Ο ονειροπόλος Δον Κιχώτης…

Το καλλιτεχνικό όνειρο και ταυτόχρονα το μεγαλύτερο απωθημένο του Terry Gilliam ήταν να μεταφέρει στο σινεμά τις περιπέτειες του Δον Κιχώτη. Από το 1991, αμέσως μετά την πρεμιέρα του Fisher King, ο Gilliam ετοίμαζε τη δική του εκδοχή στην ιστορία του φαντασιόπληκτου ιππότη. Η προσωπικότητα του Δον Κιχώτη συνδύαζε όλες τις εμμονές του Gilliam: το σημείο που τελειώνει η τρέλα και το σημείο που αρχίζει η λογική, το πως μπλέκεται το όνειρο μέσα στη φαντασία και το πως η παράνοια παρεισφρέει στο παραμύθι. Ο ρομαντικός ιππότης που ζει στον κόσμο των αφηγήσεων και των παραμυθιών και παλεύει για τις ιδέες του σε ένα κόσμο παραισθήσεων, με αυταπάτες σε σχέση με το ρεαλισμό του αληθινού κόσμου, αποδείχθηκε το χειρότερο inside joke για την θλιβερή τροπή που πήραν τα πράγματα. Για την ιστορία, ο Orson Welles ξεκίνησε με λιγοστά χρήματα να γυρίζει το δικό του Δον Κιχώτη το 1957 και επανέρχονταν σε αυτό σταδιακά μέχρι το τέλος της ζωής του. Ο Welles απτόητος γύριζε από μια σκηνή, όποτε μπορούσε ή όταν κατάφερνε να κλέψει κοστούμια και κάμερες από ταινίες που έπαιζε σαν ηθοποιός, για ένα διάστημα περίπου 25 χρόνων. Δυο από τους ηθοποιούς του στην πορεία, πέθαναν από γηρατειά. Ο Welles πέθανε το 1985 χωρίς να έχει προλάβει να ολοκληρώσει την ταινία που είχε την επιθυμία να είναι και η τελευταία του.

Μετά το Fisher King, χρειάστηκαν περίπου δέκα χρόνια προετοιμασίας και συνεχών αποτυχιών για να ξεκινήσει το pre-production της ταινίας του Gilliam. Πάντοτε τα γυρίσματα σταματούσαν την τελευταία στιγμή και για κάποιους λόγους η χρηματοδότηση αποσύρονταν. Το 1999 ο σκηνοθέτης αποφάσισε με τα πολλά να μεταφέρει στην Ισπανία το γύρισμα, χρησιμοποιώντας αποκλειστικά Ευρωπαϊκούς πόρους. Το σενάριο αυτή τη φορά περιείχε το εύρημα ενός σύγχρονου διαφημιστή που με μια περίεργη τροπή της τύχης γυρίζει πίσω στον 17ο αιώνα όπου και θα συναντήσει τον Δον Κιχώτη και ο γερασμένος ιππότης θα τον μπέρδευε με τον έμπιστο ακόλουθό του Σάντσο Πάντσα. Τον ήρωα που ταξιδεύει στο χρόνο θα έπαιζε ο Jonnie Depp και στον κεντρικό ρόλο του διάσημου ήρωα θα ήταν ο Jean Rochefort. Τα κακά μαντάτα όμως ήρθαν από πολύ νωρίς.

Η παραγωγή ήταν προβληματική από την πρώτη μέρα στη Μαδρίτη όπου ξεκίνησε η προετοιμασία. Τα σκηνικά κατέρρεαν, τα κοστούμια καταστρέφονταν και οι διαδικασίες καθυστερούσαν τραγικά από απρόσμενους παράγοντες. Το πρόγραμμα των ηθοποιών έμπλεκε σε σημείο που δυο βδομάδες πριν το γύρισμα δεν υπήρχε κανείς διαθέσιμος για πρόβα. Το χάος του Baron Munchausen έκανε ξανά την εμφάνισή του. Από την πρώτη κιόλας μέρα, μια σειρά από γεγονότα που οφείλονταν σε γκίνια δεν άφηναν τίποτα να πάει καλά. Νεροποντές και φυσικές καταστροφές διέλυαν το πλατό και το αποκορύφωμα της εφαρμογής του «νόμου του Μέρφι» ήρθε όταν ο πρωταγωνιστής της ταινίας μετά από πόνους, διαγνώστηκε με καρκίνο του προστάτη. Τα γυρίσματα της ταινίας κράτησαν μόλις…έξι μέρες και η παραγωγή εγκαταλείφθηκε. Όλο το σπαραξικάρδιο χρονικό της κατάρρευσης μπορεί να δει κανείς στο εξαιρετικό ντοκιμαντέρ Lost In La Mancha (2002) που φαίνεται με σχεδόν ανατριχιαστικό τρόπο όλη η καταστροφή.

Δέκα χρόνια μετά και ύστερα από μια μακροχρόνια μάχη να ξαναπάρει τα δικαιώματα του σεναρίου, ο Gilliam έκανε μια νέα απόπειρα να δώσει ζωή στο όνειρό του. Βρήκε νέο χρηματοδότη και προχώρησε στην προετοιμασία της παραγωγής δίνοντας το ρόλο του ιππότη στον Robert Duvall και τον ρόλο του (κατά λάθος) Σάντσο Πάντσα στον Ewan McGregor. Λίγο πριν το ξεκίνημα του pre-production και ενώ όλα έδειχναν ελπιδοφόρα. Ήταν όμως η εποχή που η Warner Bros μετά την επιτυχία του Sherlock Holmes άρχισε να ψάχνει κι άλλα ανάλογα project με «παλιό» υλικό και ανακοίνωσε ότι ξεκινάει τη δική της μεγαλοπρεπή παραγωγή του Δον Κιχώτη που θα είναι πιθανότατα μια τρισδιάστατη ψυχαγωγική περιπέτεια για όλη την οικογένεια στο πνεύμα των «Πειρατών της Καραϊβικής». Η εταιρεία παραγωγής πίσω από τη ταινία του Gilliam θεώρησε ότι το μικρό τους σχέδιο θα συνθλιβεί κάτω από το big budget και επικών διαστάσεων καλοκαιρινό blockbuster που ετοιμάζεται και απέσυρε το ενδιαφέρον της. Η ειρωνεία είναι πως το δαπανηρό Χολιγουντιανό σχέδιο δεν προχώρησε ποτέ, αλλά ήταν ήδη αργά για την ταινία του Gilliam.

Μια νέα φιλόδοξη προσπάθεια του Terry Gilliam περιλάμβανε τον John Hurt στον κεντρικό ρόλο και τον Jack O’Connell στο πλευρό του ως Sancho Panza. Δυστυχώς ο Hurt διαγνώστηκε με καρκίνο στο πάγκρεας και η παραγωγή για άλλη μια φορά πάγωσε. Χρόνια δικαστικών διαμαχών για τα χαμένα δικαιώματα και επίπονες διαπραγματεύσεις για την χρηματοδότηση του σεναρίου έπεσαν στο κενό.

Φέτος όμως, όπως ανακοινώθηκε στο φετινό φεστιβάλ Καννών, ο Terry Gilliam είναι πιο έτοιμος από ποτέ να γυρίσει το The Man Who Killed Don Quixote. Αυτή τη φορά ο ονειροπόλος δημιουργός φαίνεται να κλείδωσε στο επιθυμητό cast με τον Adam Driver ως πρωταγωνιστή και τον παλιό του γνώριμο, τον Michael Palin της συμμορίας των Monty Python στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Έπειτα από τόσες άκαρπες προσπάθειες για την εύρεση του ιδανικού Δον Κιχώτη, η απάντηση ήταν μπροστά στα μάτια του Gilliam όλα αυτά τα χρόνια. Αυτή θα είναι η 5η συνεργασία του Palin με τον Gilliam, ακριβώς σαράντα χρόνια μετά το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Terry, το Jabberwocky (1977). Επιπλέον αυτή υπολογίζεται ως η 8η επίσημη προσπάθεια του Gilliam να πραγματοποιήσει ένα ατίθασο σχέδιο ζωής. Ο Adam Driver φέτος εμφανίζεται στην ταινία Paterson του Jim Jarmush και το πολυαναμενόμενο Silence του Martin Scorsese και πρόκειται αναμφίβολα για τον πιο φορμαρισμένο και περιζήτητο ηθοποιό της γενιάς του, ο οποίος δείχνει να διακατέχεται και από «καλό γούστο» - πράγμα που σπανίζει στους ηθοποιούς γενικότερα. Η όμορφη Olga Kurylenko πλαισιώνει το cast και ο συνθέτης Alberto Iglesias (“Tinker Tailor Soldier Spy,” “The Skin I Live In“) ήδη ανέλαβε το μουσικό score σε μια παραγωγή που χρηματοδοτεί το Amazon Studios που ανέρχεται γύρω στο 17 εκατομμύρια.

Στη νέα εκδοχή της ιστορίας, ο Adam Driver υποδύεται τον Toby, έναν σκηνοθέτη τηλεοπτικών διαφημιστικών που εσφαλμένα περνιέται για τον Sancho Panza από έναν ημίτρελο παλαίμαχο ηθοποιό. Φθάνεται πως ένα φιλμάκι για τον Δον Κιχώτη που είχε σκηνοθετήσει είχε στοιχειώσει ερήμην του τις ζωές των ανθρώπων που συμμετείχαν σε αυτό. Σύμφωνα με τον Gilliam η ταινία με το πέρασμα του χρόνου γίνεται όλο και πιο αυτοβιογραφική και επικεντρώνεται στο σινεμά το ίδιο και τις εμμονές που αφήνει σε όσους ζουν γι’ αυτό και τις συνέπειες στην πνευματική τους ισορροπία. Ο 73χρονος Michael Palin μοιάζει η πιο σίγουρη επιλογή για τον Gilliam, ο οποίος δήλωσε σχετικά: «Θέλω να βγάλω τον Δον Κιχώτη από τη ζωή μου για να συνεχίσω την υπόλοιπη ζωή μου».

Τα γυρίσματα ξεκινούν τον Σεπτέμβρη. Fingers Crossed!