Διονύσης Κοτταρίδης

Ανάμεσα στις στρατιές των σούπερ-κακών, βλέπε εκατομμύρια κόμικς και κινούμενα, υπάρχει μια ψυχή που το πρωί ασκεί το επάγγελμα του μηχανικού ήχου. Απαντώντας στο καλλιτεχνικό “Shriek”, τούτος ο τύπος δύναται να κατεδαφίσει το Γκόθαμ ολάκερο μεταχειριζόμενος ηχητικά κύματα. Οπτικά η στολή του δεν είναι διόλου κουλ (σωστή σημειολογία εκ μέρους του γραφίστα), ωστόσο ένα χαρακτηριστικό της βουλώνει στόματα. Στην κυριολεξία. Με το γύρισμα ενός ποτενσιόμετρου τα πάντα σε μια σεβαστή ακτίνα γύρω απ’ τον δράστη βυθίζονται στη σιωπή. Τουτέστιν, ο Shriek έχει τη δυνατότητα να κάνει “mute” το περιβάλλον του και ότι συμβαίνει μέσα σ’ αυτό, εξαιρώντας μονάχα τον εαυτό του. ‘Η αν θέλετε να το πάμε λίγο πιο πέρα, καταφέρνει τον διαχωρισμό του ήχου απ’ την εκάστοτε πηγή του, για να χρησιμοποιήσει έπειτα τη σιωπή ως όπλο. Μεγάλη κουφάλα…

Αναγωγή στον πραγματικό κόσμο. Η απόλυτη σιωπή υφίσταται μονάχα στη σφαίρα των ιδεών (βλέπε και προηγούμενο κείμενο της στήλης). Μοναδική πιθανότητα επιβολής της είναι η στάση του χώρου και του χρόνου, της ιστορίας της ίδιας. Για να σιωπήσει το σύμπαν, πρέπει πρώτα να πάψει κάθε είδος ηχητικής πηγής, δηλαδή κάθε φυσική ή τεχνητή διαδικασία που παράγει ηχητική πληροφορία. Η περιστροφή των πλανητών, τα φυσικά φαινόμενα, τα μόρια, τα άτομα, τα κουάρκ. Εν ολίγοις, τα πάντα απ’ το μακρόκοσμο μέχρι το μικρόκοσμο, συν όλα τα ενδιάμεσα. Γενική στάση εργασιών. Εκείνος που θα εξαιρεθεί πρόκειται να περιπλανηθεί μονάχος σ’ ένα νεκροζώντανο κόσμο, τρομακτικό και παγωμένο. Ως γνωστόν, βεβαίως, στάσεις δεν προβλέπονται, ούτε εξαιρέσεις, αντίθετα με το τέρμα που θεωρείται πιθανό. Η έννοια της απόλυτης σιωπής συμβολίζει το τέλος των πάντων, το τέλος αυτών που ξέρουμε για την ακρίβεια.

Ολίγη από (μπακαλίστικη) εξελικτική βιολογία. Έχει παρατηρηθεί πως τα ζώα που ζουν κατά ομάδες, παράγουν ακατάπαυστα ανοργάνωτους ήχους, οι οποίοι φαινομενικά δεν εξυπηρετούν κανέναν συγκεκριμένο σκοπό και απλά συνοδεύουν τις καθημερινές δραστηριότητες της ομάδας. Φαινομενικά, γιατί επί της ουσίας η ύπαρξη αυτών των ήχων είναι ζήτημα ζωής ή θανάτου. Το κόλπο λειτουργεί ως εξής: όσο ακούς τους διπλανούς συντρόφους σου, ξέρεις πως βρίσκεσαι ανάμεσα τους , οπότε μπορείς να συνεχίσεις τις καθημερινές σου ασχολίες δίχως το φόβο τίποτα αρπακτικών. Σταματάς να τους ακούς; Τότε κάτι επικίνδυνο παίζει και κοίτα να λάβεις τα μέτρα σου αν δεν θες να γίνεις μεσημεριανό. Η ενστικτώδης αντίδραση των ζώων μόλις αισθάνονται απειλή είναι το πάγωμα, η βουβαμάρα. Στη φύση, λοιπόν, το αίσθημα της ασφάλειας συνδέεται με την ύπαρξη ήχου. Αντίθετα η σιωπή είναι ξεκάθαρο σημάδι κινδύνου.

Τέσσερις και κάτι μήνες απ’ τη σύλληψη ενός εμβρύου συμβαίνει η πρώτη ηχητική του εμπειρία. Τόσο χρειάζεται το ακουστικό του σύστημα μέχρι να γίνει λειτουργικό. Το έμβρυο έρχεται στον κόσμο ακούγοντας, υπό την έννοια πως αυτή είναι η πρώτη αισθητική πληροφορία από εκείνο που μένει να αντικρύσει, να μυρίσει, ν’ αγγίξει, να βιώσει με όλες του τις αισθήσεις. Έρχεται σ’ έναν κόσμο ήχων και μέσω αυτών τον αντιλαμβάνεται. Αν υποθέσουμε πως υπάρχει μια βιολογική ιεράρχηση των αισθήσεων με βάση την αξία τους, τότε αρχικά η ακοή βρίσκεται στην κορυφή. Η όραση αναλαμβάνει αργότερα, κάμποσο μετά τη γέννηση. Αναγκαστικά, μιας και η κουλτούρα, η αισθητική, η ζωή μας η ίδια, ανάγεται κυρίως σε οπτικά ερεθίσματα – μεγάλη συζήτηση τούτη. Ωστόσο το σώμα δεν ξεχνάει, το μυαλό επίσης. Με τον ήχο υπάρχουμε για πρώτη φορά, λαμβάνουμε εγκόσμια μορφή, υλοποιούμαστε και συνυφαίνουμε την ύπαρξη του με το γεγονός της ζωής για πάντα. Η σιωπή αποτελεί ευθεία απειλή προς αυτή ακριβώς την υπαρξιακή συνθήκη.

Ο λαός μέχρι και σήμερα χρησιμοποιεί τη φράση «άκρα του τάφου σιωπή». Ο Pascal έχει δηλώσει πως «η αέναη σιωπή του απείρου τον πλημμυρίζει τρόμο». Ενώ οι γραφές των Deathspell Omega το λένε ξεκάθαρα: έψαχνες δύναμη, δικαιοσύνη, μεγαλοπρέπεια! Έψαχνες αγάπη! Ιδού ο λάκκος, ο λάκκος σου! Και το όνομα αυτού, ΣΙΩΠΗ…

Στο Αυλάκι (Βινύλιο/Ακτίνα/Byte)

  • Pantha Du Prince – Black Noise (Rough Trade, 2010)
  • Alias – Muted (Anticon, 2003)
  • Orbital – “Are We Here?” απ’ το (μέγα) άλμπουμ Snivilization (FFRR, 1994)
  • Pat Metheny – Zero Tolerance for Silence ( Geffen, 1992)
  • Dark Space – Dark Space III (Avantgarde Music, 2008)
  • Olivier Messiaen – “Le Banquet Celeste” απ’ την πλούσια τα ελέη συλλογή Olivier Messiaen: Complete Organ Works (Deutche Grammophon, 2002)

Στη Γραμμή (Χαρτί/Pixel)

 

 

 

Ακολούθησε το Avopolis Network στο Google News

 

Featured