Η τέχνη της μουσικής για τον Κινηματογράφο λειτουργεί συμβιωτικά, προσπαθώντας να εξελίσσεται πέρα από την οπτική επιβολή. Πολλές φορές η ποιότητα των ταινιών παρασύρει σε έμπνευση και τους συνθέτες, όπως έγινε και στη χρονιά που μας άφησε. Τελικά λοιπόν το 2013 ήταν κινηματογραφικά μια καλή χρονιά, αλλά όχι μόνο για τα μάτια μας...
ΟΙ ΝΤΑΜΠΛΟΥΧΟΙ
AbelKorzeniowski
Romeo And Juliet & Escape From Tomorrow
Μετά το ASingleMan του Tom Ford και το W.E. της Madonna, o Korzeniowski συνεχίζει να παραδίδει δουλειές με υφολογική συνέπεια, λυρική ταυτότητα και μελωδική ακρίβεια. Κινηματογραφικά και από μουσικής σκοπιάς το Romeo Αnd Juliet έχει δικαιολογημένα στιγματιστεί από τη δουλειά του Nino Rota για την ταινία του Zeffirelli. Εδώ ο Korzeniowski βουτά απρόσκοπτα σε ρομαντικά μουσικά πελάγη, με μουσικά θέματα συναισθηματικής ευθύτητας που φλερτάρουν με την ελισαβετιανή παράδοση, αλλά συνιστούν ορχηστρική μουσική σύγχρονης κλασικότητας. Και υπογράφει στην πορεία ένα από τα καλύτερα scores της χρονιάς. Στο εξίσου θαυμάσιο EscapeFromTomorrow, ταινία που γυρίστηκε στη Ντίσνεϊλαντ στα μουλωχτά (κι όμως!), κλείνει το μάτι στα συνθετικά κλισέ των μελοδραμάτων του 1950 και μεταλλάσσει το ειδυλλιακό σε εφιαλτικό, σε 22 μόλις λεπτά. Διασκεδαστικό highlight, η παιδική χορωδία στο "Fireworks", η οποία μοιάζει να βγήκε από την κόλαση!
Alexandre Desplat
La Vénus À La Fourrure & Philomena
Ο Desplat ίσως να είναι ο σπουδαιότερος συνθέτης κινηματογραφικής μουσικής της τελευταίας δεκαετίας. Το επιβεβαιώνουν η ποικιλία των συνεργασιών του και η απαράμιλλη ποιότητα της δουλειάς του. Αν και ελληνικής καταγωγής, δυστυχώς εδώ λίγοι τον γνωρίζουν. Αυτό δεν τον εμπόδισε πάντως να τιμήσει τις ρίζες του, γράφοντας ένα γενναιόδωρο συρτάκι για το La Vénus À La Fourrure του Πολάνσκι, τοποθετώντας το μπουζούκι ως πρωτοστάτη σε ένα score το οποίο βρίθει αναφορών –από Μάνο Χατζιδάκι μέχρι Erik Satie. Το Philomena, πάλι, αποτελεί την τέταρτη συνεργασία του με τον σκηνοθέτη Stephen Frears. Εδώ ο Desplat ισορροπεί το δράμα και την κωμωδία με αφηγηματική διαύγεια, επιλέγοντας τις κατάλληλες ενορχηστρώσεις ώστε να υπογραμμίσει αριστοτεχνικά το ιδανικό συναίσθημα.
Atli Örvarsson
Colette & The Mortal Instruments: City Of Bones
Ο Ισλανδός Atli Örvarsson προέρχεται από την ομάδα που μαθήτευσε δίπλα στον Hans Zimmer. Στο παρελθόν, οι συνθέσεις του κινούνταν στα ασφαλή πλαίσια που επιτάσσει η χολιγουντιανή δολαριομηχανή, αλλά φέτος επέδειξε ταλέντα συμφωνικής ποικιλότητας στο Colette, στα οποία ελλοχεύει ρομαντισμός, συγκίνηση, μα και δυναμικά, αξιομνημόνευτα θέματα. Με εγκράτεια και χωρίς μελωδικές χειραγωγήσεις, προσδίδει έτσι το απαραίτητο συναισθηματικό πλαίσιο για μια ιστορία αγάπης στο στρατόπεδο του Άουσβιτς. Στο TheMortalInstruments: CityofBones, το ανθυπο-Twilight του 2013, χρησιμοποιεί ευφάνταστα χορωδία και ορχήστρα, κλιμακώνοντας το άλμπουμ με ανατριχιαστικά κρεσέντο, υπογράφοντας –με το "Clary’s Theme"– ένα από τα ωραιότερα θέματα της χρονιάς.
NEW ENTRIES
Laurent Eyquem
Copperhead
Τι δουλειά έχει ένας Γάλλος μουσικός σε μια ταινία με αναφορά στον αμερικάνικο εμφύλιο; Κι όμως, το Copperhead είναι ένα εντυπωσιακό ντεμπούτο. Ο Laurent Eyquem –με μικρή εμπειρία σε τηλεοπτικές σειρές και ταινίες– μεταπηδά τώρα στην Α’ Εθνική, με αυτοπεποίθηση και έμπνευση. Με επαναλαμβανόμενα μελωδικά μοτίβα και με δυνατά σόλο σε πιάνο, βιολί και τσέλο, συνθέτει μια σπαρακτική μπαλάντα, η οποία ξεκινά ως άθυμη για να εξελιχθεί σε ελπιδοφόρα.
Rahman Altin
The Butterfly’s Dream
Το Butterfly’sDream έρχεται από τη γείτονα Τουρκία, έχει ως φόντο τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και ως θέμα το στοίχημα δύο ποιητών για το ποιος θα κερδίσει με το ποίημά του την ίδια γυναίκα. Με αυτήν τη δουλειά ο Rahman Altin κέρδισε το φετινό βραβείο κοινού στο 40ο Φεστιβάλ Μουσικής Κινηματογράφου στη Γάνδη και δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς το γιατί: η δεξιοτεχνία των μελωδιών, η εξαιρετική απόδοσή τους, η υποδόρια ένταση και η ρομαντική κομψότητα σαγηνεύουν άμεσα τον ακροατή και ο Altin γίνεται μεμιάς υπολογίσιμη αξία.
GeorgeKallis
Gagarin: FirstInSpace
Ένα από τα πιο ηρωικά, επικά score της χρονιάς, γραμμένο από τον Ελληνοκύπριο George Kallis. Με εντυπωσιακή άνεση, ο Kallis συνθέτει εδώ ένα στιβαρό ορχηστρικό έργο, τόσο μαξιμαλιστικό όσο και η ανθρώπινη φιλοδοξία για την κατάκτηση του διαστήματος. Στο Gagarin, χορωδία, ορχήστρα και ηλεκτρονικά μέρη συστήνονται τολμηρά, με έντονη την επιρροή της ρώσικης παράδοσης και με μουσικά θέματα που ξεχωρίζουν μέσα από τη συναρπαστική τους εκφραστικότητα.
StevenPrice
Gravity
Στον αντίποδα ενός παραδοσιακού μουσικού score, ο Steven Price στήνει ένα αγαστό ηχητικό περιβάλλον για το στοχαστικό διαστημικό μπαλέτο του Alfonso Cuaron. Στο διάστημα δεν υπάρχει ήχος, οπότε και τα ηχητικά εφέ στην ταινία έπρεπε να είναι εγκρατή. Ο Price επιμερίζεται λοιπόν την ευθύνη να φανεί όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστής στο κομμάτι αυτό, όντας εννοιολογικά παρών στη φιλμική αφήγηση και μελωδικά απλός στη σύνδεση με το κοινό. Τελικά καταφέρνει να απογειώσει την επί της οθόνης περιπέτεια με ηλεκτρονικά θραύσματα, ενώ χειραγωγεί την εντός αιθούσης συγκίνηση με μελωδική λιτότητα.
ΟΙ ΒΕΤΕΡΑΝΟΙ
John Williams
TheBookThief
Τα λόγια είναι ασφαλώς περιττά για τον μαέστρο John Williams, ο οποίος παραδίδει εδώ το πρώτο του soundtrack για ταινία δίχως σπιλμπεργκική υπογραφή από το 2005. Η αδιαμφισβήτητη αφηγηματική του δεινότητα συνοδεύει με μελωδική ειλικρίνεια και συνθετική χάρη την ιστορία της μικρής Liesel, η οποία κλέβει βιβλία για να τα μοιραστεί ενώ γύρω της μαίνεται η τραγωδία του Δεύτερου Παγκόσμιου. Κλασικός Williams, με ήχο οικείο μα εξαιρετικά ακριβή: υποστηρίζει διακριτικά την ιστορία ενώ ταυτόχρονα επιδεικνύει με αυθορμητισμό την εμπειρία του, καθώς και τη συνθετική του υπεροχή.
HansZimmer
TheLoneRanger
Το κενόδοξο καλλιτεχνικό φιάσκο του Zimmer με το ManOfSteel, που συνοψίζεται σε δύο νότες και πολλή βαβούρα, στέκει αντιδιαμετρικά με την δίχως απολογίες, κωμική και απίστευτα διασκεδαστική μουσική επένδυση την οποία επιφύλαξε για το TheLoneRanger. Με αναφορές στον Morricone και την οβερτούρα του Γουλιέλμου Τέλλου (από τον Rossini) να διασκευάζεται με κέφι, ο Zimmer δίνει εδώ ένα σαφώς ανώτερο δημιουργικά παρών. Φέτος υπογράφει και τη μουσική για το βραβειοδεικτούμενο 12 Χρόνια Σκλάβος, η φόρα του οποίου ίσως του αποφέρει κι ένα Όσκαρ –για όλους βέβαια τους λάθος λόγους... Όμως αυτό είναι μια άλλη κουβέντα.
PinoDonaggio
Passion
Κι αν ο Brian De Palma τα τελευταία χρόνια φαίνεται να το/τα 'χει χάσει, ευτυχώς ο για πολλά χρόνια συνεργάτης του Pino Donaggio παραδίδει με το Passsion ένα score κομψό και στιλάτο, το οποίο ενισχύει το μυστήριο και αναδεικνύει την ατμόσφαιρα της ταινίας, ακόμα κι αν ο σκηνοθέτης (ή το σενάριο) δεν λειτουργούν επικουρικά. Ιντριγκαδόρικο πάθος και μουσική σαγήνη, άριστα υποστηριζόμενα από την Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της Τσεχίας, σε διεύθυνση Natale Massara.
ΟΙ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΟΙ
ClintMansell
Stoker
Ιδιαίτερα αγαπητός στο ευρύ κοινό λόγω των συνεργασιών του με τον Darren Aronofsky (RequiemForADream, TheFountain, BlackSwan), o Mansell υπογράφει τη βραδυφλεγή μουσική επένδυση για το χιτσκοκικών αναφορών αγγλόφωνο ντεμπούτο του Chan-wook Park (Oldboy). Με βάση την κυκλοτερή μουσική ανάπτυξη μινιμαλιστικών συνθέσεων που ντύνουν πνιγηρά τους χαρακτήρες και λαμβάνοντας νότες βοηθείας από τον Philip Glass (συμμετέχει με μια πρωτότυπη σύνθεση), ο Mansell αποδεικνύεται εδώ ιδανικός μουσικός συνοδοιπόρος για γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης!
Roque Baños
Evil Dead
Στα πρότυπα του Jerry Goldsmith για το Omen και με συμφωνική θρασύτητα, ο Baños χτίζει ατμόσφαιρα εφάμιλλη των πιο ζοφερών ονείρων. Το EvilDeadδεν πατάει φρένο και παραμένει αδυσώπητα ωμό από την αρχή μέχρι το τέλος. Η δημιουργική χρήση μιας σειρήνας πολέμου και η πανταχού παρούσα χορωδία, η οποία ψέλνει ακατάληπτα, δεν θα αφήσουν στιγμή να χαλαρώσει κάποιο ακουστικό οστάριο. Να ένα soundtrack που δεν χρειάζεται απαραίτητα τις εικόνες για να σταθεί επάξια στον φρικώδη ρόλο του.
JóhannJóhannsson
Prisoners
Στο Prisoners του Denis Villeneuve, έννοιες όπως η αλήθεια, η τιμωρία και η δικαιοσύνη κινούνται σε γκρίζες ζώνες. Με ανεπαίσθητες παραλλαγές σε συγκεκριμένα μοτίβα, ο Jóhannsson προσεγγίζει μουσικά τη δύσκολη θεματολογία με μια ταιριαστή εσωστρέφεια, η οποία συγκροτείται από θρησκευτικά θέματα, ηλεκτρονικά φίλτρα και συμφωνική λιτότητα, παραχωρώντας σε βιολί και τσέλο τον πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια λειτουργική ελεγεία πάνω στα πάθη της ανθρώπινης φύσης.
Cliff Martinez
Only God Forgives
Μετά τον θρίαμβο του Drive, ο Martinez προσεγγίζει στιλιστικά την επόμενη ταινία του αμφιλεγόμενου Nicolas Winding Refn με ασιατικά δάνεια, ηλεκτρονική επίφαση και αναφορές στον Bernard Herrmann. Το OnlyGodForgivesείναι ένα δύστροπο soundtrack εφιαλτικής κατάβασης σε έναν κόσμο σκοτεινής παραφωνίας, που προσομοιάζει επικίνδυνα με τους μισητούς χαρακτήρες τους οποίους συνοδεύει, γιατί πολύ απλά το κάνει σωστά.
THE INDIES
Anthony Gonzalez & Joseph Trapanese: Oblivion
Alexander Ebert: All Is Lost
Mark Orton: Nebraska
Mike Patton: Place Beyond The Pines
Στην παράδοση που θέλει γνωστούς μουσικούς να πειραματίζονται σε κινηματογραφικά αφηγηματικά μονοπάτια, φέτος υπήρξαν εξαιρετικές προτάσεις. Ο Joseph Trapanese με συνεισφορά στο υπερεπιτυχημένο TronLegacy των Daft Punk και ο Anthony Gonzalez από τους M83, δημιούργησαν μια ονειρική δυστοπία για το Oblivionτου Joseph Kosinski. Ο Alexander Ebert στοίχειωσε μουσικά τη μοναξιά του Robert Redford στο AllIsLost, υπογράφοντας και το θαυμάσιο τραγούδι "Amen".ΣτοNebraska, πάλι,ο Alexander Payne είχε κατά νου τον Mark Orton ήδη κατά τη διάρκεια του μοντάζ της ταινίας κι εκείνος του χάρισε την κατάλληλη ακουστική μουσική συνοδεία, που εφάπτεται ιδανικά στον φιλμικό τόνο. Τέλος, ο Mike Patton κατάφερε στο PlaceBeyondThePinesνα συνδυάσει με τόλμη grunge συγχορδίες και έγχορδα, προκειμένου να «αφηγηθεί» μια ιστορία επικείμενης τραγωδίας.
COMPILATIONS
Various Artists: Inside Llewyn Davis
Various Artists/Craig Armstrong: The Great Gatsby
Μετά το εμβληματικό OBrotherWhereArtThou?, οι αδερφοί Κοέν συναντούν και πάλι τον T-Bone Burnett για να εμβαθύνουν με μουσική ακρίβεια στη φολκ σκηνή του Greenwich Village των αρχών του 1960. Η ειλικρίνεια στις ερμηνείες από σύσσωμο το καστ κι ένα ακυκλοφόρητο τραγούδι του Bob Dylan, τονίζουν με αυθεντική συγκίνηση τη συλλογή τραγουδιών του InsideLlewynDavis, το οποίο βασίζεται χαλαρά στη ζωή του Dave Van Ronk.
Από την άλλη, οι μουσικοί αναχρονισμοί των επιλογών του Baz Luhrmann για το TheGreatGatsby, αποφαίνονται καινοφανείς και λειτουργικοί για το γοητευτικά αμετροεπές φιλμικό του σύμπαν. Με το μελαγχολικό φιλτράρισμα του Craig Armstrong και με τις συμμετοχές των Jay-Z, Beyoncé, Florence & Τhe Machine και Jack White (μεταξύ άλλων), ο Gatsby ζει στα όρια του Αμερικάνικου Ονείρου. Η δε Lana Del Ray αναδύεται ως εμμονοληπτική μούσα με το καθηλωτικό "Young And Beautiful".
{youtube}ol6WLWNhWjk{/youtube}
