Στα παρασκήνια του Rockwave Festival 2004 καθόταν ήρεμος (βλ. tranquil) ο Mikael Stanne των Σουηδών πρωτοπόρων του μελωδικού death metal, Dark Tranquillity. Ξαφνικά, αντίκρισε τον συντάκτη του avopolis.metal και μετετράπη σε χειμαρρώδη συνομιλητή, με ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες απόψεις και ορθολογιστικό τρόπο σκέψης. Η συζήτησε ξεκίνησε από την πρόσφατη κυκλοφορία ‘Exposures – In Retrospect And Denial’ και κινήθηκε σε διάφορα μήκη και πλάτη…


Η πρώτη μου ερώτηση είναι αν ξεκινήσατε κάποιου είδους περιοδεία ή απλά παίζεται σε festivals…

Απλά μόνο festivals…

Και από τι σας διακόπτουμε λοιπόν για να έρθετε εδώ;

Από τίποτα. Αυτό που συμβαίνει είναι τέλειο. Ξεκινήσαμε να δουλεύουμε στο νέο δίσκο στα τέλη του περασμένου Φεβρουαρίου, και τώρα κάνουμε απλά προώθηση…

(διακόπτοντας)Δηλαδή είναι έτοιμο; Και από πλευράς mastering κλπ;

Ναι έτοιμο είναι γενικά. Εντάξει, υπάρχει ακόμα το mastering και όλα αυτά που πρέπει να γίνουν με το artwork.

Και πότε περιμένετε να κυκλοφορήσει;

Δε ξέρουμε. Δουλεύουμε πάνω σε αυτό. Δε ξέρω. Μάλλον τέλη του χειμώνα, κάπου αρχές Ιανουαρίου, κάτι τέτοιο. Θα δούμε. Αλλά τώρα, όπως είπα, απλά προωθούμε το “…exposures” album και παίζουμε σε festivals.

Σχετικά με αυτό τον δίσκο, είχατε καθόλου προβλήματα με τη Osmose (σ.σ. παλιά τους δισκογραφική) και το παλιό ακυκλοφόρητο υλικό; Ακούστηκαν κάτι φήμες…

Όχι, γιατί εκείνη την εποχή δεν ηχογραφούσαμε επιπλέον κομμάτια, εκτός από διασκευές, οπότε στην ουσία δεν υπήρχε τίποτα ακυκλοφόρητο στα χέρια της Osmose. Άρα αυτό δεν ήταν πρόβλημα. Αλλά το θέμα είναι…η ιδέα ήρθε από το πολύ κόσμο που μας ρωτούσε μετά από τόσα χρόνια «πως βρίσκεις το πρώτο demo», «πως βρίσκεις το πρώτο EP» και όλα αυτά τα πράγματα για το οποία ο κόσμος πληρώνει απαράδεκτα ποσά στο ebay προσπαθώντας να τα πάρουν. Και έτσι το σκεφτόμασταν για χρόνια, να τα δώσουμε όλα αυτά, να τα ξεφορτωθούμε κατά κάποιον τρόπο, να τα βγάλουμε εκεί έξω, ώστε κανείς να μην μας τα ζητάει πλέον απευθείας. Είναι και ενδιαφέρον και για εκείνους που τα είχαν όλα έτσι και αλλιώς. Οπότε ρίξαμε την ιδέα στη δισκογραφική εταιρεία και είπαν «ναι, οπωσδήποτε, ας το κάνουμε». Και νιώσαμε ότι είχαμε τόσο πολύ υλικό ώστε θα έβγαινε ένα πολύ μακρύ album. Και μετά θέλανε (σ.σ. η δισκογραφική) να κυκλοφορήσουν ένα ζωντανό δίσκο από το DVD (σ.σ.’Live Damage’) αλλά είπαμε «όχι, ας βάλουμε κάτι μαζί με τα παλιά», οπότε αυτή είναι η ιδέα από πίσω. Σίγουρα δεν είναι ένας “best of” δίσκος, σίγουρα δεν είναι σαν μια εισαγωγή στην μπάντα, είναι για τον κόσμο που ήδη έχει τα πάντα.

Ανάφερες και το DVD, το έχω και το θεωρώ πολύ καλό, αλλά τουλάχιστον στην δική μου περίπτωση, ο ήχος έρχεται πρώτα από την εικόνα. Στην αρχή πίστεψα ότι έχει να κάνει κάτι με τις ζώνες. Γιατί δεν διαχωρίζετε τις PAL από τις NTSC εκδόσεις;

Αυτό είναι πάντα το πρόβλημα. Έχει να κάνει με την εταιρεία παραγωγής που μπορούσε να κάνει μόνο μια multiregional έκδοση. Πραγματικά το μισήσαμε, και εγώ πάντα αγόραζα import DVD’s (σ.σ. ανεπίσημες εισαγωγές από χώρες όπως η Ολλανδία) και είχα αυτό το πρόβλημα πάντα. Σε μερικούς δουλεύει τέλεια, σε άλλους δημιουργεί προβλήματα. Συνήθως στην Αμερική τα πράγματα είναι εντάξει, αλλά στην Ευρώπη είναι μια άλλη ιστορία. Ξέρεις, ελπίζω ότι θα βγάλουν μια διαφορετική έκδοση αλλά πραγματικά δεν ξέρω. Αυτή ήταν η πρόθεσή τους όταν όλοι παραπονέθηκαν. Υπήρχε κόσμος που αντέδρασε έντονα και εγώ είχα στενοχωρηθεί. Ξέρεις, είμαι μεγάλος οπαδός των DVD’s από δω και εκεί, και το θέμα με πείραξε γιατί ξέρω τι συνέβαινε, ήμουν πολύ λυπημένος. Ο κόσμος έχει ακόμα προβλήματα, αν και αν είσαι μέσα σε αυτά τα τεχνικά, μπορείς βασικά να το φτιάξεις και μόνος σου.

Οι μουσικοί γενικότερα, ξεμένουν από έμπνευση; Οι Dark Tranquillity πάντα παρουσιάζουν κάτι καινούργιο, αλλά αυτό πόσο μπορεί να κρατήσει;

Ξέρεις ότι μας παίρνει αρκετό καιρό να γράψουμε δίσκους. Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι μετά από κάθε δίσκο, ας πούμε τώρα τελειώσαμε ένα δίσκο και βγήκαμε σε περιοδεία και όταν ο δίσκος βγει φεύγουμε σε μεγάλη περιοδεία. Μετά αρχίζεις και σκέφτεσαι για πράγματα, σκεφτόμαστε για τα κομμάτια που έχουμε και τα πράγματα που κάνουμε ζωντανά και αναρωτιόμαστε για το τι θα προκύψει αργότερα. Οπότε συνήθως όταν αποφασίσουμε να πούμε «ας αρχίσουμε να γράφουμε καινούργια πράγματα», προσπαθούμε να ξεχάσουμε ό,τι έχουμε κάνει προηγουμένως και να ξεκινήσουμε εντελώς φρέσκοι και μετά βλέπουμε τι συμβαίνει. Το ξεκινάμε το όλο πράγμα θέλοντας να εμπνεύσουμε ο ένας τον άλλο. Μετά ο καθένας μας προχωράει για 1-2 βδομάδες και γράφει πράγματα και τα ανταλλάσσουμε μεταξύ μας μέσω e-mails λέγοντας «αυτό είναι καλό, αυτό είναι κακό, αυτό είναι χάλια, αυτό είναι υπέροχο» και μετά συναντιόμαστε όλοι μαζί και προβάρουμε κάθε μέρα για μερικούς μήνες. Έπειτα γυρνάμε σπίτια μας και αρχίζουμε να κοιτάμε τι έχουμε κάνει, για να ξαναβρεθούμε και να προβάρουμε για 1-2 μήνες πριν αρχίσουμε να ηχογραφούμε. Οπότε πιστεύω ότι παίρνει πολύ καιρό, επειδή όλοι είναι τόσο αναμεμιγμένοι στην συνθετική διαδικασία, όλοι έχουν δικαίωμα λόγου, όλα είναι τόσο δημοκρατικά…παίρνει πολύ χρόνο. Άλλα πάλι όλοι έχουν βρει νέες ιδέες προς τις οποίες μπορούμε να κατευθυνθούμε. Ο καθένας λέει την δική του εκδοχή, οπότε συνεργαζόμαστε σαν δημοκρατία και βρίσκουμε την κατάλληλη πορεία. Με αυτό που βγαίνει, όλοι μας είμαστε ευχαριστημένοι…

Είναι ένας υγιής τρόπος για να λειτουργεί μια μπάντα…

Ναι, είναι υγιής και χρονοβόρος. Εννοώ, ok, βγάζουμε δίσκο, cool, κάνουμε περιοδεία, cool, ο κόσμος το εκτιμάει, excellent, βγάζουμε κάποια χρήματα, excellent, αλλά όλα αυτά είναι απλά bonus. Το καλύτερο σημείο είναι το γράψιμο, το να δημιουργείς ένα συναίσθημα το να λες «ουάου, αυτό είναι φανταστικό, δεν έχουμε γράψει τέτοιο κομμάτι ξανά, ηχεί υπέροχα», αυτό είναι πραγματικά το πιο σημαντικό πράγμα.

Έχετε σκεφτεί ποτέ να κάνετε κάτι διαφορετικό, να μην είστε απλά «η καλύτερη σουηδική death metal μπάντα», ένα concept album, ή κάτι με ορχήστρα για παράδειγμα;

Θα θέλαμε να συζητήσουμε για κάτι τέτοιο, αλλά δε ξέρω μήπως καταντήσει κάπως περίεργη η φάση. Βλέπεις, ας πούμε ότι έχω την πιο περίεργη ιδέα, μια ιδέα για μια progressive rock opera, και κάποιος άλλος στη μπάντα έχει μια ιδέα για ένα punk album . Δουλεύουμε μαζί, τα πράγματα περνάνε μέσα από φίλτρο και το αποτέλεσμα έχει κομμάτια από την ιδέα μου και από την ιδέα του και από την τάδε ιδέα και από την δείνα ιδέα και στο τέλος καταλήγει να είναι υλικό των Dark Tranquillity έτσι και αλλιώς. Είμαστε πολύ διαφορετικοί τύποι στην μπάντα και να βρισκόμαστε και να αποφασίζουμε ομόφωνα σε κάτι είναι πολύ σπάνιο και ειδικό. Φυσικά θα ήταν καλό να κάνουμε κάτι παράξενο και εντελώς διαφορετικό από αυτό που θα περιμέναμε. Αυτά που μας τραβάνε είναι τα κομμάτια που ακούγονται πολύ φρέσκα και παράξενα σε εμάς τους ίδιους και μας κάνουν να λέμε «ουάου, δεν το έχουμε ξανακάνει κάτι τέτοιο». Αυτά που μας κάνουν να αισθανόμαστε υπέροχα για το σημείο που βρισκόμαστε. Το αφήνουμε σε άλλες νέες μπάντες να εφαρμόσουν ό,τι τρελή ιδέα έχουν για concept albums και όλα αυτά.

Γιατί τώρα τελευταία το λεγόμενο NWOSDM έχει μεγάλη επιτυχία και ταυτόχρονα βγαίνουν τόσες νέες μπάντες από τη Σουηδία;

Είναι όντως πολλές μπάντες και συνήθως υψηλής ποιότητας. Κάποιοι γράφουν καλύτερα κομμάτια από άλλους, αλλά εφ’όσον η ποιότητα είναι καλή, δεν υπάρχει πρόβλημα. Και πιστεύω ότι το death metal και γενικότερα η ακραία μουσική είναι περισσότερο αποδεκτή στις μέρες μας και οφείλεται στη σκηνή που μεγαλώνει αλλά και που εισάγει και περισσότερη μελωδία και συναίσθημα απ’ότι το grindcore και τα λοιπά. Μπορεί να είναι και αυτό. Δε ξέρω. Όταν εμείς ξεκινήσαμε κανείς δεν καταλάβαινε τι κάναμε. Αισθανόμαστε υπέροχα. Εμείς το κάνουμε από το 1989 και ακόμα νιώθουμε τέλεια. Νιώθουμε φρέσκοι και γεμάτοι έμπνευση. Αυτό είναι που έχει σημασία.

Αυτή η τάση έχει δημιουργήσει όμως και το american-swedo-medolic-nu-metal με μπάντες όπως οι Chimaira και οι Killswitch Engage…

Κοίτα, μερικά από αυτά είναι πολύ καλά και μου αρέσουν. Οι Killswitch Engage για παράδειγμα τραβάνε τη προσοχή μου.

Ναι αλλά όλοι αυτοί ουσιαστικά βασίζονται πάνω σας.

Ναι, φυσικά, γιατί όλοι στη μουσική έχουν τις επιρροές τους. Χαίρομαι που επηρεάζουμε μουσικά άλλα σχήματα. Όταν ξεκινήσαμε εμείς, επηρεαστήκαμε από τους Γερμανούς, από το γερμανικό στυλ του thrash και του speed metal. Αυτό ήταν σημαντικό εκείνη την εποχή. Μας άρεσαν όλα αυτά. Εμένα μου άρεσε ό,τι έβγαινε τη περίοδο 83-87 από την Γερμανία, τα λάτρευα, είχα τα πάντα. Ξέρεις και από τύπους όπως ο Kai Hansen. Ξέρεις τον Kai Hansen. Οπότε επηρεαστήκαμε από γερμανικό speed metal και thrash και αμερικάνικο thrash και death metal. Τώρα έχει αλλάξει το σκηνικό και αμερικάνικες μπάντες επηρεάζονται από σουηδικές. Έτσι είναι η ζωή. Δεν με απασχολεί και τόσο. Ακούς αυτά που θέλεις να ακούς. Φυσικά είναι μεγάλο κομπλιμέντο, μας τιμάει να επηρεάζονται κάποιοι από τη μουσική μας.

Μπορείς να μου δώσεις μερικά στοιχεία για το νέο σας δίσκο; Μόνο ένα νέο κομμάτι παίξατε πριν λίγο.

Πιο τεχνικό, πιο μπερδεμένο, πιο θυμωμένο και πιο γρήγορο. Πολύ πιο γρήγορο. Ξέρεις τι γίνεται με όλα αυτά τα festivals, πολλά από τα οποία δε ξέρουμε και σε άλλα μας λένε «παίζετε 1μιση ώρα», οπότε είναι τέλεια, ενώ σε άλλα μας περιορίζουν σε 30 λεπτά, οπότε δε μπορείς να παίξεις ό,τι θέλεις. Βασικά θα επιστρέψουμε. Μιλήσαμε σε αυτόν τον promoter εδώ, και γυρίσουμε αρκετά σύντομα, οπότε ελπίζω να παίξουμε αυτά που θέλουμε.

Πόσο σύντομα εννοείς; Για την περιοδεία του επερχόμενου δίσκου;

Όχι, πολύ πιθανόν και πριν από αυτήν.