Στο αόρατο σημείο που οι πνευματικές ισορροπίες βάλλονται και οι σχέσεις εξουσίας μάχονται με τις σχέσεις προστασίας, ξυπνούν η πυρετώδεις ανησυχίες του Πολ Τόμας Άντερσον και ανθίζει το εκλεκτό σινεμά του. Από το “Hard 8” (με τη σχέση του παλαίμαχου Sydney με τον νεαρό τζογαδόρο), το “Boogie Nights” (με τη σχέση του προικισμένου πορνοστάρ Ντερκ Ντίγκλερ και του σκηνοθέτη) και φυσικά από τη σαρωτική εποποιία του “There Will Be Blood” (με τον μεταλλωρύχο και τον τοπικό θρησκόληπτο ιερέα) μέχρι το “The Master” (με την πνευματική αντιπαλότητα ενός ψευδοπροφήτη αυτοβελτίωσης και του άγουρου πρωτοπαλίκαρου), η ασυμβίβαστη τόλμη των εικόνων του σκηνοθέτη είναι αδιαφιλονίκητη. Στο “Phantom Thread”, ο αμοραλισμός που σακατεύει την ψυχή του ήρωα κινηματογραφείται με εργαλείο την υψηλή ραπτική του μοντάζ. Τα κρυφά νοηματικά περάσματα είναι καλυμμένα με τα πιο ποιοτικά υφάσματα.
Ένας από τους λόγους που ο Πολ Τόμας Άντερσον βγαίνει θριαμβευτής με την 8η ταινία του, είναι ο περίτεχνα γραμμικός τρόπος με τον οποίο κατασκευάζει ένα αψεγάδιαστο μα καθόλα δυσοίωνο ψυχογράφημα αυτοκυριαρχίας και επιβολής. Ο PTA αφηγείται με αυτοσυγκράτηση μια ταινία εποχής για τον κόσμο της μόδας στο Λονδίνο της δεκαετίας του ‘50, που σε άλλα χέρια θα ήταν αφορμή για να ικανοποιήσουν τα υγρά τους όνειρα οι ενδυματολόγοι που θέλουν να βουτήξουν στους κορσέδες και τα τούλια, με «ρομαντικές» ιστορίες που πνίγονται στον ακαδημαϊσμό και ερμηνείες (βραβευμένες οι περισσότερες) που δεν μπορούν να ξεφύγουν από την «θεατρίζουσα» πόζα. Όμως ο Άντερσον αδιαφορεί για το παρασκήνιο της ακριβής κοπτοραπτικής και εστιάζει αλλού το ενδιαφέρον του. Πού ακριβώς όμως;
Ο σκηνοθέτης αναζητάει αυτό που κάνει τους ανθρώπους να ξεφορτωθούν τα βαρίδια περασμένων ζωών και να επιβληθούν στα πάθη του παρόντος. Είναι πολλές οι λεπτομέρειες που θα πρέπει να αναλογιστεί κάποιος ώστε να μπορέσει να εκτιμήσει την ταινία στην ολότητά της. Στο “Phantom Thread”, η παρακμή είναι βραδύκαυστη και προκαλείται από απραγματοποίητους πόθους και ανίκητες ανάγκες. Επιπλέον, το στυλιζάρισμα πατάει στις μύτες, σε μια ψιθυριστή, υπνωτική σχεδόν αφήγηση και σε ένα άβολο αίσθημα ιδιωτικότητας. Αυτό υπογραμμίζεται με την παρατήρηση του κάδρου, τη συνωμοτική γλώσσα του σώματος και το ηχητικό μιξάζ που συλλέγει λόγια από τα σημεία που δεν εξελίσσεται η δράση – μια τεχνική που ο Άντερσον έμαθε από τον μέντορά του, Ρόμπερτ Άλτμαν. Όλες οι πραγματικές εκρήξεις συμβαίνουν εκτός κάδρου. Η αλαζονικές συμπεριφορές και οι μικρές ψυχολογικές πτώσεις, αφήνουν μόνο απόηχους. Το ίδιο και οι ενδόμυχες σκέψεις του ήρωα. Το φιλμ είναι γεμάτο με ερωτήματα-νάρκες και ιδέες που δύσκολα αφομοιώνονται με την πρώτη θέαση. Ίσως αυτός ο υψηλός δείκτης απαιτήσεων και υπαινιγμού ιδεών να αποδειχθεί ο λόγος που η ταινία θα σκοντάψει στη συνείδηση του μέσου θεατή και της Ακαδημίας των Όσκαρ, παρά τις 6 υποψηφιότητες.
Ο κύριος Γούντκοκ ζει κάτω από την επιτήρηση της αδελφής του, είναι καταραμένος από αφόρετα υφάσματα και παλεύει με τα φαντάσματα της μνήμης, μέσα σε έναν αεροστεγώς κλεισμένο κόσμο που έφτιαξε ο ίδιος. Αυτό που αναζητάει στο πρόσωπο κάθε όμορφου μοντέλου, είναι κάτι περισσότερο από συντροφικότητα. Το ζητούμενο δεν είναι καν η εύρεση μιας Μούσας. Βλέπουμε τον περιζήτητο ράφτη να τρέχει για να γλυτώσει από τους δαίμονές της κοσμικής πραγματικότητας και η αόρατη κλωστή του τέλειου φορέματος του δείχνει τον προορισμό. Όμως αδυνατεί να ξεφύγει από το τελεσίδικο πεπρωμένο. Ο Ντάνιελ Ντέι Λούις βρίσκεται σε σπάνια ερμηνευτική κορύφωση, με τον τρόπο που κρύφτηκε ολόκληρος κάτω από το δέρμα του ήρωά του. Τι υπέροχη αυλαία σε μια τόσο αξιοθαύμαστη φιλμογραφία χωρίς «λίπος» και άστοχες επιλογές.
Το “Phantom Thread” είναι ένα κονσέρτο δωματίου με τρία έγχορδα. Μπορεί κάποιος να δει τα ψυχαναλυτικά-φροϊδικά υποστρώματα του τριγώνου χαρακτήρων. Κάποιος άλλος μπορεί να δει μια ρομαντική ιστορία (όσοι δεν βλέπουν το “Vertigo” του Χίτσκοκ ως θρίλερ αλλά ως μια ρομαντική ταινία). H τελική ενδοφλέβια ένεση του σκηνοθέτη στον ψυχαναλυτικό κορμό του σεναρίου είναι το «δείπνο αγάπης», ένα παράδοξα πορνοδιαστροφικό rosebud και ταυτόχρονα ένας συμβολισμός του αέναου βασανισμού του ήρωα που θα παραμείνει για πάντα χαμένη ψυχή, αλλά ίσως να βρήκε πια την ευτυχία και να νιώθει άνετα πια μέσα στα καλοραμμένα ρούχα του. Αν αυτός νιώθει ευτυχής όταν φτάνει μια μπουκιά πριν τον θάνατο, τότε ποιος μπορεί να τον διαψεύσει;
{youtube}psFDGJlDrAg{/youtube}
