Και κάπως έτσι έφτασε και για εμάς στο Avopolis αυτή η ώρα, η ώρα που οι "μουσικογράφοι" ανά τον κόσμο μαζεύουν τους δίσκους που ξεχώρισαν μέσα σε δώδεκα μήνες, σβήνουν και γράφουν και πόντο πόντο βγάζουν το δικό τους top για τη δισκογραφική χρονιά που φεύγει. Για το 2021 -μια χρονιά μεταβατική και περίεργη από πολλές απόψεις - το έργο της δισκογραφικής αποτίμησης της χρονιάς ξεκίνησε από πολλούς μουδιασμένα και χωρίς τον ενθουσιασμό περασμένων ετών.
Παρόλα αυτά στην περίφημη "λίστα της χρονιάς" υπάρχουν πολλοί λόγοι που μας κάνουν να νιώθουμε πολύ καλά με τη μουσική που κρατάμε από το 2021. Μια ξεκάθαρη νικητήρια τριάδα -με διαφορά- που εκπροσωπεί χαρακτηριστικά τρεις διαφορετικές πλευρές του μουσικού momentum της χρονιάς, ένας σύγχρονος, νέος γύρος British Invasion, που ορίζει με αυτοπεποίθηση και μεγάλο ενδιαφέρον τον νέο κιθαριστικό ήχο της post - Brexit εποχής, μια μεγάλη επιστροφή της jazz από δέκα μεριές, οι νέες rap κορυφές που πια κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει, διαχρονικές αξίες, άγνωστα διαμάντια και μικρά καθημερινά θαύματα που δεν συμβαίνουν κάθε μέρα.
Γιατί σε μια χρονιά που δεν ευνοεί προγνωστικά και προβλέψεις και που τα περισσότερα μεγάλα μουσικά φαβορί της διακινδύνευσαν τον χαρακτηρισμό της ως "μέτριας", ήταν ακριβώς η σωστή στιγμή για να κοιτάξουμε και να βρούμε τον χρυσό εκεί που δεν λάμπει φωνασκώντας αλλά φωτίζει διακριτικά τη μουσική του σήμερα και του αύριο.
30. Mastodon - Hushed and Grim (Reprise Records)
Οι Mastodon επιλέγουν να κυκλοφορήσουν ένα διπλό album προσπαθώντας να σπρώξουν τους εαυτούς τους και κυρίως την δημιουργικότητα τους στα όρια. Προφανώς και πέτυχαν να μην απογοητεύσουν, όμως τελικά φαίνεται ότι κέρδισαν και το τριπλό στοίχημα της εξέλιξης, ποιότητας και ποσότητας.
29. Embryo - Auf Auf (Madlib Invazion)
Χάρη στη δεξιοτεχνία και τη φαντασία των μουσικών η τζαζ και ροκ παράδοση αλληλεπιδρά με αυτήν της Ανατολής, της Μεσογείου και της Βόρειας Αφρικής, καθώς οι πλούσιες και συχνά γλυκές μελωδίες εναλλάσσονται με krautrock, ακόμα και free jazz ξεσπάσματα. Ο ήχος των νέων Embryo διακρίνεται από ελεύθερη έκφραση και περιπέτεια, αλλά και από πνευματικότητα και εσωτερικότητα. [...] Όπως σημειώνεται στην κυκλοφορία του άλμπουμ στο Bandcamp, η φράση “auf auf” ήταν η αγαπημένη του Christian Burchard. Μπορεί να μεταφραστεί ως “πιο ψηλά!” και φανέρωνε το πάντα ακούραστο πνεύμα του. Οι νέοι Embryo της Marja Burchard αναζωογονούν αυτό το πνεύμα, καθώς εντάσσονται στην τρέχουσα δυναμική και πολύτροπη τζαζ σκηνή, με ένα πιθανότατα ήδη κλασικό άλμπουμ.
28. The Bug - Fire (Ninja Tune)
Το Fire είναι η μουσική της οργής που γεννάει η κλιματική κρίση, οι ακατανόητες πυρκαγιές και οι ακόμα πιο ακατανόητοι πόλεμοι, οι κοινωνικοπολιτικοί σεισμοί που δεν λένε να κοπάσουν, είναι το soundtrack της αποκάλυψης που όλοι φοβόμαστε, ενώ, εν τω μεταξύ, προσπαθούμε να συνεχίσουμε τις ζωές μας σαν να μην συμβαίνει τίποτα. Ακούγεται πολύ δυνατά και δεν πρέπει να αγνοηθεί με τίποτα.
27. Sault - Nine (Forever Living Originals)
Tο άθροισμα όλων αυτών των βιωματικών ψηγμάτων, περισσότερο ή λιγότερο, αληθινών ιστοριών από το παρελθόν των μελών του γκρουπ λειτουργούν ως ένας οικουμενικός καθρέφτης για όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι που μεγαλώνουν σε υποβαθμισμένες, μαύρες κοινότητες. Μπορεί το Nine να υστερεί a priori σε επίπεδο momentum και να μη φέρει το βάρος των περσινών κυκλοφοριών, αλλά οι Sault αποδεικνύουν πως δεν ήρθαν για να κεφαλαιοποιήσουν μία στιγμή, αλλά να αγκαλιάσουν σφιχτά και να τιμήσουν τη σύγχρονη, μαύρη ιστορία μέσα από την ύπαρξη τους.
26. L' Rain - Fatigue (Mexican Summer)
Ένα δέντρο μεγαλώνει στο Μπρούκλιν και η Taja Cheek σκαρφαλώνει κλαδί το κλαδί σε ένα συναρπαστικό ταξίδι στον ανθρώπινο ψυχισμό και τα όρια της συναισθηματικής εξέλιξης σε μια άνοδο που ο ήχος της μεταμορφώνει σε ελεύθερη, ευεργετική πτώση.
-Τάνια Σκραπαλιώρη
25. Viagra Boys - Welfare Jazz (Year0001)
To «όχι-ακριβώς-post-punk» των Σουηδών αδιαφορεί ολόψυχα να πάρει σοβαρά τον εαυτό του. Είναι μια μουσική πλασμένη από επιδόματα, που σε κουνάει, ούσα ταυτόχρονα χιουμοριστική και βαθιά προσωπική.
-Γιάννης Καντέα - Παπαδόπουλος
24. Tirzah - Colourgrade (Domino)
Καινοτόμο αν και βασισμένο στα απολύτως απαραίτητα, το Colourgrade υμνεί κάθε μορφή αναγέννησης και δίκαια θα βρει τη θέση του στις λίστες που θα καταγράψουν τα καλύτερα album της χρονιάς. Η μίνιμαλ φουτουριστική ποπ όπως και οι στίχοι του, βρίσκουν εφαρμογή τόσο στην απλή καθημερινή προσπάθεια για μια καλύτερη ζωή όσο και στην ανάδειξη των νέων αξιών που θα προκύψουν όταν ο κόσμος επιστρέψει στην κανονικότητα.
23. BADBADNOTGOOD - Talk Memory (XL Recordings)
H αυτοσχεδιαστική - του δρόμου - jazz μανία τους μπλέκει εξαιρετικά με τα έγχορδα του μεγάλου και τρανού Arthur Verocai από τη Βραζιλία. Είναι, βασικά, σαν να υπήρχαν όλα εκεί από την αρχή, σε μια ευπρόσδεκτη υπερβολή αρμονίας.
22. Idles - Crawler (Partisan)
Η νέα δουλειά των Idles δεν είναι - μόνο - ένας ακόμη καταπέλτης προς τα κακώς κείμενα των σύγχρονων κοινωνιών, αλλά ένας καθρέφτης που αντανακλά το πως οι ίδιοι έφτασαν να γράφουν μουσική γι’ αυτές - ένα prequel ή ένα παράλληλο αφήγημα του τι συνέβαινε στις πίσω, σκοτεινές θέσεις ενώ η μπάντα έχτιζε τον αγωνιστικά χαιρετημένο της μύθο. Επιτέλους, οι Idles ακούγονται λιγότερο ως ινστρούχτορες του κοινωνικά δικαίου πολίτη και περισσότεροι ως άνθρωποι με τα τραύματα, τα ελαττώματα και το σκοτεινό παρελθόν τους. Τώρα, μάλιστα, ο αγώνας τους μπορεί να συνεχιστεί.
Eπαναπροσδιορισμός ενός καταλυτικού ροκ ηχοχρώματος της τελευταίας τριακονταετίας, σκοτεινές αριστουργηματικές διφωνίες ενός de facto ντουέτου και ambient διαστάσεις ενός γνώριμου και οικείου μυστικού δωματίου, Μετά την αποχώρηση του Steve Carrington οι Low βρίσκουν απάγκιο σε όλα αυτά που τους έκαναν τη σπουδαία μπάντα που είναι όλα αυτά τα χρόνια αναγνωρίζοντας και προσεγγίζοντας τις μουσικές τάσεις της εποχής τους,
-Τάνια Σκραπαλιώρη
20. Damon Albarn - The Nearer The Fountain, More Pure The Stream Flows (Transgressive Records)
Για τον ακροατή που αναζητεί να αγκαλιάσει το βινύλιο ή ένα μαξιλάρι και να κινηθεί ράθυμα χορευτικά στο σαλόνι υπό τους ήχους του "Daft Water", να τείνει τα χέρια του και να κουνηθεί δεξιά-αριστερά με τα μάτια κλειστά ενώ ακούει το "the Cormorant", να χτυπήσει το γόνατό του στον ρυθμό του "Royal Morning Blue", να χαϊδέψει τα μαλλιά της αγάπης του κάτω από την μελωδία του "Darkness to Light", να πάθει συναισθηματική σύγχυση σαν ακούγεται το "Esja", να επανέλθει σε συνθήκες κατευναστικής χαρμολύπης με το "the Tower of Montevideo", να κάνει ένα διάλειμμα παραίτησης στο "Giraffe Trumpet Sea", να χορέψει με συνοφρυωμένη την έκφραση του προσώπου του ακούγοντας το "Polaris" και να ξαπλώσει γεμάτος και ήρεμος στο καταληκτικό "Particles", το The Nearer The Fountain, More Pure The Stream Flows είναι ένα κομψοτέχνημα.
19. Sons of Kemet - Black to the Future (Impulse!)
To Black to the Future είναι ένας σπουδαίος σύγχρονος «μαύρος» δίσκος, που δεν παραγνωρίζει κανένα συναίσθημα και συλλαμβάνει εξίσου την πρωτόγονη χαρά και τον αρχαίο θυμό με τον τρόπο του σήμερα. Με το χορευτικό πρόσημό του διασκεδάζει χωρίς να μειώνει στο ελάχιστον τον διδακτισμό της μαύρης εμπειρίας, κερδίζοντας έτσι μεγαλύτερο κοινό. Συμπλέκει την ελευθερία της jazz με την πάλη της μαύρης φυλής με έναν τρόπο που φαντάζει ανεπιτήδευτος αλλά δεν είναι καθόλου απλός και καθόλου αυτονόητος.
18. Lost Girls - Menneskekollektivet (Smalltown Supersound)
Για πρώτη φορά στο μουσικό σύμπαν της Νορβηγίδας, οι λέξεις έχουν τόσο λίγο βάρος σε σχέση με τη μουσική. Μία παραισθησιογόνα, ψυχότροπη, ψυχεδελική, στην πιο ουσιαστική έννοια της λέξης, ενέργεια κυλάει κυματιστά και αέρινα μέσα από τα κυκλώματα του δίσκου. Layers από νευρωτικά drum machines, υπνωτιστικά synths και παρορμητικά φωνητικά, μπαίνουν το ένα πάνω στο άλλο με μοναδική πυξίδα τη σωματική λύτρωση, για να συνδημιουργήσουν έναν πειραματικό, χορευτικό δίσκο με art-pop ευαισθησίες, βιομηχανική αισθητική και krautrock εξάρσεις.
17. Madlib - Sound Ancestors (Madlib Invazion)
Το Sound Ancestors πέραν από ένας δίσκος που δικαιολογεί και με το παραπάνω το hype της συνεργασίας τους, είναι και ίσως ο καλύτερος προσωπικός δίσκος του Madlib. Σε κάθε περίπτωση, είναι σπουδαίος στην κατηγορία του -όποια κι αν είναι αυτή-, που πάει την τέχνη του sampling πολλά βήματα παραπέρα, φέρνοντάς την πίσω στο μέλλον.
16. Mustafa - When Smoke Rises (Regent Park)
Το When Smoke Rises μιλάει για όπλα, πόνο, απώλεια, μαύρη συντροφικότητα και αστυνομική προκατάληψη καταφέρνοντας να ακούγεται σαν μια παστέλ βόλτα στο πάρκο, εκφράζοντας και καυτηριάζοντας με υπέροχη ακρίβεια την οξύμωρη εποχή του, και κερδίζοντας τον ακροατή με την άδολη ευθύτητά του.
15. Arab Strap - As Days Get Dark (Rock Action)
Αν κάποτε το σκωτσέζικο δίδυμο έμοιαζε να προβάλει ένα νοσηρό, ψυχωτικό σύμπαν μέσα από τα τραγούδια του, τώρα οι εποχές τους πρόλαβαν και πλέον, όλα όσα μας τραγουδούν, μοιάζουν ως υπότιτλοι σε μία διαταραγμένη εδώ και καιρό πραγματικότητα. Υπό αυτή την έννοια, οι Arab Strap στο As Days Get Dark, όχι μόνο ακούγονται λιγότερο πεσιμιστές και μελαγχολικοί από ποτέ, αλλά ίσως υπάρχουν στιγμές που πραγματικά σιγοκαίει μία νέα ελπίδα μέσα τους, μία νέα όρεξη για ζωή. Και αν αυτό δε λέει πολλά για τους ίδιους, λέει πολλά για τον κόσμο που ζούμε.
14. Sleaford Mods - Spare Ribs (Rough Trade)
Οι synth μελωδίες πληθαίνουν στο Spare Ribs, προδίδοντας τη διάθεση του ντουέτου να εξελίξει τη μουσική παλέτα του, η οποία μέχρι πρότινος παρέμενε χαρακτηριστικά ίδια, σε σημείο κορεσμού.
-Γιάννης Καντέα - Παπαδόπουλος
13. Billie Eilish - Happier Than Ever (Darkroom, Interscope)
Η Billie Eilish ξεπερνά εύκολα τον σκόπελο του «δύσκολου δεύτερου άλμπουμ» απλώνοντας την ηχητική βεντάλια μέχρι τα όριά της, ανανεώνοντας τις θεματικές της και, κυρίως, εξελίσσοντας τις συνθέσεις της. Αντισταθμίζει, έτσι, με το παραπάνω την αναμενόμενη απουσία του στοιχείου του αιφνιδιασμού και διανύει απόσταση που ελάχιστοι μουσικοί, έστω και με τα διπλάσια της χρόνια, έχουν καταφέρει να καλύψουν, στη διαδρομή προς το πάνθεον της pop του 21ου αιώνα.
12. Mogwai - As The Love Continues (Rock Action)
Με το As The Love Continues να αναδεικνύεται στον πρώτο πραγματικά αξιομνημόνευτο rock -ή μη- δίσκο που γέννησαν τα Covid χρονικά, οι Mogwai πατούν νέες κορυφές και ευαγγελίζονται εμφατικά την επόμενη μέρα, εκεί που η αγάπη συνεχίζεταi,
11. Black Midi - Cavalcade (Rough Trade)
Το νέο άλμπουμ των Black Midi ηχεί ως μία avant-rock βουτιά στο ασυνείδητο: πολύπλοκοι κιθαριστικοί λαβύρινθοι σαν αμυντικοί μηχανισμοί, συνεχείς, απρόβλεπτες και εκλεπτυσμένες meta-στροφές σαν ψυχικά σλάλομ, μεγαλεπήβολες, ορχηστρικές εξάρσεις σαν προτάσεις του Υπερεγώ.[...]Είναι εκεί, ίσως, που τα όρια μεταξύ ασυνείδητου και συνειδητού στον κόσμο του γκρουπ λιώνουν και η δικιά τους αλήθεια αναδύεται στην επιφάνεια, έστω και ως τρεμάμενη εικόνα. Στο καθόλου «τυπικό» σύμπαν των Black Midi όλα μπορούν να συμβούν και να βγάλουν νόημα.
10. Turnstile - Glow On (Roadrunner Records)
Τα θαύματα δεν είναι για να συμβαίνουν κάθε μέρα. Όμως όταν αυτά γίνονται μπροστά στα μάτια μας, δεν έχουμε κανέναν απολύτως λόγο να μην καβαλήσουμε το κύμα και να συμπλεύσουμε μαζί του. Η πορεία του Glow On μέσα στο 2021 σίγουρα θα ήταν διαφορετική εάν υπήρχε η δύναμη των συναυλιακών αρένων του καλοκαιριού. Αυτό όμως αργά ή γρήγορα θα έρθει. Και τότε μην πει κανείς ότι δεν είχε προειδοποιηθεί.
9. Squid - Bright Green Field (Warp)
Πειραματικό αλλά και προσβάσιμο, avant-garde αλλά και ευθύβολο, χαοτικό αλλά και κοντρολαρισμένο, το Bright Green Field, σε παραγωγή του Dan Carey της δισκογραφικής Speedy Wunderground (που συνδέει όλα τα παραπάνω συγκροτήματα στα πρώτα τους βήματα), είναι ένας κατά βάση post punk δίσκος που δε βολεύεται, όμως, ποτέ σε μία εύκολη και γραμμική εξέλιξη του σεναρίου του. Δεν είναι τόσο η ποικιλία ήχων (οι jazz-funk, indie, dub και post αναφορές μοιάζουν σα να υπάρχουν συνεχώς κάπου τριγύρω) που φέρνει έναν φρέσκο αέρα εφευρετικότητας και πρωτοτυπίας, όσο η αριστοτεχνικά ισορροπημένη δομή του άλμπουμ.
8. The Weather Station - Ignorance (Fat Possum Records)
Με το Ignorance η Καναδή Tamara Hope -τραγουδίστρια, κιθαρίστρια, συνθέτις και στιχουργός των Weather Station- πέτυχε το πολυπόθητο breakthrough σε ένα σχετικά ευρύ κοινό. Το επίτευγμα αυτό θα μπορούσε να αποδοθεί στην αποχώρησή της από τον βασικό folk ήχο προηγούμενων κυκλοφοριών και την αντ’ αυτού στροφή της σε μια ευθύβολη pop/rock τραγουδοποιία με art τάσεις, που κλείνει το μάτι στο indie κοινό, σε όλες σχεδόν τις αποχρώσεις του.
7. Dry Cleaning - New Long Leg (4AD)
Πότε μία σύγχρονη, κιθαριστική μπάντα μπορεί να ακουστεί ξεχωριστή, ενώ σε καμία περίπτωση δεν προτείνει τίποτα το καινούργιο; Υποθέτω, όταν βρίσκει τον τρόπο να ακούγεται ενδιαφέρουσα, σημαντική και διαφορετική σε σχέση με την υπερπληθώρα αναμασημένης, ηχητικής πληροφορίας που κυριαρχεί σήμερα.
6. Nala Sinephro - Space 1.8 (Warp)
Οι ιστορίες και τα σχόλια που συνοδεύουν την παρθενική μεγάλης διάρκειας κυκλοφορία της ,με τίτλο “Space 1.8” (Σεπτέμβριος 2021), είναι ικανά να ωθήσουν κάθε φίλο της jazz και της ambient στο να πατήσει το play. Και κατά πάσα πιθανότητα, θα δικαιωθεί, θα λυτρωθεί ή θα βρει τη γιατρειά του σε έναν από τους πιο ιδιαίτερους, φινετσάτους και συναισθηματικά φορτισμένους, ορχηστρικούς δίσκους της χρονιάς.
5. Black Country New Road - For The First Time (Ninja Tune)
Στον αναζωογονητικό αέρα συναρπαστικής πειραματικής φρεσκάδας, περιπετειώδους αυτοσχεδιαστικού πνεύματος, άφοβης πολυσυλλεκτικής εξερεύνησης και ανακουφιστικής ηχητικής απελευθέρωσης που φέρνει αυτή η θαυματουργή εφτάδα από τη διαλυμένη, κατάμαυρη πατρίδα της, Βρετανία, κρύβεται και η απάντηση. Έχοντας κυριεύσει την τέχνη της χημείας που απαιτεί μία τέτοια πολυσύνθετη συνθήκη πολλαπλών μελών με διαφορετικές καταβολές, προσλαμβάνουσες και μουσικές παιδείες, καταφέρνουν να τη γυρίσουν τούμπα και να δημιουργήσουν έναν ήχο που είναι κάτι περισσότερο από το άθροισμα των επιμέρους στοιχείων του.
4. Nick Cave & Warren Ellis - Carnage (Goliath Records)
Επουράνια βασίλεια, πάθη της ψυχής, εφηβικές φαντασιώσεις, μυθολογικοί ήρωες, απόκοσμα σύννεφα έτοιμα να φέρουν τη βροχή, υπέροχα πρωινά, η Αποκάλυψη -όλη η σημειολογία της αυτού μεγαλειότητος του στροβιλίζεται και λυσσομανά γύρω από το Carnage. [...]. Στα 63 του, ο Nick Cave συνεχίζει να θέτει ερωτήματα για τα μεγαλύτερα μυστήρια της ζωής, της ανθρώπινης ύπαρξης καθ’ αυτής σε τόσο σκοτεινούς καιρούς, στον αέναο δρόμο για την λύτρωση.
3. Tyler, the Creator - Call Me If You Get Lost (Columbia)
Κι αυτή είναι η μαγεία που διακρίνει μια από τις πιο δημιουργικές μουσικές φιγούρες της γενιάς μας. Ικανός να χειραγωγεί μουσικά από τις indie μάζες που λάτρεψαν την Igor φιγούρα του (και την περιμένουν στις μεγάλες φεστιβαλικές σκηνές), μέχρι το φανατικό rap κοινό που τον ανέδειξε δέκα χρόνια πριν και που εδώ και μερικές μέρες απολαμβάνει την πιο υποδειγματική μορφή mixtape που μπορούσε να του προσφέρει. Στο Call Me If You Get Lost, ο Tyler, the Creator πιο ώριμος μουσικά και πλέον κατασταλαγμένος στιχουργικά, είναι ικανός να οδηγήσει τη rap μουσική σε νέες κορυφές, μπολιάζοντάς τη ξανά με τις διαχρονικές αξίες που η trap εμπορευματοποίηση της είχε στερήσει.
2. Little Simz - Sometimes I Might Be Introvert (Age 101)
Πέρα όμως από μουσικό ταξίδι, το Sometimes I Might Be Introvert δίνει την αίσθηση ότι αποτελεί ταξίδι και στον εσωτερικό κόσμο της δημιουργού του. Η Little Simz τοποθετεί τον ακροατή ως παρατηρητή μιας ενδοσκοπικής διαδικασίας, μοιράζεται ενδόμυχους διαλόγους της με τις διάφορες πλευρές του εαυτού της, εκθέτει τις αμφισημίες της, εμφανίζεται διάτρητη.[...]Η Little Simz γνωρίζει ότι με το Sometimes I Might Be Introvert έχει παραδώσει ένα έργο μεγαλειώδες, ένα κλασικό άλμπουμ.
1. Floating Points, Pharoah Sanders and The London Symphony Orchestra - Promises (Luaka Bop)
Ο θρύλος του jazz σαξόφωνου, Pharoah Sanders, μετά από αρκετά χρόνια αποχής από το μουσικό δημιουργικό επίκεντρο, επέστρεψε για να αποδείξει για μια ακόμα φορά την καλλιτεχνική ευελιξία και το εύρος του, δουλεύοντας πάνω σε μια φιλόδοξη σύνθεση του χρυσού «διανοούμενου» της electronica, Sam “Floating Points” Shepherd, για την οποία επιστρατεύθηκε μέχρι και η Συμφωνική Ορχήστρα του Λονδίνου, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για κάτι πολύ μεγάλο, πολύ σπουδαίο, πολύ πολύ. Το αποτέλεσμα -μια εμπειρία ακρόασης από εκείνες που αναπτύσσουν την πλήρη δυναμική τους σε ειδικά διαμορφωμένο δωμάτιο, με δερμάτινη πολυθρόνα και ακριβά ηχεία πύργους- δίνει πολλά παραπάνω από όσα υπόσχεται. Πρόκειται για έναν πραγματικά υπέροχο δίσκο απ’ άκρη σ’ άκρη, με τη μαγική φιγούρα του Sanders στη μέση να φυσάει τη ζωή σε σαράντα έξι μοναδικά λεπτά, μεταξύ της αχανούς σιωπής από την οποία όλοι ερχόμαστε και στην οποία όλοι θα καταλήξουμε.
