Από την Κινσάσα, την τρίτη μεγαλύτερη πόλη της αφρικανικής ηπείρου και πρωτεύουσα της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, στη Σελήνη –τον (κάποτε) μακρινό και μοναδικό μας δορυφόρο. Αυτός θα ήταν ο τίτλος του ντεμπούτου των Mbongwana Star (From Kinshasa To The Moon), αν η World Circuit (γνωστή κυρίως ως στέγη των Buena Vista Social Club) δεν έπεφτε θύμα ενός ανόητου διερμηνευτικού λάθους, λόγω των φτωχών αγγλικών των ιθυνόντων της. Τίτλος που θα ήταν απόλυτα αντιπροσωπευτικός, καθώς οι ηχητικές νύξεις τις οποίες επιδιώκει το 7μελές σχήμα από τα τροπικά στενά της διεφθαρμένης μεγαλούπολης διαθέτουν διαπλανητικό εύρος και διαστημικό εκτόπισμα.
Η περίπτωση των Mbongwana Star δεν είναι πρωτοφανής. Τα τελευταία χρόνια απεγκλωβίστηκαν από το επιρρεπές στις δικτατορίες «βασίλειο» της Κινσάσα αρκετές ανήσυχες κολλεκτίβες, βρίσκοντας τον δρόμο προς μια Δυτική αναγνώριση, υπό την πολύτιμη καθοδήγηση ενός (λευκού) εξωτερικού συνεργάτη. Οι Kasai All Stars, οι Konono Νο1 (που συμμετέχουν εδώ στο κομμάτι-εξορκισμός "Malukayi"), αλλά και οι Staff Benda Bilili, κατάφεραν να εμπνευστούν από το όραμα του Βέλγου μουσικού και πλέον παραγωγού Vincent Kenis. Στη δικιά μας περίπτωση, ο Ιρλανδός κιθαρίστας και παραγωγός του παρθενικού δίσκου της μπάντας, Liam Farrell (ή Doctor L, όπως αυτοπλασάρεται), ενέπνευσε δύο πρώην μέλη των Staff Benda Bilili να γυρίσουν σελίδα και να συνεργαστούν με ανερχόμενους συμπολίτες τους, γεφυρώνοντας το τοπικό γενεαλογικό χάσμα. Η μετάβαση αυτή αποτυπώνεται μάλιστα και στο όνομα της μπάντας: Mbongwana σημαίνει αλλαγή και είναι ακριβώς ό,τι αναζητούσαν οι Coco Ngambali & Theo Nsituvuidi.
Αν τώρα η ιστορία πίσω από το Kinshasa φαντάζει αρχικά ύποπτη ως προς την αγνότητα των προθέσεων του Ευρωπαίου συγγραφέα της –δηλαδή ως μία ακόμη ενσάρκωση του λευκού σωτήρα που ταξιδεύει σε έναν ανεξερεύνητο, εξωτικό τόπο για να μυήσει τους γηγενείς στον διαφωτισμό της Δυτικής (μουσικής) κοσμοθεωρίας– τότε οι πρώτες αναγνωριστικές ακροάσεις του δίσκου θα καταστείλουν οποιαδήποτε νοσηρή σκέψη. Κι αυτό καθώς δεν γίνεται ποτέ πραγματικά εμφανής ο τρόπος με τον οποίον κάθε μέλος της μπάντας αφήνει το στίγμα του: μοιάζει δηλαδή σαν ο Doctor L να είναι πιο εκλεπτυσμένος γνώστης της αφρικάνικης παράδοσης, και τα ντόπια μέλη να έχουν περάσει τις ώρες τους ακούγοντας Public Image Limited, Prodigy και Jimi Hendrix.
Ως αποτέλεσμα, η αντι-ευρωπαϊκή αντίληψη της αφρικάνικης μουσικής κληρονομιάς που ενστερνίζεται στις πρακτικές του ο Doctor L, μπλέκεται με το πρωταρχικό 1960s και 1970s ερέθισμα της ψυχεδέλειας όπως το εκφράζουν οι μεγαλύτεροι σε ηλικία Κονγκολέζοι του σχήματος και τελικά το κράμα αυτό νοτίζεται από τα νεότερα techno, dub και dance ακούσματα των μικρότερων μελών. Και όλα αυτά στο κουβούκλιο μιας παραγωγής που προσαρμόστηκε στις τεχνολογικές ελλείψεις, αλλά και στις ριζοσπαστικές υπόγειες ζυμώσεις της αναβράζουσας τοπικής κοινωνίας, με το ηλεκτρικό ρεύμα και τα σύγχρονα μέσα ηχογράφησης να αποκτούν δυσεύρετο χαρακτήρα. Έτσι, το οξύμωρο γίνεται κανονικότητα στα ενδότερα του Kinshasa: τα "Shegue" και "Nganshe" μεγαλουργούν πάνω στις πετρώδεις και γλιστερές funk μπασογραμμές τους, το "Kala" ακούγεται ως ένας δυσοίωνος χορευτικός ύμνος για τη γενιά του, ενώ το "Kimpala" διυλίζεται μέσω τοξικών κιθαριστικών φυσαλίδων, που έχουν βγει κατευθείαν από τη Bay Area των ύστερων 1960s.
Εν τέλει, όλα τα σημάδια –ηχητικά και εικαστικά– συνηγορούν προς ένα (αφρο)φουτουριστικό στίγμα. Όμως δεν είναι αυτή η περίπτωση: το Kinshasa δεν μοιάζει με προβολή σε ένα δυστοπικό, γκροτέσκο μέλλον, αλλά περισσότερο με κραυγή βοήθειας για την απελευθέρωση από ένα ανυπόφορο παρόν. Υπάρχει κοινωνικός ρεαλισμός εδώ, μα και υποδερμικός ρομαντισμός· το "Coco Blues", μια σχεδόν ...πολυνησιακή μπαλάντα, τα ενσωματώνει αμφότερα. Ο αστροναύτης του εξωφύλλου, επίσης, δεν είναι κάποια δυσνόητη αλληγορία, μα ένας αληθινός performer, ο οποίος τριγυρίζει στις πιο δημιουργικές γειτονιές της Κινσάσα. Με λίγα λόγια, ο δίσκος αποτελεί έργο όχι προς αποκλειστικά καλλιτεχνική εξέταση, αλλά και κοινωνικοπολιτική, για μία ακόμη γωνιά του πλανήτη που απασχολεί μόνο σε εξέχουσες περιστάσεις. Σαν κι αυτή δηλαδή του εξαιρετικού ντεμπούτου των Mbongwana Star.
{youtube}OJCwfjl_sXc{/youtube}
