Οι FF.C είναι αδιαμφισβήτητα ένα εκ των κορυφαίων εγχώριων hip hop groups. Για την ακρίβεια, υπήρξανε το πρώτο hip hop σχήμα στην Ελλάδα, λαμβάνοντας σάρκα και οστά ήδη από το 1987. Αν κρίνω από τα δεδομένα της εποχής, ένα ξενόφερτο ιδίωμα σαν αυτό της rap/hiphop είχε λίγες πιθανότητες να έχει απήχηση στις ιδιαιτερότητες του Έλληνα ακροατή. Αν κρίνω με τα σημερινά δεδομένα, ένας μεγάλος βαθμός διάδοσης του είδους οφείλεται (και) σε αυτούς. Αν κρίνω, τέλος, μένοντας στα στενά όρια του hip hop, τα πέντε χρόνια δισκογραφικής τους απουσίας κάνουν ιδιαίτερη αίσθηση στους κόλπους των ακροατών του είδους και ο MC-frontman τους Kώστας Κουρμένταλας («Ρυθμοδαμαστής») αποτελεί το (ίσως αξεπέραστο) πρότυπο για κάθε νέο δημιουργό που καταπιάνεται με το hip hop.
 
Το σχήμα με τον τίτλο FF.C (και όχι F.F.C. όπως συχνά βλέπω να γράφεται λανθασμένα), που σε ελεύθερη απόδοση στα Ελληνικά, σημαίνει «Οχυρωμένη Αντίληψη», ξεχώρισε για πολλούς λόγους. Καταρχάς, μουσικά, καθιέρωσε σε μεγάλο βαθμό τον δικό του ξεχωριστό ήχο και αισθητική. Ήχο που είχε κατορθώσει να αφομοιώσει τo σύνολο του καλού ξένου hip hop των δεκαετιών του 1980 καθώς και των πρώιμων 1990s. O παραγωγός και ενορχηστρωτής Δημήτρης Πετσούκης («Σκηνοθέτης») κατάφερε να συνδυάσει εύστοχα σκοτεινές μελωδίες, καλοδουλεμένα samples και την αίσθηση της κλασικής μουσικής η οποία τόσο στοίχειωνε τη δουλειά αμερικανικών σχημάτων όπως οι Cypress Hill, που αποτέλεσαν τη βασική του μουσική επιρροή. Παράλληλα, η ζωντανή ενορχήστρωση – μπάσο, κιθάρα, πλήκτρα, ακόμα και τουμπερλέκι! – προσέδιδε στον ήχο των FF.C μια ζεστασιά και μια «ελληνικότητα» η οποία πέρναγε όμως μέσα από τα μουσικά φίλτρα της reggae, του dub ή του dancehall. Oι FF.C από το κακό πρώτο άλμπουμ Σκληροί Καιροί (καλώς ή κακώς από τις πρώτες ελληνικές ανεξάρτητες hip hop κυκλοφορίες σε βινύλιο, μακριά από την κακή σημερινή πραγματικότητα του mp3) πέρασαν στο πρωτόλειο Σ’ Άλλη Διάσταση το 1997 και στο πολύ καλό Η Απειλή έναν χρόνο αργότερα – αμφότερα «κλασικά» στους κόλπους της ελληνικής hip hop δισκογραφίας. Στις δουλειές αυτές (όπου τη γραφή των στίχων μοιράστηκαν ο Κουρμένταλας με τον Πετσούκη) ο «Ρυθμοδαμαστής» ανέδειξε ένα μεγάλο ταλέντο. Φωνή και χροιά έντονα ερμηνευτικές και ένα ταλέντο στο rapping ισάξιο καλλιτεχνών του εξωτερικού με μια ιδιαίτερη κλίση στον τρόπο εκφοράς των εκπροσώπων reggae/dub soundsystems.
 
Ακούγοντας το σύνολο της δισκογραφίας των FF.C (πέραν της προσωπικής αναπόλησης για το πόσο γρήγορα πέρασε μια και πλέον δεκαετία στη δική μου ζωή) μπορώ με σιγουριά να επιλέξω ως τον ωραιότερο (και κατεξοχήν αντιπροσωπευτικό) τους δίσκο το Οχυρωμένη Αντίληψη του 2000. Ολοκληρωμένος από όλες τις απόψεις μουσικά και στιχουργικά σε σχέση με τα προηγούμενα τρία άλμπουμ και σαφώς λιγότερο προσωπικός από τον επόμενο (Υπ’ Όψιν). Oι FF.C δεν χρειάστηκαν ποτέ να βρίσουν για να ακουστούν ή να αναφερθούν σε ανύπαρκτα περιστατικά βίας και μιζέριας. Ράπαραν για τα βιώματά τους, τον απόηχο αλλά και τη τρέχουσα επικαιρότητα της γενιάς τους. Έθιξαν κοινωνικά προβλήματα, ενώ η ιδιαίτερη προσωπικότητα του Κώστα Κουρμένταλα ανέδειξε ευαίσθητες χορδές της ανθρώπινης ύπαρξης όπως η πικρία και απογοήτευση από τη ζωή που περνά χωρίς να ικανοποιεί, τη μοναξιά ή την ανθρώπινη αποξένωση. Σε αυτή μάλιστα τη δουλειά η μουσική ποικιλομορφία (από το κλασικό breakbeat στο “Βαρέθηκα” μέχρι τη reggae/dub χροιά στο “Μια Διαπίστωση”) άγγιξε μια χρυσή τομή ανάμεσα στο «καλοδουλεμένο» και στο «έξυπνο» από σκοπιά δημιουργικότητας. Κλασικές ενορχηστρώσεις και βαριές μπασογραμμές εναλλάσονται με lo-fi συνθέσεις (όπως το “Είσαι Ακόμη Εδώ”, αφιερωμένο από τον Κουρμένταλα στη μακαρίτισσα μητέρα του) και καλά samples. Παράλληλα, ο «Ρυθμοδαμαστής» δημιουργεί με τον στίχο του εικόνες οι οποίες έρχονται να συνοψίσουν την απογοήτευση από την τροπή του hip hop στην Ελλάδα με τρόπο άμεσο, χωρίς τη χαρακτηριστική «αηδία» που συναντά κανείς στις επόμενες (και σαφώς υποδεέστερες) δουλειές τους. Στίχοι βγαλμένοι από καρδιάς που μιλάνε για την καθημερινότητα, είτε αυτό είναι μια στρατιωτική θητεία είτε η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου. Ακόμη και το εξώφυλλο του «Οχυρωμένη Αντίληψη» έρχεται να συνοψίσει μια αισθητική που δεν διαθέτει διαθέσεις για κανενός είδους έκπτωση.
 
Δυστυχώς, το γεγονός ότι στο ελληνικό hip hop σήμερα βγαίνουν δουλειές οι οποίες δεν αγγίζουν την ποιότητα των FF.C, από μουσικής και στιχουργικής πλευράς, κάνει μόνο ένα συμπέρασμα 100% ασφαλές: Ότι το είδος έχει ακόμη πολύ μεγάλο δρόμο προς την πλήρη καταξίωσή του στις συνειδήσεις των ακροατών, ανεξαρτήτως μουσικής φόρμας ή είδους που προτιμούν.