Χάρης Συμβουλίδης

Ο George Michael ήταν ένας σταρ αισθητά πιο πολυσχιδής από όσο απαιτεί η «μυθολογία» που επί χρόνια παράγεται ανάμεσα στα ροκ ακροατήρια για την ποπ. Μιλάω για κάτι που το ξέρετε καλά οι περισσότεροι μουσικόφιλοι: για τις απόψεις εκείνες που θέλουν τη δεκαετία του 1980 να ανήκει εν πολλοίς στον κάλαθο με τα άχρηστα ή εκείνες που αναθεμάτιζαν κάθε τι το mainstream ως μονοδιάστατο και προϊόν μιας βιομηχανίας θεάματος, πριν έρθουν τα '00s να ισοπεδώσουν τα τείχη μεταξύ των ειδών και να μπερδέψουν για τα καλά το τι είναι ποπ, ροκ, μαζικό ή εναλλακτικό, με το αυθεντικό και το δήθεν να χάνονται πια ανάμεσα στα μούσια των χίπστερ και στους καλειδοσκοπικούς απόηχους ενός ακόμα ψυχεδελικού revival.

Γι' αυτό και ο θάνατός του –ο αναπάντεχος αυτός θάνατος, που ήρθε να προστεθεί σε ένα σερί χαμών το οποίο θα μας ζεματάει για καιρό (και συνεχίζεται, καθώς όσο γράφω αυτές τις γραμμές χάσαμε και την Carrie Fisher)– δεν άγγιξε μόνο τη γενιά που τον έζησε στο ζενίθ του ή τη gay κοινότητα, η οποία τον είχε πάντα σε περίοπτη θέση.

053a_2.jpg

Πέθανε ένας από τους πιο πλήρεις και ολοκληρωμένους pop stars που γέννησε η μοντέρνα εποχή, ένας άνθρωπος που μακριά από τις κάμερες είχε σημαίνουσα κοινωνική δράση και δεν διέθετε χωριστή δημόσια περσόνα απ' όσα τραγουδούσε. Τα έγραψαν άλλωστε ήδη πολύ ωραία ο μεν Owen Jones στη Guardian (εδώ), ο δε Αντώνης Μποσκοΐτης σε ένα καταπληκτικό Facebook post στον προσωπικό του λογαριασμό, από το οποίο και αντιγράφω –με την άδειά του– το εξής απόσπασμα: «Δεν έζησε ως μικροαστός συμβιβασμένος, δεν άφησε βιολογικούς διαδόχους, δεν πήρε "καμιά προφύλαξη για την υγεία του, ρε αδερφέ", δεν βαρέθηκε να ζει μέσα στα πλούτη και τη δόξα του. Στα 20 του ήταν ήδη pop megastar και σε όλη την υπόλοιπη σύντομη ζωή του επιδόθηκε στα drugs και στα ψωνιστήρια στις δημόσιες τουαλέτες, ως άλλο καβαφικό πρόσωπο».

Εδώ λοιπόν, τον ξαναθυμόμαστε μέσα από 15 μουσικά στιγμιότυπα, γνωστά και λιγότερο γνωστά, χρονικώς τακτοποιημένα, που άφησαν αποτύπωμα στον χρόνο και πλέον μια παρακαταθήκη μέσα από την οποία θα εξηγείται στους επόμενους γιατί πάντα θα μνημονεύουμε το όνομά του με συγκίνηση...

Young Guns (Go For It!)
από το άλμπουμ των Wham!, Fantastic (1983)

Δεν ήταν το πρώτο single για τη μπάντα που έστησαν το 1981 στο Λονδίνο ο 18χρονος George Michael με τον συνομήλικό του Andrew Ridgeley, ήταν όμως η πρώτη τους επιτυχία (Βρετανία #3, συν ένα αναπάντεχο #1 στη Σουηδία) και ένα από τα πολύ ωραία ποπ κομμάτια τα οποία έγραψαν μαζί.

{youtube}doZ6wOJHu_E{/youtube}

Club Tropicana
από το άλμπουμ των Wham!, Fantastic (1983)

Το καλοκαιρινό βιντεοκλίπ με τα παραθαλάσσια τοπία των Βαλεαρίδων και τους Michael & Ridgeley να φλερτάρουν αεροσυνοδούς ντυμένοι μόνο με τα 1980s σλιπάκια μαγιό τους, ίσως έκλεψε την παράσταση από ένα τραγούδι που ακόμα μπορεί να φτιάξει κλίμα σε μια ραδιοφωνική εκπομπή ή ένα early DJ set. Σίγουρα πάντως τους χάρισε μία ακόμα μεγάλη επιτυχία (Βρετανία #4), επισκιάζοντας τη λεπτή σάτιρα πάνω στα «πακέτα διακοπών» που έκαναν τότε μαζικά την εμφάνισή τους στον αγγλοσαξονικό κόσμο –και αργότερα θα έφταναν και στα καθ'ημάς.

{youtube}WYX0sjP6Za8{/youtube}

Careless Whisper
από το άλμπουμ των Wham!, Make It Big (1984)

Τραγούδι που θα έπρεπε να τρίβεται επιμελώς στα μούτρα όσων κοροϊδεύουν την ποπ της δεκαετίας του 1980, ακόμα κι αν παραδεχτούμε ότι αυτό το σόλο του Steve Gregory στο σαξόφωνο αντανακλά μια αμφιλεγόμενη χρήση του οργάνου στο mainstream εκείνων των χρόνων. Για πολύ καιρό δεν ήταν ξεκάθαρο αν είναι Wham! ή σόλο τραγούδι του George Michael, ενώ ο τελευταίος έκανε αργότερα σαφές ότι δεν το είχε και σε μεγάλη υπόληψη. Ο κόσμος πάντως το λάτρεψε, φέρνοντάς το στο νούμερο 1 Βρετανίας, Η.Π.Α. και Αυστραλίας.

{youtube}izGwDsrQ1eQ{/youtube}

Last Christmas
από το άλμπουμ των Wham!, Music From The Edge Of Heaven (1986)

Το ακούσαμε τόσο ώστε κατάντησε τσίχλα, γενόμενο υπερβολικά δεδομένο, υπερβολικά αναμενόμενο. Κι έτσι ξεχάσαμε τη νεορομαντική του ευαισθησία, τον synthpop του μινιμαλισμό, την αντανάκλαση της πικρής όψης που έχουν οι μέρες των Χριστουγέννων για όσους είναι ή νιώθουν μόνοι. Στην εποχή του πάντως έχασε το βρετανικό νούμερο 1 (έμεινε στο #2, λόγω Band Aid), ενώ πάτωσε στα charts των Η.Π.Α.

{youtube}E8gmARGvPlI{/youtube}

Where Did Your Heart Go?
από το άλμπουμ των Wham!, Music From The Edge Of Heaven (1986)

Με μικρές ενορχηστρωτικές παρεμβάσεις και μια εξαιρετική ερμηνεία, ο George Michael αντιμετώπισε το τραγούδι των Was (Not Was) ως soft rock μπαλάντα με διαχρονικά ραδιοφωνικό ήχο, φτάνοντας σε μια υποδειγματική διασκευή (Βρετανία #1, Η.Π.Α. #50). Σε ένα μεταίχμιο όπου πλέον οι Wham! ήταν πια παρελθόν και η σόλο καριέρα του έπαιρνε δυναμικά μπροστά.

{youtube}KM_rQf2Llf4{/youtube}

Faith
από το άλμπουμ Faith (1987)

Οι προσδοκίες ήταν υψηλές για την προσωπική του διαδρομή, μα εκείνος τις αντιμετώπισε «with a pinch of salt», όπως θα λέγανε στην πατρίδα του. Κι έτσι άνετος, αποφασισμένος να κάνει τα δικά του, κατάκτησε την Αμερική (Η.Π.Α. #1, Βρετανία #2) με γυαλί ηλίου, μπλου-τζιν και καουμπόικες μπότες, απηχώντας ροκ εν ρολ μαθήματα παλιά όσο και ο Bo Diddley.

{youtube}lu3VTngm1F0{/youtube}

I Want Your Sex
από το άλμπουμ Faith (1987)

Ο Klaus Nomi είχε πεθάνει το 1983 από μια ακατανόητη ασθένεια, που πλέον είχε οριστεί ως AIDS και είχε οδηγήσει στο ξεκίνημα μιας μαζικής υστερίας, η οποία θα κορυφωνόταν με τον θάνατο του Freddie Mercury το 1991. Ο George Michael απάντησε στο μεταξύ με έναν up tempo ύμνο στις χαρές του σεξ, που ορισμένοι έσπευσαν φυσικά να παρερμηνεύσουν (Βρετανία #3, Η.Π.Α. #2).

{youtube}r3AP26ywQsQ{/youtube}

I Knew You Were Waiting (For Me)
από το άλμπουμ της Aretha Franklin, Aretha (1987)

Καθαρά επειδή ήθελε διακαώς να ηχογραφήσει κάτι με την αγαπημένη του γυναικεία φωνή, έπεισε τη Βασίλισσα της Soul να κάνουν αυτό το ντουέτο στα πλαίσια δικού της δίσκου, φτάνοντας σε μια τεράστια επιτυχία (νούμερο 1 σε Η.Π.Α., Βρετανία και Αυστραλία) και σε ένα ντουέτο που ακόμα διατηρεί κάτι από τον ενθουσιασμό της ηχογράφησής του, παρά τη γερασμένη παραγωγή του Narada Michael Walden.

{youtube}fDxzQJaA228{/youtube}

Freedom! '90
από το άλμπουμ Listen Without Prejudice Vol. 1 (1990)

Ο George Michael πετάει αιχμές στη μουσική βιομηχανία, διαλέγει να μην εμφανιστεί στο βιντεοκλίπ –σε μια απόλυτα προσωποπαγή εποχή– και βάζει στη θέση του 5 σούπερ μοντέλα εκείνων των χρόνων (Naomi Campbell, Linda Evangelista, Tatjana Patitz, Christy Turlington & Cindy Crawford). Στην πορεία γράφει και μια αθάνατη τραγουδάρα, που εδώ στην Ελλάδα την έχουμε εκτιμήσει περισσότερο από τη Βρετανία (#28), ίσως και τις Η.Π.Α. (#8).

{youtube}diYAc7gB-0A{/youtube}

Too Funky
από τη συλλογή Red, Hot + Dance (1992)

Πρωτοστατώντας στον αγώνα κατά του AIDS, ο Michael υπήρξε κομβικό πρόσωπο πίσω από τη συγκρότηση της εν λόγω φιλανθρωπικής συλλογής με τις αποκλειστικές ηχογραφήσεις από Madonna, Lisa Stansfield, EMF και διάττοντες αστέρες των αρχών των 1990s σαν την Crystal Waters και τη Sabrina Johnston. Σαν το δικό του "Too Funky", όμως, δεν είχε κανείς (Βρετανία #4, Η.Π.Α. #10).

{youtube}JQ2DVwSVIIo{/youtube}

Somebody To Love
από το ΕΡ των Queen, Five Live (1993)

Ο θάνατος του Freddie Mercury ήταν νωπός και ακόμα και αν όντως οι Queen ψάχνονταν να συνεχίσουν με τον George Michael στη θέση του (όπως ήθελαν έντονες φήμες), οι εποχές δεν σήκωναν τέτοια πράγματα. Τώρα που έχει κατακάτσει πάντως η όλη σκόνη, είναι ίσως καιρός να πούμε τι ωραία το προσέγγισε ο Michael αυτό το περίφημο τραγούδι, διαλέγοντας να το πει με δικό του τρόπο, δίχως να μπει σε αχρείαστους συναγωνισμούς με το λαρύγγι του Mercury (Βρετανία #1, Η.Π.Α. #30).

{youtube}UvM2Cmi-YRU{/youtube}

Outside
από τη συλλογή Ladies & Gentlemen: The Best Of (1998)

Στο πρώτο του νέο κομμάτι μετά τον ντόρο για τη σύλληψή του σε δημόσιες τουαλέτες στην Καλιφόρνια για ψωνιστήρι, ο George Michael μας ήρθε ηλιολουσμένος, εν μέσω ευφορικών beats, πλήρως συμφιλιωμένος πλέον με την ομοφυλοφιλία του σε επίπεδο δημόσιας εικόνας. Από τα υποτιμημένα κομμάτια της καριέρας του (Βρετανία #2, Η.Π.Α. μια τρύπα στο νερό).

{youtube}gwZAYdHcDtU{/youtube}

Brother, Can You Spare Α Dime?
από το άλμπουμ Songs From The Last Century (1999)

Καταπληκτικό στιγμιότυπο, από τον πιο αδικημένο του δίσκο: τα πολυπληθή ακροατήρια δεν τον έπιασαν στο ραντάρ (επίτηδες άλλωστε δεν έβγαλε ούτε ένα single), ενώ η κριτική μάλλον δεν πολυκαταδέχτηκε να ασχοληθεί (το ΝΜΕ του έβαλε ...3 στα 10!). Πρόκειται για διασκευή σε ένα από τα πιο διάσημα τραγούδια του Μεγάλου Κραχ, που σε εκείνα τα χρόνια το θεωρούσαν ως όχημα αντι-καπιταλιστικής προπαγάνδας, επειδή ο ζητιάνος πρωταγωνιστής του εξιστορούσε πώς έχασε τη δουλειά του και σπρώχτηκε έξω από το σύστημα.

{youtube}Ij3ba71gtrU{/youtube}

If I Told You That
από τη συλλογή της Whitney Houston, Whitney: The Greatest Hits (2000)

Απολαυστικό ντουέτο σε ανύποπτο και για τους δύο χρόνο, που όμως δεν άρεσε στο αμερικάνικο κοινό (μόνο η Βρετανία το αντάμειψε με ένα top-10). Το στρογγυλό του ρεφρέν –με την τσαχπινιά στη μικρή παύση μετά το κοφτό «that»– και το αρμονικό συνταίριασμα των καθάριων φωνητικών τους γραμμών, το καθιστά ανώτερο της πρώτης εκτέλεσης (1998), όπου το έλεγε μόνη της η Houston, έχοντας αποτύχει να προσεταιριστεί τον Michael Jackson.

{youtube}7EjfbyCpAxA{/youtube}

Shoot The Dog
από το Patience (2004)

Μετριότερο συγκριτικά με άλλα τραγούδια της παρούσας λίστας ή του συγκεκριμένου δίσκου (το "Amazing" ας πούμε ήταν καλύτερο), μα με ένα από τα πιο ηχηρά πολιτικά μηνύματα που εξέπεμψε η mainstream pop. Ο Michael σατιρίζει ανοιχτά και ανελέητα την προεδρία του George W. Bush στις Η.Π.Α., μα και τον τότε Πρωθυπουργό της Βρετανίας Tony Blair, ο οποίος στο animated βιντεοκλίπ κάνει ό,τι μπορεί για να προσαρτήσει τη χώρα του στην Αμερική. Λίγα βίντεο συζητήθηκαν τόσο από τα '00s και μετά, εκτός των κύκλων της διεθνούς Αριστεράς (Βρετανία #12, Η.Π.Α. —).

{youtube}ABhZQ_VRbsQ{/youtube}

 

 

Ακολούθησε το Avopolis Network στο Google News

 

Featured