Χωρίς αμφιβολία η δισκογραφική επιστροφή των Nightfall, ενός από τα πιο ιστορικά heavy metal σχήματα, σε μια περίοδο κοινωνικής απομόνωσης και στασιμότητας, είναι μια θετική ένδειξη για την ελληνική σκηνή, η οποία παραμένει ενεργή χωρίς την παραμικρή στήριξη. Η ποιότητα του νέου άλμπουμ τους, At Night We Prey και η ιδιαίτερη σύνδεσή του με τον άνθρωπο πίσω από τους Nightfall εδώ και 30 χρόνια, μας δίνει μια ευκαιρία να συνομιλήσουμε με τον Ευθύμη Καραδήμα για να εμβαθύνουμε στα πώς και τα γιατί που αφορούν το νέο δημιούργημα των Nightfall.
Καταρχάς, Ευθύμη, να σου δώσω συγχαρητήρια για το υλικό του At Night We Prey, ένας πολύ δυνατός δίσκος, θεωρώ ένα highlight της καριέρας σας μέχρι σήμερα. Οι Nightfall ήταν πάντα ένα γκρουπ που άλλαζε το πώς προσέγγιζε τη μουσική του, αυτή τη φορά έχω την εντύπωση ότι προσπαθήσατε να συνοψίσετε τις διαφορετικές υφές του extreme χαρακτήρα σας. Πέφτω πολύ έξω; Σε ευχαριστώ για την πρόσκληση και τα καλά λόγια, Αλέξανδρε. Δεν πέφτεις καθόλου έξω. Το At Night We Prey γράφτηκε στη βάση όλων των προηγούμενων κυκλοφοριών. Μουσικά, ο ρόλος του είναι ξεκάθαρος. Είναι η κορωνίδα όλων των δημιουργημάτων της μπάντας ως τώρα. Το δύσκολο ήταν να μην πέσουμε στην παγίδα ενός ‘best of’ μέσα από τόσες κυκλοφορίες. Να μην ακουστούμε παρωχημένοι και να κρατήσουμε την ηχητική ταυτότητα των εποχών που περάσαμε. Νομίζω τα καταφέραμε. Όταν ακούω ότι το άλμπουμ ακούγεται ταυτόχρονα τόσο 90ς αλλά και τόσο μοντέρνο, ξέρω ότι πετύχαμε.
Ένα χαρμόσυνο νέο για τους παλιούς φίλους του γκρουπ (βάλε και μένα μέσα σε αυτούς) ήταν η επιστροφή του Μιχάλη Γαλιάτσου στις κιθάρες. Πόσο επηρέασε το υλικό αυτή η επανασύνδεση και με ποιο τρόπο; Ο Μιχάλης ήρθε σε επικοινωνία μαζί μου το 2017 για να έρθει στη μπάντα. Ήταν καλοδεχούμενος. Είναι φίλος και καλός μουσικός. Πάντα η σύνθεση της μπάντας αντανακλά τους μουσικούς της. Αυτό είναι απαράβατη αρχή των Nightfall. Πρέπει όλοι, κάθε φορά, να συνεισφέρουν κάτι, σαν ίσοι μεταξύ ίσων. Είναι ομαδικό. Βλέπω τελευταία σόλο καλλιτέχνες ή ντουέτα να κρατάνε το όνομα μιας μπάντας με session μουσικούς. Δεν το καταλαβαίνω αυτό. Η διαφορά μιας μπάντας από ένα σόλο καλλιτέχνη ή ντουέτο είναι ακριβώς αυτή. Ότι συμμετέχουν όλοι. Είναι ομάδα.
Επίσης η προσθήκη του Fotis Benardo στο σχήμα, πέρα από το δυναμικό παίξιμό του στα drums πρόσφερε και σημαντικές ικανότητες πίσω από την κονσόλα, με το ηχητικό αποτέλεσμα να είναι αρτιότατο. Θεωρείς ότι αυτή η σύνθεση των Nightfall είναι μια ευτυχής σύμπτωση ή το αποτέλεσμα της επιδίωξής σου για «στρατολόγηση» των κατάλληλων ατόμων, για έναν δίσκο που θα αποτελέσει σημείο αναφοράς στην πορεία των Nightfall; Με τον Φώτη ήταν να συνεργαστούμε πολλά χρόνια πριν, όταν ψάχναμε ντράμερ για το Diva Futura. Είναι fan των Nightfall και μεγάλος μουσικός. Να με συγχωρήσεις αν ακουστεί κάπως, αλλά ποτέ δεν ήρθα σε επαφή με μουσικούς κατά τύχη. Πάντα στοχευμένα και με αρκετή δουλειά, ώστε να δέσει το γλυκό. Με ενδιαφέρει ο χαρακτήρας. Ο δεσμός που ενώνει τους συνεργάτες μιας προσπάθειας, οποιασδήποτε προσπάθειας, είναι ιερός. Παλαιότερα λίγοι καταλάβαιναν την ομορφιά αλλαγής μελών. Η φρεσκάδα και οι νέες ιδέες που φέρνουν κάθε φορά, συντελούν στην ποικιλομορφία της μουσικής των Nightfall. Και είναι και η «έκπληξη», που είναι υψίστης σημασίας στην τέχνη. Η επανάληψη είναι καλή στο marketing. Στην τέχνη όχι. Είναι αξιοσημείωτο, πάντως, ότι και ο προηγούμενος ντράμερ μας, ο Jorg Uken, έχει studio. Το Soundlodge, στη Γερμανία. Εκεί είχαμε ηχογραφήσει τα Astron Black και Cassiopeia. Εκεί είχαν γράψει και οι συμπατριώτες μας Suicidal Angels το προηγούμενό τους.
Διάβασα σε αρκετές συνεντεύξεις σου στα μέσα ότι η θεματική του άλμπουμ συνδέεται με την εμπειρία σου με την κατάθλιψη. Θεωρείς ότι η προσωπική κατάθεση μέσω της μουσικής και των στίχων που γράφεις στους Nightfall είναι το μέσο για να ευαισθητοποιήσεις τον κόσμο ώστε να ενημερωθεί για το τι ακριβώς είναι αυτή η ασθένεια ή αποτελεί ένα κομμάτι της διαδικασίας της μάχης σου με αυτήν; Και τα δύο. Τις άυλες έννοιες δε μπορείς να τις διαχωρίσεις εύκολα. Διαχέονται μεταξύ τους. Το μόνο που κάνω εγώ με τη θεματολογία του At Night We Prey είναι να μοιράσω τη γνώση που απέκτησα. Την προσωπική μου εμπειρία, με τον κόσμο. Η κατάθλιψη είναι μία ψυχική διαταραχή που η κοινωνία δεν αντιμετωπίζει όπως πρέπει. Ταμπού, στερεότυπα, φόβος και άρνηση δημιουργούν ένα ομιχλώδες τοπίο. Εκεί οι περισσότεροι χάνονται και ζουν τον πόνο. Δεν είμαστε 20-25 χρονών πλέον, να κατηγορούμε άλλους για τις παθογένειες της κοινωνίας μας. Τα άτομα της ηλικίας μου οδηγούν τον κόσμο τώρα. Έχουμε υποχρέωση να προτείνουμε λύσεις και να σπάσουμε τα στερεότυπα άλλων εποχών και γενεών. Για το καλό των επόμενων.
Ένα από τραγούδια στο άλμπουμ, το "Giants of Anger" το θεωρώ ένα από τα καλύτερα τραγούδια των Nightfall, συγκλονιστικό, με μια λέξη. Διαβάζοντας τους στίχους, τους συνδέω με την δυσκολία να αντιμετωπίσεις τον ίδιο σου τον εαυτό. Πώς αντέχεις να ξαναπέσεις εκεί μέσα για να γράψεις για κάτι που προσπαθείς να αφήσεις πίσω σου; Ή τελικά, το κουβαλάς μαζί σου; Το κάνεις φίλο και πάτε βόλτες μαζί. Αυτό κάνεις σε πρώτη φάση. Το δέχεσαι. Κατόπιν του λειαίνεις τις γωνίες, να μη σε σκίζει και ζεις με αυτό. Σαν γάτα. Δεν είναι το τέλος του κόσμου. Ούτε σου στερεί χαρές. Εκτός και αν το αρνηθείς και κάνεις πως δεν το βλέπεις. Εκεί τα πράγματα ξεφεύγουν. Αυτό έκανα εγώ για χρόνια. Και όταν το αποδέχτηκα, αλλάξανε όλα. Πρέπει να δεις κάποιον ειδικό. Όπως όταν σπάει κάποιος το πόδι του, θα δει ένα γιατρό. Δε γίνεται αλλιώς. Και ο λόγος που αρνιόμουν να δω κάποιον τόσα χρόνια, είναι ότι και εγώ γαλουχήθηκα σε μια κοινωνία με ταμπού. Κακά στερεότυπα. Τα οποία μας ταλανίζουν. Το "Giants of Anger" είναι εμπνευσμένο από τον τελευταίο αυτοκράτορα της Γερμανίας, τον Γουλιέλμο Β'. Αυτός έζησε με τον αριστερό του ώμο βγαλμένο, λόγω προβληματικής γέννας και τόσο η μητέρα του, η κόρη της βασίλισσας Βικτώριας του Ηνωμένου Βασιλείου, όσο και ο κόσμος δε μπορούσαν να δεχτούν ένα «σακάτη» για ηγεμόνα. Αυτό ήταν κάτι που τον επηρέασε ψυχικά σε τεράστιο βαθμό. Μέσω αυτής της παραβολής, λέω απλά ότι τα ψυχικά νοσήματα δεν κάνουν διακρίσεις. Δεν κοιτάνε φυλή, χρώμα, φύλο, κοινωνική θέση, κοκ. Όσοι νιώθετε κάπως, να μη ντρέπεστε για αυτό. Είναι μέρος της φύσης. Αντιμετωπίστε το γενναία και στο φως.
Το άλμπουμ ήταν ένα αποτέλεσμα που προέκυψε μέσα στην περίοδο της πανδημίας; Σε ποιες διαδικασίες είχατε προβλήματα και αγκυλώσεις, πώς βίωσες αυτή την περίοδο σαν καλλιτέχνης αλλά και σαν επαγγελματίας μουσικός; Δε μας πρόλαβε η πανδημία. Ολοκληρώθηκαν τα πάντα λίγο πριν αρχίσει το πρόβλημα στην Ευρώπη. Ήμασταν τυχεροί σε αυτό. Σαν εσωστρεφής άνθρωπος, πιστεύω αντέχω τον εγκλεισμό λίγο παραπάνω από κάποιον πολύ κοινωνικό. Αλλά έχω και εγώ τα όρια μου. Από τη μία, αυτή η πανδημία έσκασε σαν πέτρα πάνω στο παρμπρίζ του κόσμου μας, που έτρεχε με χίλια να προλάβει deadlines και τώρα που κάναμε στην άκρη να έρθει η «οδική βοήθεια», θυμόμαστε κάποιες ωραίες, απλές εκφάνσεις της ζωής που είχαμε ξεχάσει ότι υπάρχουν. Από την άλλη, τραντάζει το είναι μας και πολλούς τους τρομάζει. Ας μη γελιόμαστε όμως, ο μουσικός, ο πραγματικός καλλιτέχνης που το κάνει αυτό πρώτα για την ψυχή του, συνεχίζει να αναπνέει μουσική. Άνθρωποι του μόχθου, που βρεθήκανε κενοί αντικειμένου ή άλλοι που πρέπει να είναι στην πρώτη γραμμή της μάχης με την πανδημία, θεωρώ ότι δοκιμάζονται σε επίπεδα που κανένας μουσικός δε μπορεί να διανοηθεί. Αυτούς να έχουμε στο νου μας. Αυτοί είναι οι ήρωες σήμερα.
Πλέον βρίσκεστε μαζί με τους Septic Flesh και τους Rotting Christ στην ίδια εταιρεία, τη Season of Mist και πολύς κόσμος θεωρεί αυτή την συνύπαρξη σαν μια άτυπη ένωση του Holy Trinity των 90s και πλέκει σενάρια για κοινές εμφανίσεις, παράλληλη δραστηριοποίηση και άλλα τέτοια ρομαντικά. Παρότι το κοινό πολλές φορές παραμένει προσκολλημένο στο παρελθόν, τις «αγνές» εποχές του underground, τα συγκροτήματα προοδεύουν και συνήθως, κινούνται αρκετά πιο μοναχικά από όσο φανταζόμαστε. Ποια είναι η γνώμη σου για τη σκηνή αυτή την στιγμή; Θεωρείς ότι οι Nightfall ήταν αρκετά πιο αποξενωμένοι από αυτό που ονομάζαμε κάποτε ως ελληνική metal σκηνή; Η ελληνική σκηνή είναι πολύ καλή. Ο κόσμος ασχολείται και αυτό είναι υπέροχο. Πολλοί μιλάνε για τα παλιά χρόνια και πόσο ωραία ήταν τότε τα πράγματα. Μαλακίες. Ήταν πάρα πολύ δύσκολα και οι επιλογές μας ελάχιστες. Το ότι καταφέραμε κάποιοι και δημιουργήσαμε αυτό που λέγεται ελληνικός ήχος ή σκηνή, είναι το μόνο καλό. Πόσοι, όμως, χαθήκανε στην προσπάθεια, λίγοι το γνωρίζουνε. Σαφώς προτιμώ το τώρα και χαίρομαι που τα νέα παιδιά έχουν τόσες επιλογές. Σαν Nightfall ποτέ δεν αποκοπήκαμε από την ελληνική σκηνή. Ποτέ δεν το ένιωσα αυτό. Τουναντίον, παρά τις πολλές στάσεις μας και χωρίς συναυλιακή δραστηριότητα, ο κόσμος μας στηρίζει ακόμη. Αυτό είναι τρομερό. Η σκηνή δεν είναι μόνο οι μπάντες. Η σκηνή είμαστε όλοι μας. Και εσύ Αλέξη και το Avopolis, και όλοι/ες που ασχολούνται με αυτή. Για να υπάρξει η κορυφή, χρειάζονται και οι πλαγιές και η βάση και όλα. Η σκηνή είμαστε όλοι μας. Είναι αυτό που είχε γράψει ο Όμηρος, πάμε όλοι μαζί, και μια ο ένας, μια ο άλλος νομίζει ότι είναι πρώτος.
Αν και θεωρώ κάπως πρώιμο σε αυτή τη φάση να σε ρωτήσω για σχέδια και προγράμματα, θεωρείς ότι βρισκόμαστε κοντά στην έξοδο; Πώς θα εργαστείτε για το promotion του δίσκου σας; Βρίσκεις νόημα στα live streaming συναυλιών; Tο streaming, για να γίνει σωστά, χρειάζεται τεχνογνωσία και μεγάλο budget. Αλλιώς, θα υστερεί. Μετά από τόσα χρόνια, δε θα ήθελα να βγούμε στο γυαλί με εκπτώσεις. Θα περιμένουμε να ανοίξουν οι σκηνές και θα αρχίσουμε να παίζουμε. Η περιοδεία με τους Draconian ήταν να γίνει φέτος. Πήγε τελικά για το Μάρτιο του 2022. Μέχρι τότε, ελπίζω να έχουν ηρεμήσει τα πράγματα.
Ελπίζω πολύ σύντομα να σας απολαύσουμε σε κάποιο συναυλιακό χώρο, σε ευχαριστώ για τον χρόνο σου και εύχομαι τα καλύτερα και για το album και για το group και για εσένα προσωπικά. Εγώ σε ευχαριστώ Αλέξανδρε. Καλή συνέχεια.
To At Night We Prey των Nightfall κυκλοφορεί από τη Saeson of Mist.