Ειδικά αν επί σειρά ετών έχουν δώσει σάρκα και οστά σε έναν – κυριολεκτικά – Θεό, όπως έκανε ο Κρις Χέμσγουορθ ο οποίος ενσάρκωσε τον θεό του κεραυνού Θωρ για το Marvel Cinematic Universe από το 2011 έως το 2022.
Τα αναπάντεχα νέα
Σε καθένα από τα έξι επεισόδια της σειράς ντοκιμαντέρ Limitless (στα ελληνικά «Χωρίς Όριο»), ο Κρις Χέμσγουορθ εφορμά σε ακραία δύσκολες δοκιμασίες (πάντα με τη βοήθεια παγκοσμίως αναγνωρισμένων ειδικών) ώστε να σπρώξει το σώμα του στα όρια και να ανακαλύψει πώς μπορεί κανείς να επιμηκύνει τη διάρκεια της ζωής του να βελτιώσει την ποιότητά της. Η μίνι σειρά απέσπασε διθυραμβικές κριτικές από κοινό και κριτικούς αλλά επεφύλασσε και μια μεγάλη έκπληξη για όλους.
Τα αποτελέσματα των εξετάσεων που ζήτησε η ιατρική ομάδα της παραγωγής κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, έδειξαν ότι ο Κρις Χέμσγουορθ έχει δύο αντίγραφα του γονιδίου APOE4 που είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της νόσου του Αλτσχάιμερ σε κάποιο στάδιο της ζωής του. Η κάμερα έχει καταγράψει την αντίδραση του ηθοποιού τη στιγμή που του ανακοινώνουν τα αποτελέσματα. Ο ηθοποιός κρατά την ψυχραιμία του, δίνει στον εαυτό του χρόνο να επεξεργαστεί τα νέα και κάνει ερωτήσεις, όπως «Τι ακριβώς σημαίνει αυτό;», «Πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος;» ενώ ακούει συγκρατημένα ότι εξ αιτίας του σπάνιου γενετικού του συνδυασμού η πιθανότητα να εκδηλώσει Αλτσχάιμερ είναι 8 έως 10 φορές μεγαλύτερη από τον γενικό πληθυσμό. Στο επόμενο πλάνο, κοιτάζει την κάμερα και λέει, «Δεν ξέρω. Πάντα σκέφτεσαι ότι θα ζήσεις για πάντα, ειδικά όταν είσαι νέος».
Φυσικά η γενετική προδιάθεση και η διάγνωση είναι δύο πολύ διαφορετικά πράγματα. Όσον αφορά τις πιθανότητες να νοσήσει κανείς από μια συγκεκριμένη ασθένεια, η έννοια της προδιάθεσης σημαίνει ακριβώς αυτό, ότι ναι μεν είναι πιο πιθανό αλλά δεν είναι βέβαιο. Η ύπαρξη δύο γονιδίων APOE4 δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ο φορέας τους θα εμφανίσει τη νόσο Αλτσχάιμερ κάποια στιγμή στη ζωή του όπως, αντίστοιχα, δεν σημαίνει ότι κάποιος που δεν έχει τα ύποπτα γονίδια δεν διατρέχει κανέναν κίνδυνο να νοσήσει.
Όμως η γνώση είναι δύναμη. Ο ίδιος ο Κρις Χέμσγουορθ έβαλε τέλος στις συζητήσεις που ακολούθησαν για το αν θα ήταν καλύτερα η επίμαχη σκηνή να κοπεί εξ ολοκλήρου από τη σειρά. Παρότι στην αντίδρασή του δεν μπορεί να κρύψει το σοκ και τον προβληματισμό του για τα αναπάντεχα νέα, θεώρησε ότι η προσωπική του ιστορία μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο για την ενημέρωση του κοινού σχετικά με τη νόσο Αλτσχάιμερ, τις εξετάσεις που εντοπίζουν τα γονίδια και την πρόληψη.
Κι αυτό τον έστειλε στην επόμενη φάση της ζωής του. Στόχος του ηθοποιού έγινε να προσεγγίσει το Αλτσχάιμερ σαν ακόμα ένα θέμα για το οποίο πρέπει να μάθει όσα περισσότερα μπορεί για να κάνει ό,τι περνά από το χέρι του στο κομμάτι της πρόληψης. Όπως κάποιος μαθαίνει τι προμήθειες πρέπει να κάνει για να περάσει μερικές ημέρες στο βουνό ή τις πληροφορίες που χρειάζεται για τα μπόνους των καζίνο πριν δοκιμάσει την τύχη του, έτσι και ο Κρις Χέμσγουορθ αποφάσισε να ενημερωθεί από τους κορυφαίους του κλάδου και να κάνει τις απαραίτητες αλλαγές στην καθημερινότητά του, τη διατροφή και το πρόγραμμα άσκησης που ακολουθεί προκειμένου να βελτιστοποιήσει τις πιθανότητές του.
Τι ακριβώς είναι η νόσος Αλτσχάιμερ;
Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι η πιο συχνή μορφή άνοιας και θεωρείται ότι η εξάπλωσή της θα λάβει διαστάσεις πανδημίας τον 21ο αιώνα. Αν λάβουμε υπόψη ότι κάθε ασθενής χρειάζεται 2-3 φροντιστές, τότε μόνο στην Ελλάδα το Αλτσχάιμερ επηρεάζει άμεσα ή έμμεσα τη ζωή 1,5 εκατομμυρίων ανθρώπων.
Πρόκειται για μια χρόνια νευροεκφυλιστική νόσο που δεν είναι θεραπεύσιμη, με κυριότερο γνώρισμα τη διαταραχή/απώλεια της μνήμης. Παράγοντες κινδύνου που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισής της είναι η κληρονομικότητα, η προχωρημένη ηλικία, τα καρδιολογικά νοσήματα, η υπέρταση και παθήσεις όπως ο διαβήτης.
Τι μπορούμε να κάνουμε στο κομμάτι της πρόληψης;
Η νόσος Αλτσχάιμερ οφείλεται σε έναν συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντικών λόγων στους οποίους περιλαμβάνεται και ο τρόπος ζωής μας. Όπως συμβαίνει συνήθως στο κομμάτι της πρόληψης, το τρίπτυχο ύπνος – διατροφή – άσκηση είναι και σε αυτή την περίπτωση το ιερό δισκοπότηρο.
Ύπνος: είναι η αρχή και το τέλος κάθε κουβέντας που περιστρέφεται γύρω από την υγεία. Χωρίς ποιοτικό και επαρκή ύπνο το σώμα και ο εγκέφαλος δεν μπορούν να χαλαρώσουν και οι συνέπειες είναι πολύ σοβαρές για την υγεία και την καθημερινότητα του ατόμου. Βάλτε στόχο να κοιμάστε την ίδια ώρα κάθε βράδυ και να ξυπνάτε την ίδια ώρα κάθε πρωί. Για ακόμα πιο ποιοτικό ύπνο, κρατήστε τις ηλεκτρονικές συσκευές έξω από την κρεβατοκάμαρα και αποφύγετε τη χρήση τους για τουλάχιστον μισή ώρα πριν πέσετε στο κρεβάτι.
Διατροφή: η ισορροπημένη διατροφή διαδραματίζει τεράστιο ρόλο για την εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού μας. Οι τροφές που είναι πλούσιες σε λιπαρά ω3, όπως ο σολομός και τα καρύδια, κάνουν καλό στον εγκέφαλο ενώ οι βασικές αρχές της μεσογειακής διατροφής – πολλά φρούτα και λαχανικά, ελαιόλαδο αντί άλλων λιπαρών ουσιών και μικρή κατανάλωση κόκκινου κρέατος – θωρακίζουν την υγεία και μας προφυλάσσουν από τα χειρότερα.
Άσκηση: η συστηματική άσκηση μερικές φορές την εβδομάδα ενισχύει τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο και τον θωρακίζει από παθήσεις που συνδέονται με τα προβλήματα μνήμης. Ο Κρις Χέμσγουορθ, για παράδειγμα, δίνει πλέον πρωτίστως έμφαση στο cardio που βελτιώνει την υγεία του εγκεφάλου και δευτερευόντως στα βάρη.
