Κείμενο: Δημήτρης Τσούπρος
27 χρόνια πέρασαν από την ιστορική εκείνη εμφάνιση τον Σεπτέμβριο του 1997, μαζί με Venom, Virgin Steele, Theater of Tragedy και τους δικούς μας Rotting Christ και Deviser. Από τότε σίγουρα έχουν αλλάξει πάρα πολλά για τους Emperor. Κυκλοφόρησαν άλλους δύο δίσκους το 1999 (IX Equillibrium) και 2001 (Prometheus : The Descipline of Fire and Demise) οι οποίοι ήρθαν με ανάμεικτες κριτικές από το μέχρι τότε κοινό τους λόγω του έντονου πειραματισμού. Τα In the Nightside Eclipse και Anthems to the Welkin at Dusk βέβαια είχαν ήδη πιάσει ανυπέρβλητο status, και οι Emperor είχαν όλο το momentum μαζί τους. Δυστυχώς όμως, λόγω δημιουργικών διαφορών μεταξύ των μελών, αποφάσισαν μετά το Prometheus να κάνουν μία εκτεταμένη παύση χωρίς καν να περιοδεύσουν στα πλαίσια του νέου δίσκου.
Μετά την διάλυση τους το 2001 οι ζωντανές τους εμφανίσεις ήταν σπανιότατες. Κυμαίνονται κυρίως σε φεστιβάλ και μεγάλες διοργανώσεις αν και από το 2014 και έπειτα έχουν αρχίσει να είναι αρκετά πιο ενεργοί, χωρίς βέβαια να υπάρχει προοπτική στον ορίζοντα για νέο δίσκο. Σήμερα η δημοτικότητα τους στα ranks των οπαδών του black metal αγγίζει δυσθεώρητα επίπεδα συγκριτικά με το 1997. Άλλωστε και το ίδιο το black metal έχει μπει «στα σαλόνια» πλέον, με τους Emperor να έχουν τεράστια ευθύνη λόγω του πολύ πιο εκλεπτυσμένου από τα συνηθισμένα ήχου τους. Το timing είναι λοιπόν ιδανικό για μία επιστροφή στη χώρας μας, και αυτό αποδείχτηκε περίτρανα με το sold-out και τις ορδές κόσμου που έκαναν ουρές έξω από το Floyd από νωρίς το απόγευμα. Στα της συναυλίας όμως τώρα.
Lucifer’s Child
Η αυλαία ανοιγεί με τους Ελληνες black metallers, οι οποίοι έχουν στη φέρετρα τους δυο πολύ πετυχημένους δίσκους, το The Wiccan (2015) και το The Order (2018) και ένα split με τους Βραζιλιάνους θρύλους Mystifier και πολλές συναυλίες σε όλον τον κόσμο. 5 χρόνια μετά την τελευταία τους εμφάνιση στην Αθήνα, ήταν η κατάλληλη στιγμή για την επιστροφή τους. Ανοίγουν με το Black Hearts. Είναι ένα αργό Mayhem-ικό τραγούδι, που όμως δεν ξέρω κατά πόσο ταιριάζει σε ένα κρύο κοινό, το οποίο ήταν ακόμα φανερά μουδιασμένο. Δεν άργησε όμως να ζεσταθεί γιατί στα επόμενα τραγούδια (Haraya, Fall of the Rebel Angels) τα pits δεν έκλειναν και οι πρώτες σειρές κινούνταν εκστασιασμένα. Τα Through Fire We Burn, He Who Punishes And Slays και El Dragon που ακολούθησαν έχαιραν επίσης πολύ καλής αποδοχής από τον κόσμο και η μπάντα κάνει επίδειξη σκηνικής παρουσίας. Κλείνουν με το The Order, το ομότιτλο του δεύτερου δίσκου και μεγάλο hit τους, με το Αθηναϊκό κοινό να τραγουδάει παθιασμένα μαζί τους “Invictus. Maximus. Sathanas. Lucifer.”. Άψογα στημένοι, έχουν πολύ καλή επικοινωνία με το κοινό και φοβερό επαγγελματισμό. Δεν είναι τυχαία η παγκόσμια αναγνώριση και οι συνεχείς περιοδείες μετά το τέλος της πανδημίας. Άντε και με έναν νέο δίσκο.
Emperor
Η ώρα είναι 10, και οι Αυτοκράτορες πιστοί στο ραντεβού τους με το Αθηναϊκό κοινό και την ιστορία είναι πάνω στη σκηνή. O κόσμος κάτω από τη σκηνή ουρλιάζει ασταμάτητα. Είναι μια στιγμή την οποία περιμέναμε όλη μας τη ζωή οι νεότεροι, 27 χρόνια οι παλαιότεροι. Η solo εμφάνιση του Ihsahn το 2019 ήταν απλά ένα πρόγευμα, και το κοινό είναι πεινασμένο. Τα ηχεία παίζουν το απόκοσμο intro του σημαντικότερου ίσως black metal δίσκου και επικρατεί μούδιασμα. Τo Into the Infinity of Thoughts είναι το εναρκτήριο λάκτισμα με πάνω από 2000 ανθρώπους να παρακολουθούν αποσβολωμένοι το masterclass πέντε καταπληκτικών μουσικών. Λατρεμένε μου Vegard, Ihsahn νιός και γέρασες. Μόνο όμως στα χρόνια. Η όψη του παραμένει νέα, ειδικά με το look που λανσάρει πλέον, σαν τον Jonathan Davis αν αποφάσιζε να κυνηγήσει δουλειά γραφείου 9-5 και έφτιαχνε account στο Linkedin. Σε αυτό το sophisticated ύφος δεν βοηθάει ιδιαίτερα η hello kitty ροζ κιθάρα του, όμως είναι ο Ihsahn και μπορεί να δείχνει cool και στωικός ακόμα και παίζοντας άχορδο banjo. Η φωνή του είναι καλύτερη από ποτέ. Από το solo project του έχει δουλέψει φοβερά τα καθαρά φωνητικά και τις ανάσες του, και τα ουρλιαχτά βγαίνουν πλέον με μεγαλύτερη ισχύ. Κατά έναν καταπληκτικό τρόπο φαίνεται επίσης unfazed όσο το κάνει. Οι υπόλοιποι έχουν αρχίσει να δείχνουν τα χρόνια τους, ναι Samoth εσένα κοιτάω, χωρίς όμως αυτό να τους πτοεί στο ελάχιστο. Επί μιάμιση ώρα συνεχούς αδυσώπητου black metal δεν φάνηκε να χάνεται ούτε νότα. O Trym στα τύμπανα να είναι οδοστρωτήρας, και ο πλέον ημιμόνιμος Secthdamon (επίσης των Zyklon) να αναλαμβάνει το μπάσο και τις δεύτερες φωνές. Στα πλήκτρα o Jørgen Munkeby των Νορβηγών jazz-fusion progsters Shining είναι κάτι παραπάνω από διεκπεραιωτικός, και συμπληρώνει επάξια τη θέση που είχε στα πρώτα reunion shows ο Einar Solberg (Leprous). Οι Emperor στη δισκογραφική τους πορεία πάντα έδιναν την αίσθηση των τελειομανών, και αυτό αντικατοπτρίζεται στις ζωντανές εμφανίσεις τους. Όλα δείχνουν υπολογισμένα και η μπάντα είναι φοβερά δεμένη και καλοπροβαρισμένη.
Ακολουθεί το In The Wordless Chamber. Δεν ξέρω ποια είναι η άποψη του αναγνώστη για τους μετέπειτα δίσκους. Πολύς κόσμος όταν βγήκαν υπήρξε επικριτικός, αδίκως κατ εμέ. Για τον γράφων, δεν νοείται συναυλία των Emperor χωρίς αυτό το τραγούδι. Πιθανότατα το πιο μεγαλειώδες κλείσιμο τραγουδιού στη δισκογραφία τους. Σαν μια αρμάδα από πεινασμένα μαμούθ που κατασπαράζουν τα πάντα στο πέρασμα τους. Τα όποια μικρά προβλήματα στον ήχο, κυρίως στην ένταση των κιθαρών έχουν πλέον εξαφανιστεί. Προχωράμε με τέσσερα απανωτά τραγούδια από το Athems. Όλος ο χώρος παίρνει πράσινο χρώμα και στα αυτιά μας τα Thus Spake The Nightspirit, Ensorcelled By Khaos, The Loss and Curse of Reverence και With Strength I Burn. Όσα και να πει κανείς για αυτό το album είναι λίγα. Όσο μεγαλώνω τόσο περισσότερο ωριμάζει μέσα μου, σε σημείο να δυσκολεύομαι πλέον να το ξεχωρίσω από το Nightside. Ένα είναι όμως σίγουρο. Ασχέτως προτιμήσεων, το Anthems περιέχει σίγουρα κάποια από τα πιο συναυλιακά κομμάτια που έχουν γραφτεί. Αυτή η τετράδα δεν άφησε περιθώρια για ανάσα και το κοινό να βρίσκεται σε ένα συνεχές rollercoaster συναισθημάτων, από pits και κοπάνημα σε ανθεμικά (see what I did here?) ρεφραίν που σου μιλούν απευθείας στην καρδιά.
Με το With Strength I Burn να κλείνει και να έχει στερήσει το πρώτο δάκρυ από μέσα μου, το Curse You All Men! ήταν ακριβώς αυτό που χρειαζόταν. Ένα μπαράζ από γρήγορα, τεχνικά και εθιστικά riffs να συντελούν την πεμπτουσία του metal. Η παλέτα του Floyd ξαναγυρνάει σε αποχρώσεις του βιολετί όσο ακούγονται οι πρώτες νότες από το Towards The Pantheon. Το χρώμα του πένθους, της πίστης και… των Βασιλιάδων. Δεν ξέρω αν αυτό ήταν τυχαία επιλογή το μακρινό 1994, σίγουρα όμως ταιριάζει γάντι. Συνεχίζουμε χωρίς παύση με The Majesty of the Nightsky. Τα δύο ατμοσφαιρικότερα τραγούδια μέσα από έναν δίσκο που όρισε το black metal και ολόκληρο τον ακραίο ήχο μετέπειτα. O δίσκος που έκανε το ιδίωμα να ξεπεράσει στεγανά, περιορισμούς και κλισέ περί ωμής βιαιότητας και υπήρξε προπομπός για τους μελλοντικούς πειραματισμούς στον βωμό των καλλιτεχνικών ανησυχιών. Ο Ihsahn κάπου εδώ μας συστήνει τους συναδέλφους του, και πριν φτάσει στον εαυτό του, ξεκινάει να παίζει το πιο μνημειώδες riff του είδους.
Το I Am the Black Wizards είναι το ίδιο το black metal, και το black metal είναι το I Am the Black Wizards. Δεν χρειάζονται πολλά λόγια και το κοινό αμέσως ακούει στο κάλεσμα. Όλοι μπροστά από τα διαζώματα γίνονται ένα, σε έναν ασταμάτητο κυκλικό χορό. Crowd surfers σε διάφορα σημεία, και φωνές να ενώνονται, αρχικά μαζί με τον Ihsahn και κλείνοντας το τραγούδι ολόκληρο το Floyd να κάνει vocalize τον ρυθμό της κιθάρας. Αυτή δεν ήταν μια μέρα για ψύχραιμες συγκρατημένες αντιδράσεις. Κάθε επόμενο τραγούδι και μια νέα θάλασσα συναισθημάτων. Χωρίς να μας αφήσει δευτερόλεπτο το ρίγος περνάμε στο προσωπικό αγαπημένο Inno A Satana, ένα επίσης από τα πιο ανθεμικά τραγούδια που έχουν γραφτεί ποτέ. To κοινό παραμένει στην ίδια φρενήρη κατάσταση, με κάθε στίχο να γιγαντώνεται από τις φωνές του κόσμου. Δεν ξέρω κατά πόσο έχει αξία να αναφερθώ σε “ελλείψεις” του setlist από την στιγμή που οι Emperor δεν έχουν κακό τραγούδι στη δισκογραφία τους. Προφανώς τραγούδια όπως Cosmic Keys to My Creations And Times, In Longing Spirit, Beyond the Great Vast Forest, Sworn, οτιδήποτε από τα πρώτα EP κλπ θα ήταν καλοδεχούμενα, χωρίς όμως να σημαίνει πως αυτό που βιώσαμε δεν ήταν ολοκληρωμένο. Το encore ανοίγει με την πολύπλοκη και δύσρυθμη ριφφολογία του The Burning Shadows of Silence στην ίσως καλύτερη και βαρύτερη εκτέλεση που έχουν κάνει ποτέ. Ο χαμός που ακολουθεί από την πρώτη νότα του Ye Entrancemperium δεν περιγράφεται. Ένα κομμάτι στο οποίο έχει συγγραφικά credits ο αύμνηστος Euronymus των Mayhem και χαρακτηρίζει πλήρως τους Emperor. Ένα αρμονικό κράμα βιαιοπραγίας και επικότητας, με συμφωνικά και progressive στοιχεία να αποτελεί άψογη επιλογή για να κλείνει τις συναυλίες τους.
Οι Emperor απέδειξαν και στον τελευταίο δύσπιστο γιατί ήταν, είναι και θα είναι η μεγαλύτερη black metal μπάντα. Και σε δημοτικότητα, και σε δυναμική. Λίγες μπάντες έχουν άλμπουμ τους στο Mt Rushmore του είδους τους, και οι Emperor έχουν σοβαρότατο case για 2 τέτοιους δίσκους. Η εμφάνιση τους καταιγιστική, στωική, χωρίς ανάγκη για θεατρικότητες. Πάντα άλλωστε, με τον τρόπο τους, έδειχναν πως είναι υπεράνω των κλισέ του είδους. Μέσα σε μιάμιση ώρα μας ταξίδεψαν από τα παγωμένα δάση της Νορβηγίας, στους μακρόκοσμους του διαστήματος, τις αρχαίες εποχές και πίσω στην πραγματικότητα. Μας υποσχέθηκαν πως το επόμενο ραντεβού θα είναι σε λιγότερο από 27 χρόνια και φάνηκαν να είναι όσο ευχαριστημένοι όσο και το κοινό. Ένα μεγάλο μπράβο στη Como Esta Events για την καταπληκτική διοργάνωση, σε όσους δούλεψαν για να γίνει πραγματικότητα, και φυσικά στους Αυτοκράτορες που επέστρεψαν στον θρόνο τους.
