Το συμβόλαιο απόλυτης δημιουργικής ελευθερίας που εξασφάλισε ο 24χρονος Orson Welles στις αρχές της δεκαετίας του 40, παραμένει ανεπανάληπτο κατόρθωμα για σκηνοθέτη. Αμέσως μετά την πρώτη χρυσή εποχή του Χόλυγουντ και έχοντας μια σύντομη καριέρα στο θέατρο και μετά τα κύματα πανικού που προκάλεσε στην Αμερικάνικη κοινωνία με την ραδιοφωνική μετάδοση του War Of The Worlds υπό τη μορφή ζωντανών ειδήσεων, ο Welles υπέγραψε το Citizen Κane που παραμένει μια από τις καλύτερες δημιουργίες από καταβολής κινηματογράφου. Από τη στιγμή που είχε όλο τον κόσμο στα πόδια του και μόλις μέσα σε δυο μόλις χρόνια, αυτή η μοναδική συγκυρία που θα άλλαζε τα δεδομένα του κινηματογράφου για πρώτη φορά μετά τον Griffith και τον Einsestein, κατέληξε σε πλήρη αποτυχία.
Η RKO προσέφερε απόλυτη ελευθερία στην επιλογή τριών ταινιών, στη συγγραφή του σεναρίου, τον απόλυτο έλεγχο στη σκηνοθεσία και απεριόριστο budget. Ήταν κάτι πρωτοφανές και κανένας σκηνοθέτης δεν θα κατάφερνε κάτι ανάλογο μέχρι σήμερα. Η αποτυχία οφείλονταν εν μέρει στην ξαφνική συνειδητοποίηση του συστήματος απέναντι στη σημασία μιας τέτοιας ελευθερίας, στην αχαλίνωτη ευφυΐα του Welles που υπερεκτιμώντας της δυνάμεις του καταπιάστηκε με πολλά παράλληλα και δύσκολα project και εν μέρει στον ανελέητο πόλεμο του μεγιστάνα Hearst στον οποίο βασίζονταν ο χαρακτήρας του Charles Foster Kane.
Το 1941, ο Welles άρχισε να δουλεύει για τις ταινίες που όριζε το συμβόλαιό του. Αφού καταπιάστηκε με τη διασκευή του Heart Of Darkness (στο οποίο βασίστηκε o Coppola για το Apocalypse Now! τοποθετώντας τη δράση στο Βιετνάμ) με τον ίδιο να προορίζεται για τον ρόλο του Kurtz, φρόντισε να το εγκαταλείψει γρήγορα για να ασχοληθεί με το θρίλερ Journey To Fear και ταυτόχρονα να αρχίσει μια ακόμα ταινία, το Magnificent Ambersons. Για το επόμενο διάστημα ο Welles θα εργάζονταν αδιάκοπα για το Journey To Fear ενώ ταυτόχρονα θα δούλευε ατελείωτες ώρες για τους Ambersons. Λόγω αυξημένης πίεσης και έλλειψης χρόνου, εγκατέλειψε τη σκηνοθεσία του Journey into Fear κρατώντας ένα ρόλο για τον εαυτό του και το credit του παραγωγού, για να αφοσιωθεί στο επικό Magnificent Ambersons που θα ήταν μια ελεγεία για την Αμερική που χάνονταν. Η ιστορία αφορούσε την άνοδο και την πτώση μιας οικογένειας και του τρόπου ζωής της και τον θάνατο της παράδοσης μπροστά στην επερχόμενη πρόοδο και την τεχνολογική εξέλιξη. Κατά τη διάρκεια του μοντάζ, ο Welles ανέλαβε και τρίτο παράλληλο project: δέχτηκε την αποστολή να πάει στη Νότια Αμερική και να κινηματογραφήσει το καρναβάλι του Ρίο. Το project (που θα ήταν το τελευταίο μέρος του χρυσού συμβολαίου) θα ήταν μια μίξη ντοκιμαντέρ και τριών μικρών ιστοριών, με τον γενικότερο τίτλο It’s All True.
Έχοντας αφήσει ολοκληρωτικά το Journey Into Fear και έχοντας ανολοκλήρωτο το μοντάζ των Ambersons, ο Welles αποφάσισε να φύγει για τη Νότια Αμερική με σκοπό να μοντάρει παράλληλα με το γύρισμα στη Βραζιλία. Αφού χάθηκε για αμέτρητες μέρες στο καρναβάλι κινηματογραφώντας τους Ιθαγενείς να χορεύουν, ο Welles ανακάλυψε πως οι ρίζες του χορού samba βρίσκονται στις τελετουργίες βουντού στα βουνά του Ρίο και άρχισε να σκαλίζει την πρώτη μικρή ιστορία για τους τοπικούς αρχηγούς φυλών. Η δεύτερη ιστορία του It’s All True ήταν το Μy Friend Bonito σχετικά με ένα αγοράκι σε ένα βοσκότοπο για την οποία πρόλαβε και γύρισε μια σκηνή σχετικά με την ευλογία ζώων σε μια μικρή εκκλησία. Η τρίτη είχε τον τίτλο Four Men on A Rant και θα ήταν η αναπαράσταση ενός αληθινού περιστατικού, το οδοιπορικό διαμαρτυρίας τεσσάρων ψαράδων που έγιναν τοπικοί ήρωες όταν έκαναν μια ατελείωτη διαδρομή δύο μηνών πάνω σε μια σχεδία φτιαγμένη από έξι κορμούς δέντρων.
Τα δύσκολα άρχισαν όταν ο πρόεδρος της RKO είδε τα πρώτα πλάνα από τη Βραζιλία και φρίκαρε με τα εξπρεσιονιστικά πλάνα, με τις σκηνές ιθαγενών να χορεύουν παγανιστικά σε σκηνές που δεν είχαν πλοκή και με το όλο μυστικιστικό στοιχείο. Αμέσως διέταξε το κλείσιμο της παραγωγής. Στο μεταξύ οι πρώτες δοκιμαστικές προβολές του Magnificent Ambersons (χωρίς την έγκριση του εξαφανισμένου Welles) προκάλεσαν κατάθλιψη στους πρώτους θεατές που εγκατέλειψαν απογοητευμένοι από την αίθουσα. Η RKO απέλυσε τον Orson Welles και ξαναέβαλε την ταινία στη μονταζιέρα με δικούς της υπάλληλους αφαιρώντας 45 λεπτά από την αυθεντική εκδοχή. Όλο το νόημα της ταινίας που ο Welles ήθελε να γυρίσει, χάθηκε οριστικά και επιπλέον το studio διέταξε να γυριστεί ένα επιπρόσθετο happy end. Το κομμάτι της ταινίας που ανήκει στον Welles και απομένει άθικτο, είναι απλώς η προετοιμασία για το δεύτερο και σημαντικό μέρος που θα έδειχνε τη παρακμή της οικογένειας και την πτώση της. Υπάρχουν μαρτυρίες όσον είδαν το αρχικό μοντάζ που μιλούσαν για μεγαλειώδες αριστούργημα που ξεπερνούσε σε βάθος και σε ποιότητα ακόμα και το Citizen Cane. Ο Welles από τη Βραζιλία, ανήμπορος να αντιδράσει, χωρίς χρήματα, με μια μόνο κάμερα χωρίς ήχο, με ελάχιστα μέτρα ασπρόμαυρου φιλμ και ένα συνεργείο με μετρημένους στα δάχτυλα ντόπιους, συνέχιζε να τραβάει υλικό για την ταινία του. Είχε αποφασίσει να μη την εγκαταλείψει και έβρισκε καθημερινά πατέντες για να στήσει την κάμερα και πάλευε να τα καταφέρει όλα μόνος του. Καθώς σκηνοθετούσε πάνω σε μια σχεδία, ένα τεράστιο κύμα κατέστρεψε το αυτοσχέδιο σκηνικό και ένας από τους ψαράδες πνίγηκε. Το πλήγμα ήταν τεράστιο και ο Welles εγκατέλειψε και τις τελευταίες προσπάθειες της guerilla σκηνοθεσίας.
Η πετσοκομμένη version των Ambersons βγήκε στις αίθουσες με ανάμεικτες αντιδράσεις, το Journey Into Fear δεν είχε πια κανένα αποτύπωμα του Welles και το It’s All True εξαφανίστηκε πλήρως. Μια χρυσή δημιουργική ευκαιρία καταστράφηκε. Η φήμη του Orson Welles πλήγηκε ανεπανόρθωτα για το υπόλοιπο της καριέρας του και για πολλά επόμενα χρόνια αδυνατούσε να ξαναδουλέψει σε κανονικές συνθήκες. Αν και ο Welles έχει αφήσει μερικά αριστουργήματα σαν κληρονομιά (H Κυρία Από τη Σαγκάη, Touch Of Evil κ.α.) για τα επόμενα σαράντα χρόνια δεν θα είχε ποτέ ξανά τον έλεγχο στο υλικό του και δεν θα κατάφερνε να ολοκληρώσει καμία ταινία σύμφωνα με τις επιθυμίες του. Επιπλέον θα αναλώνονταν σε δεκάδες ασήμαντους ρόλους σαν ηθοποιός για να βιοποριστεί και να χρηματοδοτήσει τις ιδέες του ενώ η καριέρα του θα ήταν μια σειρά από εισπρακτικές αποτυχίες (The Trial), ανολοκλήρωτες ταινίες με σκόρπια ίχνη της ιδιοφυίας του (Othello) και αμέτρητα σχέδια που ναυάγησαν (Don Quixote, The Other Side Of The Wind, The Deep κ.α.)
