The KLF: Chill Out [KLF Communications, 1990]
Το ντουέτο των KLF (οι Bill Drummond & Jimmy Cauty, δηλαδή) δεν ήταν απλά μια μουσική μπάντα. Ήταν μια ευρύτερη καλλιτεχνική δήλωση και κάτι σαν πολύχρωμο, παλαβό ζουζούνι, που για ένα διάστημα δεν άφηνε για κανένα λόγο σε ησυχία την ευρύτερη pop και dance κουλτούρα. Στα περίπου 10 χρόνια στα οποία ταρακούνησαν τα νερά με την παρουσία τους, παίξανε με μπόλικα ήδη, γίνανε δημοφιλείς pop stars, κάψανε –κυριολεκτικά– ένα εκατομμύριο λίρες Aγγλίας (και το φιλμογραφήσανε), είχαν μια αισθητική εμμονή με τα πρόβατα, γυρίσανε βιντεοκλίπ που δεν είναι εύκολο να ξεχάσεις και η λίστα τελειωμό δεν έχει.
Στο Chill Out του 1990 προσπάθησαν να αποδώσουν ηχητικά ένα φανταστικό ταξίδι στα νότια παράλια των Η.Π.Α. χωρίς να έχουν πάει ποτέ, γιατί έτσι απλά τους κάπνισε. Το τελικό αποτέλεσμα ήταν ένα υπέροχο ambient άλμπουμ, εντελώς punk στην ουσία του, μιας και το δίδυμο χρησιμοποίησε πολύ λιτό εξοπλισμό σε αντίθεση με άλλες. μεγαλομανείς προσπάθειες της εποχής, επιστρατεύοντας τη δημιουργική φαντασία αντί για ατελείωτες σειρές synths.
Βουκολικά κουδούνια, ραδιοφωνικές ηχογραφήσεις, τρένα, εξωτικά πουλιά, τραγουδιστές λαρυγγισμών από τη Σιβηρία, samples από Elvis Presley και Fleetwood Mac, steel κιθάρα παιγμένη από τον Graham Lee (των σπουδαίων Triffids) και λοιποί ήχοι συνθέτουν ένα ενιαίο ηχητικό κολάζ, τόσο φαινομενικά αταίριαστο, ώστε δεν το πιστεύεις ότι καταλήγει να είναι τόσο εξαιρετικά αρμονικό. Το Chill Out είναι ένα από εκείνα τα άλμπουμ που, άθελά τους μάλλον, αφηγούνται μια σημαντική πτυχή των 1990s.
{youtube}bWebqCRw7o4{/youtube}
Love Corporation: Lovers [Creation, 1991]
Πίσω από τους Love Corporation δεν κρύβεται άλλος από τον πολυπράγμονα και χαμαιλεοντικό Ed Ball. Ο εν λόγω κύριος, πέρα από την εμπλοκή του σε καθόλου ασήμαντες μπάντες όπως οι Television Personalities, Teenage Filmstars και Times (μεταξύ άλλων), αφουγκράστηκε τον παλμό των καιρών και την έξοδο από τη σκοτεινή δεκαετία του 1980 κάπου εκεί στην αρχή των 1990s, οπότε κι αποφάσισε να καταπιαστεί με τα πρωτόλεια –για τα σημερινά δεδομένα– ηλεκτρονικά.
Το Lovers διαθέτει ισόποσες δόσεις από την ανερχόμενη acid house και την κραταιά electro pop. Αν και άνισο άλμπουμ, καθώς και σχετικά πρωτόγονο για τα σημερινά αυτιά, είναι ένα πολύ ενδιαφέρον μουσικό δείγμα της εποχής. Το δε εναρκτήριο “Love”, είναι ένα anthem υπέροχα ευφορικό, (σχεδόν) balearic.
{youtube}hNgzvfYqvjU{/youtube}
Black Dog Productions: (Bytes) [Warp, 1992]
Στις αρχές των 1990s, δεν ήταν μόνο οι πιο προβεβλημένοι (πλέον) Aphex Twin, Autechre και LFO. Oι Black Dog αποτέλεσαν κι αυτοί έναν από τους θεμέλιους λίθους της πρώιμης αγγλικής techno/ambient/idm/acid house σκηνής, κερδίζοντας μάλιστα τον σεβασμό και την εκτίμηση πληθώρας οπαδών των συγκεκριμένων ιδιωμάτων.
Κυκλοφόρησαν το ντεμπούτο τους (Bytes) στη Warp –πού αλλού;– ως Blak Dog Productions, όνομα που χρησιμοποίησαν για να ονομάσουν τη δικιά τους εταιρεία, πριν βρουν συμβόλαιο. Αργότερα, οι δύο από τους τρεις συνέχισαν ως Plaid. Το (Bytes) αποτελεί χαρακτηριστικότατο δείγμα του ήχου της εποχής, όντας ιδιαίτερα ενδεικτικό άλμπουμ για το πώς άνοιξε ο δρόμος για πληθώρα ηλεκτρονικών δημιουργών, καθώς και προσμίξεων που στις μέρες μας σταδιακά αναλαμβάνουν την πρωτοκαθεδρία της μουσικής παραγωγής.
{youtube}doGecm6xyOc{/youtube}
HOEDh: Hymnvs [Atmosphere, 1993]
Καθηλωτικό, ευλαβικό και κατανυκτικό άλμπουμ από το μακρινό 1993, μέσα στα αυλάκια του οποίου θα βρει κανείς την ισορροπημένη συνύπαρξη του μινιμαλισμού, των κλασικών αναφορών και της dark ambient.
O αποθανών το 2003 Thorn Hoedh σίγουρα παρέδωσε ένα κομμάτι της ψυχής του με το Hymnvs και, αν ο δυνητικός ακροατής είναι από εκείνους που αρέσκονται στους σκοτεινούς ήχους, δεν ξέρει τι χάνει εάν δεν το έχει ακόμα ακούσει. Μουσικοί όπως οι William Basinski, The Haxan Cloack και Tim Hecker χρωστάνε τα μέγιστα στον Hoedh, ακόμα και αν δεν το γνωρίζουν.
{youtube}wGHkxqey6RE{/youtube}
Ebi: Zen [Space Teddy, 1994]
«Ο ορισμός μου για την techno-house είναι μια γαρίδα». Αυτό είναι το εξ ορισμού παράδοξο κοάν (βλέπε εδώ) που διάλεξε ο Susumu Yokota για να κοσμήσει το εξώφυλλο του άλμπουμ με τίτλο …Zen, στο οποίο ο ίδιος παρουσιάζεται ως Ebi.
Πιθανότατα κάποιος που έχει ξεψαχνίσει τα ακούσματα της εποχής να μην θεωρήσει καινοτόμα την προσέγγιση του Ιάπωνα μουσικού στην ambient techno (με acid επιρροές). Παρά ταύτα, το άλμπουμ είναι, αισθητικά και μουσικά, ένα πολύ ιδιαίτερο δείγμα γραφής, προερχόμενο μάλιστα από την Άπω Ανατολή. Γενικότερα, αξίζει και με το παραπάνω να ασχοληθεί κανείς με τη δουλειά του Yokota.
Προτεινόμενο επίσης από την ίδια χρονιά (και την ίδια χώρα) το Innerelements του Ken Ishii.
{youtube}td6yY7_zdE8{/youtube}
Manna: Manna [Apollo, 1995]
Βραχύβιο σχήμα με μέλη τους Jonathan Quarmby & Kevin Bacon, με τον τελευταίο να είναι υπεύθυνος για τις μπασογραμμές στους Comsat Angels.
Με το ομώνυμο άλμπουμ του 1995 κατάφεραν να ισορροπήσουν επιδέξια σε εκείνη τη λεπτή, νοητή γραμμή στην οποία συναντιούνται τόσο ο τύπος με τα γυαλιά Οakley που θα ρωτήσει «μάγκες, παίζει κανά καλό τσιλαουτάκι;» όσο και ο σοβαρός μουσικόφιλος, που δεν σηκώνει πολλά-πολλά και ξέρει ποιος έπαιζε φλάουτο στο 4ο κομμάτι της 3ης πλευράς του τάδε άλμπουμ που κυκλοφόρησε μόνο στην Ιαπωνία σε 36 κόπιες. Το λες και κατόρθωμα αυτό, πάντως. Μια πολύ ωραία downtempo, ambient techno δουλειά.
{youtube}R_aNRQEEcco{/youtube}
B12: TimeTourist [Warp, 1996]
B12 ονομάστηκε το περίβλημα που στέγασε τις μέχρι τότε ανησυχίες (Cmetric, Redcell, Musicology) του ντουέτο των Mike Golding & Steve Rutter. Αν η επιστημονική φαντασία μπορούσε να αποδοθεί ηχητικά, κάπως έτσι θα ακουγόταν: οι φουτουριστικές αναφορές, καθώς και το πλαίσιο των συνθέσεων, ρέπουν εμφανώς προς το αγαπημένο λογοτεχνικό παρακλάδι.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι οι B12 υπήρξαν πρωτεργάτες για να χτιστεί η νοητή γέφυρα μεταξύ της Αγγλίας και του Ντιτρόιτ. Ο techno ήχος της βιομηχανικής μεγαλούπολης των Η.Π.Α. είναι πράγματι προφανέστατη επιρροή των μουσικών τους. Στο TimeTourist, είτε οι ταχύτητες βρίσκονται στο χαμηλότερο σημείο, είτε ανέβουν, η ποιότητα είναι αδιαπραγμάτευτη.
{youtube}CtSaER3SA14{/youtube}
Moodymann: Silentintroduction 1996/1997 [Planet E Communications, 1997]
Και μιας και είπαμε για Ντιτρόιτ, πηγαίνουμε σε πιο soulful και deep house λημέρια, ώστε να συναντήσουμε τον Kenny Dixon Jr. ή αλλιώς Moodymann. Τεράστια περσόνα, δεν περνά απαρατήρητος ούτε ως μουσικός, ούτε ως DJ και σίγουρα δεν μπορείς να τον κατηγορήσεις ότι δεν έχει ψυχή.
Στο Silentintroduction συγκέντρωσε κάμποσες από τις δουλειές που είχε ήδη κυκλοφορήσει στο δικό του label KDJ, οπότε μπορείς να το πεις και συλλογή, έστω κι αν αποτελεί το άτυπο ντεμπούτο του ως Moodymann. Χωρίς πολλά λόγια, από τις πιο εγγυημένες επιλογές για να γκρουβάρει κανείς ασύστολα, αλλά και μία αναμφίβολα επιτυχημένη μετουσίωση της ηδονιστικής (και όχι μόνο) πλευράς των «μαύρων» μουσικών κάθε είδους.
{youtube}ik9cExHOazw{/youtube}
Leila: Like Weather [Rephlex, 1998]
Το ντεμπούτο της Leila Arab στη δισκογραφία είναι ένα αριστουργηματικό άλμπουμ, που δυστυχώς δεν έχει γίνει ακόμα ιδιαίτερα γνωστό. Μπορεί μεν να το βρει κανείς σε λίστες με τα καλύτερα trip hop ή με τα καλύτερα idm, αλλά μάλλον δεν είναι τίποτα απ' όλα αυτά. Σχεδόν 20 χρόνια πριν, η γεννημένη στο Ιράν και κάτοικος Λονδίνου μουσικός, κατάφερε να ρίξει στέρεες γέφυρες ανάμεσα στην εγκεφαλική προσέγγιση της ηλεκτρονικής μουσικής και στον ενστικτώδη συναισθηματισμό των «μαύρων» ήχων (βλ. soul, hip hop) και μάλιστα πολύ πριν αυτό γίνει κάτι το δεδομένο.
Ναι μεν ο Tricky και οι Massive Attack τσαλαβούτησαν σε σχετικά νερά νωρίτερα, αλλά η Leila εισήγαγε και στοιχεία από την πειραματική «καμενιά» του ambient techno της εποχής, καθώς και άλλων αρμονικά διαστρεβλωτικών ήχων –το κομμάτι "Space, Love", ας πούμε, απλά δεν υπάρχει. Με λίγα λόγια το πράγμα το πήγε πολύ παραπέρα και στις μέρες μας μπορούμε πια να διαπιστώσουμε πόσο αντίκτυπο είχε τελικά όλο αυτό. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι το άλμπουμ κυκλοφόρησε από τη Rephlex, συνιδρυτής της οποίας υπήρξε ο Aphex Twin.
Όλη η σύγχρονη αστική soul, μπόλικα άλμπουμ της Ninja Tune από τα '00s, πλήθος ηλεκτρονικών λαπτοπάκηδων και αρκετές άλλες επιμιξείες χρωστούν τα μέγιστα σε δίσκους σαν το Like Weather.
{youtube}BGtjMVcifK0{/youtube}
Skyray: Mind Lagoons [Ochre, 1999]
Ο Paul Simpson, ιθύνων νους των Skyray, συγχρωτίστηκε στα νιάτα του με φυντάνια διόλου ευκαταφρόνητα όπως ο Julian Cope, ο Will Sergeant και ο Ian McCulloch. Για την ιστορία, ο πρώτος έφτιαξε τους Teardrop Explodes (στους οποίους έπαιξε για ένα φεγγάρι και ο Simpson) και οι άλλοι δύο τους Echo And The Bunnymen.
Στο Mind Lagoons ανακάτεψε με μαεστρία post-rock θέματα, ambient ατμόσφαιρες, pop μελωδίες, free jazz άρπες, κάλεσε και τον Bill Drummond των KLF να πει τα δικά του στο ομώνυμο κομμάτι και παρέδωσε ένα άλμπουμ που οι χαρακτηρισμοί «μαγευτικό», «ονειρικό», «φευγάτο» κλπ. δεν αρκούν για να το περιγράψουν. Ανεξακρίβωτες φήμες θέλουν μάλιστα τον Drummond να δίνει στον Simpson samples από pedal steel κιθάρες που του είχαν ξεμείνει από τα sessions του Chill Out, στα οποία έπαιζε ο Graham Lee των Triffids.
Με τα έτσι και τα αλλιώς, δεν θα μπορούσε να είναι κάτι λιγότερο από σπουδαίο το άλμπουμ αυτό.
{youtube}9d0RkvpXBCw{/youtube}
