίδυμες δουλειές με concept χαρακτήρα, που αφηγούνται μια ιστορία αγάπης με ιστορία 270 χρόνων, ανάμεσα στην Σκωτσέζα γιαγιά του Fantastic Negrito και στον Αφρικανό σκλάβο παππού του στη Βιρτζίνια του 1750.
Φτάνουμε έτσι στο Son Of A Broken Man. Έντονα αυτοβιογραφικό στιχουργικά, συνιστά ένα άλμπουμ-ενηλικίωσης. Ο Fantastic Negrito αναλογίζεται τον 12χρονο εαυτό του, που εξοστρακίζεται από τον πατέρα του και στη συνέχεια διώχνεται από το οικογενειακό σπίτι για να τα βγάλει πέρα μόνος του. Δεν ξαναείδαν ποτέ ο ένας τον άλλον και αυτό το τραύμα χαρακτηρίζει τα τραγούδια που περιέχονται εδώ.
Το νέο άλμπουμ εμβαθύνει σε θέματα οικογένειας, αγάπης, εξαπάτησης και προδοσίας, όπως υποδηλώνει το εναρκτήριο "First to Betray Me", που εισάγεται με spoken-word πάνω σε funky ενορχήστρωση. Είναι αξιοσημείωτο, ωστόσο, ότι μουσικά τουλάχιστον το άλμπουμ δεν αποπνέει λύπη ή μελαγχολία, πόσω μάλλον αυτολύπηση. Δεν είναι καν χαμηλών τόνων. Αντίθετα, το Son Of A Broken Man δομείται με δυνατά riff και στιβαρά στροβιλιστικά funky-groove που θυμίζουν τις αρχές της δεκαετίας του 1970. Κομμάτια όπως τα "Devil In My Pocket" και "Runaway From You" κλείνουν το μάτι τόσο στους Led Zeppelin όσο και στους Funkadelic.
Ακολουθούν τρία συνεχόμενα foot-stoppers: τα "Skirty" και "Living with Strangers", τα οποία ενώνουν τις δυνάμεις τους με το roots "Goddamn Biscuit".
Υπάρχουν όμως και πιο τρυφερές στιγμές. "Try A Little Tenderness", όπως τραγούδησε κάποτε ο Otis. Το "I Hope Somebody's Loving You" (όπου ο Negrito ερμηνεύει τον τετάστιο Solomon Burke) φιλτράρει τις soul μπαλάντες της Stax μέσα από το πρίσμα του 21ου αιώνα, με τη φωνή του Negrito να αναδεικνύει τις συναισθηματικές ρωγμές που συνοδεύουν την εμπειρία. Αλλού, η σκιά του Sly Stone (αλλά και του…Coolio!) απλώνεται βαριά πάνω από τo μάγκικo και φάνκικo "California Lover". Στο "Feeling Like a Loner" δουλεύει ένα mid-tempo groove σε ένα soulful-blues α λα Σικάγο, στα χνάρια των καλύτερων μαστόρων του είδους όπως ο Otis Rush. Κατόπιν κατεβαίνει πιο νότια, για να αφουγκραστεί τη σκοτεινή και κροταλιστική βοή του Mississippi-blues στο ζόρικο "Crooked Road". Καταπιάνεται, τέλος, ακόμη και με gospel standard, όπως το "This Little Light of Mine", το οποίο αποτελεί και την θεματικά πιο αισιόδοξη στιγμή του δίσκου.
Το ομώνυμο κομμάτι, που κλείνει τον δίσκο, είναι άλλη μια θαυμάσια neo-soul μπαλάντα. Στους στίχους επαναλαμβάνεται η φράση «Only the dreamers survive» με τον Negrito να ερμηνεύει άκρως συναισθηματικά, θυμίζοντας μεγάλους ερμηνευτές των 60ς (Sam Cooke, Otis Redding, Percy Sledge), μέχρις ότου οι πολυεπίπεδες κιθάρες και το πιάνο οδηγήσουν την ενορχήστρωση σε ένα κρεσέντο σε στυλ «Purple Rain».
Ο Fantastic Negrito συνεχίζει να ακολουθεί το μοναχικό και αντισυμβατικό του μονοπάτι. Το Son of a Broken Man αποτυπώνει τις ψυχρολουσίες και τα σκαμπανεβάσματα που έχει περάσει στη ζωή του ο αυτοβιογραφούμενος 57χρονος μπλούζμαν. Είναι σαν μια μεγάλη μπαλάντα γεμάτη ψυχή, που μας αφήνει με το μήνυμα ότι «μόνο οι ονειροπόλοι επιβιώνουν».
Δισκογραφία:
The X Factor (Interscope, 1996) (as Xavier)
Fantastic Negrito (Blackball Universe, 2014)
The Last Days of Oakland (Blackball Universe, 2016)
Please Don't Be Dead (Cooking Vinyl, Blackball Universe, 2018)
Have You Lost Your Mind Yet? (Cooking Vinyl, 2020)
White Jesus Black Problems (Storefront Records, 2022)
Grandfather Courage (Storefront Records, 2023)
Son of a Broken Man (Storefront Records, 2024)
FANTASTIC NEGRITO
ΤΡΙΤΗ 22 ΙΟΥΛΙΟΥ
ΘΕΑΤΡΟ ΔΟΡΑ ΣΤΡΑΤΟΥ – ΛΟΦΟΣ ΦΙΛΟΠΑΠΠΟΥ
Ώρα έναρξης: 21:30
https://www.more.com/gr-el/tickets/music/fantastic-negrito-f-hill-sessions/
